program kosyndy;
var x,s: integer; begin s:=0; x:=1;
while x<=5 do begin s:=s+x;
x:=x+1;
end; writeln (‘s=’,s);
end.
дейін циклін алгоритмдік тілде мен, бағдарламалау тілінде оқушы жазуы керек (флипчартта, ТР бағдарламасында)
aлг қосынды (нәтбүтS) басыбүтх
S:=0; х:=1
қайталау S:=S+x
х:=х+1
дейін x>5
шығаруS
соңы
program kosyndy;
var x,s: integer; begin s:=0; x:=1;
repeat s:=s+x;
x:=x+1;
until x>5;
writeln (‘s=’,s);
end.
Алғышартты циклден соңғы шартты циклге ауысып бағдарлама құруда не байқадық?
program kosyndy; var x,s: integer; begin s:=0; x:=1;
while x<=5 do begin s:=s+x;
x:=x+1;
end; writeln (‘s=’,s);
end.
program kosyndy; var x,s: integer; begin s:=0; x:=1;
repeat s:=s+x;
x:=x+1;
until x>5; writeln (‘s=‘,s); end.
1. Бірінші бағдарламадағы while операторы жазылған жолға екінші бағдарламада repeat операторы жазылады.
2. Бірінші бағдарламадағы цикл денесі begin … еnd; операторлық жақшаға алынады, ал
екінші бағдарламада цикл денесін (операторлық жақшаға алу міндетті емес) кейін until операторы жазылады.
3. әзір цикліндегі шартқа дейін цикліндегі шарт қарама-қарсы.
Жаңа сабақты пысықтау Оқушыларға жеке нұсқалы, үшдеңгейлі есептерді компьютерде шешуге таратылу қағаздары беріледі. Оқушылар орындағаннан кейін компьютер арқылы тексеріп, жауабын анықтап,бағалаймыз.
Оқулық, дәптерлер.
Компьютермен жұмыс
Сабақтың соңы
2 минут
Сабақты қорытындылау Жаңа сабақты түсінгенін тексеру мақсатында практикалық тапсырмалар:
а. «Тәжірибеден қорықпаңыз – нәтижесін көру үшін бағдарламаның бір бөлігін өзгертіңіз». Оқулықтағы №19 есеп
1, 3, 5, …, 15 сандары квадраттарының қосындысын есептеу алгоритмін және бағдарламасын құру керек. Соңғы шартты циклді пайдаланып жауабын алу керек. Оқушылар компьютерде өздері орындауы керек.
program kosyndy;
var x,y,s:integer;
begin x:=1; s:=0;
while x<=15 do begin y:=sqr(x);
s:=s+y;
x:=x+2;
end;
writeln ('s=',s);
end.
program kosyndy;
var x,y,s:integer;
begin x:=1; s:=0;
repeat y:=sqr(x);
s:=s+y;
x:=x+2;
until x>15;
writeln ('s=',s);
end.
x:=x+2;өрнегін inc(x,2) бүтін санды арттыру процедурасымен ауыстыруға болады. №21 есеп.
S=22+23+24+25 есептеу бағдарламасы әзір циклімен жазылған, дейінцикліне ауыстырып жазуы керек.
program kosyndy;
var x:integer;
s:real;
begin x:=2; s:=0;
while x<=5 do begin s:=s+exp(x*ln(2));
x:=x+1;
end;
writeln ('s=',s);
end.
program kosyndy;
var x:integer;
s:real;
begin x:=2; s:=0;
repeat s:=s+exp(x*ln(2));
x:=x+1;
until x>5;
writeln ('s=',s);
end.
ә. «Прогрессияға берілген есептерді компьютерде шығарайық»
Алгебра 9 сынып оқулығынан №186 есеп
А)Егер арифметикалық прогрессияның a1=7, d=4, n=13 болса, онда n-ші мүшесін және
алғашқы n мүшесінің қосындысын табыңдар.
Арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесінің және алғашқы n мүшесінің
қосындысының формуласына , қойып есептейік:
a13= 7+4*12=55, S13=0,5*(7+55)*13=403
С) while – do және Repeat–untilоператорларын қолданып бағдарлама құру.
program kosyndy;
var x,s:integer;
begin
x:=7; s:=0;
while x<=55 do
begin
s:=s+x;
x:=x+4;
writeln ('s=',s);
end;
end.
program kosyndy;
var x,s:integer;
begin
x:=7; s:=0;
repeat
s:=s+x;
x:=x+4;
until x>55;
writeln ('s=',s);
end.
Венн диаграммасы
Не білемін
Білгім келеді
Мен үшін жаңа ақпарат
Не білдім
Сабақты бекіту сұрақтары Цикл дегеніміз не?
Циклдің алгоритмнің неше түрі бар?
Программаның нәтижесін қалай көреміз?
WHILE операторының жазылу үлгісін көрсет?
WHILE операторының орындалу тәртібі қалай?
REPEAT операторының жазылу үлгісін көрсет?
REPEAT және WHILE операторының айырмашылығы неде?
FOR операторының жазылу үлгісін көрсет?
Үй тапсырмасы :While .. do операторын оқып келу.Байтеректің суреттін салу.
Дифференция.Оқушыларға көмектесуді қалай жоспарлаймыз?Қабілеті жоғары балаларға қандай тапсырмалар беруді жоспарлайсыз?
Бағалау- оқушылардың ілгерілеуін білімдерін қалай қадағалайсыз?
Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы
Әр оқушыға өзінің тапсырмасын орындағаннан кейін тобына есептер беремін.
Өз бетікдік жұмысты орындау деңгейі
Техника қауіпсіздік ережелерін сақтау.
Күні: Сынып: 8 Сабақ
Қатысқандар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Қайталау операторы Жол тарту операторы
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
8.3.2.1 алгоритм трассировкасын жүзеге асыру
Сабақтың мақсаттары
Барлығы:Паскаль тілінің қайталау операторларымен таныстырып, программа құруға дағдыланады
Көбі:Программаныықшам, сапалы жаз удағдысын қалыптастыру. Программаның математикалық моделі туралы түсінік қалыптастыру..
Кейбірі: Анық және толық сөйлеу арқылы, мәселені түсінгенін көрсетеді.
Бағалау критерии
Сызықтық алгоритм ұғымын біледі, блок-схемалармен және программалау арқылы сызықтық алгоритмдерді жаза алады
Құндылықтарды дарыту
Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу.
Пәнаралық байланыс
Өнер, ана тілі сабағы
АКТ қолдану дағдылары
Аудиожазба , таныстырылым.
Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы 5 минут
Психологиялық тренинг.
Оқушыларды пазлдың бөліктерін құрастыру арқылы «Алгоритм» және «Паскаль» топтарына бөлдім.
Тренингтен кейін оқушылар алған әсерлерін жеткізеді.
Оқушылар пазлдың бөліктерін құрастыру арқылы «Алгоритм» және «Паскаль» топтарына бөлінді.
Үй тапсырмасын пысықтау, сұрау. «Мыйға шабуыл» әдісі бойынша сұрақтар қоямын:
Циклдің алгоритмнің неше түрі бар?
Программаның нәтижесін қалай көреміз
Қандай алгоритмдер циклдік деп аталады?
Цикл денесі дегеніміз не?
Циклдік алгоритмде қандай түйінді сөздер қолданылады?
Циклдің алгоритмнің неше түрі бар? (сұрақ-жауап: түрткі болу, сынақтан өткізу және қайта бағыттау тәсілі) 1. Тармақталу операторлары дегеніміз не?
2. Тармақталу операторының толымды түрі?
3. Тармақталу операторының толымсыз түрі?
4. Тармақталу операторында қолданылатын қатынас белгілері?
5. Алгоритмдік тілде қандай түйінді сөздер қолданылады?
6. Паскаль тілінде күрделі шарттардың жазылу түрі
Жаттығулар көрсетілімі немесе видео материалдар.
Сабақтың ортасы 8 минут
1 минут 5 минут 3 минут 16 минут
Жаңа сабақты түсіндіру
REPEATқайталау операторы WHILE операторына ұқсас, айырмашылығы – қайталану шарты цикл соңында тексеріледі, сондықтан ол кем дегенде бір рет орындалатын болады. Екінші өзгешелігі – цикл тұлғасы шарт жалған болғанда қайталанып, ол ақиқат болған кезде циклді орындау доғарылады. (WHILE операторында керісінше болған).
Бұл оператор REPEAT (оқылуы: рипит, аударылуы: қайталау) және UNTIL (оқылуы: антил, аударылуы: дейін, шейін) түйінді сөздерін пайдаланып орындалады.
Жазылу үлгісі:
оператор Repeat Begin <1-оператор>; шарт <2-оператор>;false
……..; <n-оператор>;true
Until<шарт> Repeat операторының орындалу тәртібі Алдымен Repeat сөзінен кейінгі операторлар тізбегі орындалады;
Until сөзінен ткейінгі шарт тексеріледі;
Егер өрнектің мәні false болса, онда цикл қайталанады, true болса цикл
аяқталады.
2-мысал: 1-ден n-ға дейінгі сандардың қосындысын есептеу керек
Program sum;
Var i,n,S: integer;
Begin
Write(n=’); Read(n);
S:=0; i:=1;
Repeat S:=S+і;
i:=i+1;
Until i>n;
Writeln(‘S=’, S);
End.