Практикалық сабақ 2.
Кестеде қоршаған орта факторларының классификациясын негіздеңіз Ағзалардың бейімделуін талдаңыз.
Мақсаты: Ағзалардың тіршілік орталарын, оған бейімделуін және экологиялық факторлардың тірі ағзалар үшін маңызын түсіну.
Тапсырмалар:
Ағзалардың тіршілік орталары
Экологиялық факторлар түрлерін түсіну және ажырата білу.
Экологиялы валенттілік ұғымын түсіну.
Минимум, толеранттылық заңдарды талдау.
Жұмыстың барысы:
Тапсырма 1. Экологиялық факторларды талдай отырып, кестені толтыру (кесте 1).
Абиотикалық
|
Биотикалық
|
Антропогендік
|
Факторлардың бір-біріне ықпалы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тапсырма 2. Экологиялық факторлардың ағзаларға әсеріне мысал келтіру.
Тапсырма 3. Ағзалардың температураға бейімделу ерекшеліктеріне мысал келтіре отырып тұжырымдау.
Тапсырма 4. Экологиялық валенттілікке байланысты организмдердің жіктелуін кестеде жазу (кесте 2).
Ағзалар
|
Температура
|
Орта тұздылығы
|
Орта қысымы
|
Жарық
|
Эврибионтты
|
|
|
|
|
Стенобионтты
|
|
|
|
|
Тапсырма 5-6. Биотикалық факторлардың типтері.
Мақсаты: Биотикалық факторлардың түрлерімен танысу.
Негізгі қаралатын мәселелер:
Тапсырма 5. Ағзалардың температураға бейімделу ерекшеліктеріне мысал келтіре отырып тұжырымдау.
Тапсырма 6. Экологиялық валенттілікке байланысты организмдердің жіктелуін кестеде жазу.
(кесте 1).
Ағзалар
|
Температура
|
Орта тұздылығы
|
Орта қысымы
|
Жарық
|
Эврибионтты
|
|
|
|
|
Стенобионтты
|
|
|
|
|
Әдістемелік ұсыныстар:
Экология саласында зерттеудің қандай нысандары бар екенін түсіну керек. (1 практикалық сабаққа арналған материал. Экологиялық даму кезеңдерінің схемасын құрастырыңыз. Экологияның іргелі ғылым салаларымен байланысын талдау қажет. Содан кейін экологияның бүгнгі күндегі алатын орнына талдау жүргізу қажет. Дәрісте меңгерілген, зерделенген материалдар, білім негізінде тұжырым жасау.
Әдебиет:
Колумбаева С.Ж., Білдебаева Р.М. Жалпы экология. Алматы, «Қазақ университеті», 2006.
Бигалиев А.Б., Халилов М.Ф., Шарипова М.А. Основы общей экологии Алматы, «Қазақ университеті», 2007.
Шилов И.А. Экология. М.: Высшая школа, 2001.
Сұрақ-жауап:
Экологиялық фактор дегеніміз не?
Экология заңдарын атаңыз.
Ағзалардың қоршаған орта факторларына бейімделуіндегі ерекшеліктер.
Антропогендік фактордың тірі ағзаларға әсерін атаңыз.
Экологиялық зерттеудегі кезеңді түсіндіріңіз.
Экология саласында зерттеулерді сипаттаңыз.
Экологияның даму бағыттарын атаңыз.
Экологияның бөлімдерін талдаңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |
