Сабақ №1 Мұғалім: Койшибекова Н. К: Сабақтың тақырыбы



бет4/5
Дата13.08.2017
өлшемі0,78 Mb.
#23491
түріСабақ
1   2   3   4   5


Факультативтік сабақ

Қазақ тілі

Уақыты: 27.11.

Сабақ №12

Мұғалім:

Койшибекова Н.К:



Сабақтың тақырыбы :

Антонимдер

Мақсаты:

антонимдердің қарсы мәндес сөздердің жұбынан тұратындығы,антонимдердің көп мағыналы сөздерге, синонимдерге, омонимдерге қатысы, олардың ойды анықтап, көркемдеп, әсерлі жеткізудің мәні жайында игерту;

Сабақтың жабдығы:

интерактивті тақта, слайд, стикер, кесте, үлестірмелі қима қағаздар, суреттер. 

Әдісі:

эвристикалық әдіс, практикалық жаттығулар

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу

  • Сәлемдесу,сыныпты ұйымдастыру;

  • Оқушыларды түгендеу;

  • Сыныптың, оқушылардың дайындығын байқау;

  • Психологиялық дайындық жасау.




Мағынаны тану

І.Мотивациялық- бағдарлау кезеңі.




І. Өткенді қайталау

Сұрақ-жауап:

- Синоним дегеніміз не?

- Қандай сөздер синонимдік қатарға жатады ?

- Синоним сөздердің белгілері қандай ?

-Синоним сөздердің қолдану ерекшілігі қандай ?

- Синонимдер мен омонимдердің айырмашылығы қандай?

IІ. Мақсат қою және сабақтың тақырыбын хабарлау

- Бүгінгі сабақта антонимдер, олардың өзіндік ерекшеліктері жайында білімдеріміздің тереңдетеміз.

1.Тақтада берілген сөздерге қарсы мәндес сөздер келтіру арқылы оқушыларды қорытынды жасауға жетелеу.

Қатты- , терең- , қара- , суық- .



Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздер антонимдер деп аталады.

Антонимдер ойды әсерлі, бейнелі түрде жеткізеді.

II. Операциялық-орындаушылық кезең.


Өткенді бекіту.

1. Төмендегі мақал-мәтелдерден антонимдерді табу.

Көз қорқақ, қол батыр. Білімді мыңды жығады, білімсіз мыңды жығады.Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық.

2.Ұжымдық жұмыс

Мәтінді көшіріп жазып, ондағы әсем, тез, шебер, зор сөздерінің антонимдерін табу.

Сергіту сәті. Дене мүшелеріне байланысты жаттығулар

3.Өзіндік жұмысы

Берілген мәтіннен синоним, антоним сөздерді тауып, жеке- жеке топтастырып жазыңдар. Ізгілік- зұлымдық.



-Антонимдер дегеніміз қандай сөздер ?

- Антонимдердің қолдану мәні ?

- Антонимдер сөздер көбірек қайда кездеседі ?

III.Рефлексиялық- бағалау кезеңі. Кері байланыс орнату.Не ұнады? Не білдің, не үйрендің?, не білгің келеді?

ІҮ Үй тапсырмасы: Антоним сөздері бар мақал-мәтелдер тауып жазу.

Факультативтік сабақ

Қазақ тілі

Уақыты: 04.12.

Сабақ №13

Мұғалім:

Койшибекова Н.К:



Сабақтың тақырыбы :

Табу. Табу сөздерінің шығу төркіні.

Мақсаты:

Табу сөздердің анықтамасы, қазақ халқының өмірінде кең тарағандығы, қолдану себебтері жайында игертуазақ халқының ырым-тыйымдары арқылы тәрбиелеу; салыстыра алу қабілеттерін, байқағыштық қасиеттерін, сөйлеу мәдениетін,оқушылардың сөздік қорын дамыту.

Сабақтың жабдығы:

дидактикалық материалдар, деңгейлік тапсырмалар

Әдісі:

түсіндірмелі, практикалықжаттығулар,талдау, сұрақ-жауап.

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу

  • Сәлемдесу, сыныпты ұйымдастыру; оқушыларды түгендеу;

  • Сыныптың, оқушылардың дайындығын байқау; психологиялық дайындық жасау.




Мағынаны тану

І.Мотивациялық- бағдарлау кезеңі.




1.Табу сөздер туралы түсінік беру:

Табу индонезия тіліндегі «тыйым салу» деген мағынадағы сөзден шыққан, тура айтуға тыйым салынғандықтан, бұрмалап аталған сөз.

Ал енді тіл біліміндегі анықтамасын жазып алыңыздар:Мифтік ескі наным бойынша атын тура айтуға тыйым салынған сөздер тіл білімінде табу д.а.

Мұндай тыйым салынған сөздер дүние жүзіндегі халықтардың көпшілігінде кездеседі.Табу сөздердің көпшілігі әр түрлі наным-сенімнен, ырымдардан туындаған.

Мысалы:1.қазақтың ескі әдет-ғұрпы бойынша келін болып түскен қыз күйеуінің туға-туыстарын өз атымен атамайтын болға;./46- беттегі мәтінді оқыту./

2.екінші түрі қатал табиғи құбылыстарға, жай түсудің апатынан сақтанып, жайдың атын атамау үшін оны «жасыл» д.а.;

3.жыртқыш аңдар мен қауіпті жәндіктерге, қасқырдың атын тура атасақ, естіп малымызға шабады деп сескеніп, оны «ұлыма» д.а.;

4. түрлі аруларға байланысты қалыптасқан, шешек ауруының атаудан қорқып, оны «қорасан» д.а.

II. Операциялық-орындаушылық кезең.


1.Сұрақ-жауап:

- Табу қандай сөзден шыққан ?

-Табу дегеніміз не? Тіл біліміндегі анықтамасы қандай ?

- Табу сөздері неге байланысты туындаған ?

- Табу сөздері қазірге кезде тілімізде кездесе ме қалай ойласыздар ?

- 2.Жаттығу-бекіту жұмыстары

а/ Өзіндік жұмысы.

б/ Өзіндік жұмысын тексеру,бағалау.

Сергіту сәті. Дене мүшелеріне байланысты жаттығулар.

в/ Ұжымдық жұмыс.Берілген мәтіндегі тыйым сөздерді оқыту, есте сақтату. Тыйым сөздердің «Табуға» жатпайтынын дәлелдету.



III.Рефлексиялық- бағалау кезеңі. Кері байланыс орнату.Не ұнады? Не білдің, не үйрендің?, не білгің келеді?

ІҮ Үй тапсырмасы: Табу сөздерді қолдана отырып, 7 сөйлем жазу.


Факультативтік сабақ

Қазақ тілі

Уақыты: 11.12.

Сабақ № 14

Мұғалім:

Койшибекова Н.К:



Сабақтың тақырыбы :

Эвфемизм, дисфемизм.

Мақсаты:

Эвфемизм мен дисфемизм сөздердің анықтамасы, бір –біріне қарама-қарсы құбылыс екені жайында игерту; қазақ халқының ырым-тыйымдары арқылы тәрбиелеу; салыстыра алу қабілеттерін, байқағыштық қасиеттерін, сөйлеу мәдениетін,оқушылардың сөздік қорын дамыту.

Сабақтың жабдығы:

интерактивті тақта, слайд, стикер, кесте, үлестірмелі қима қағаздар, суреттер. 

Әдісі:

түсіндірмелі, практикалық жаттығулар,талдау, сұрақ-жауап.

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу

  • Сәлемдесу, сыныпты ұйымдастыру; оқушыларды түгендеу;

  • Сыныптың, оқушылардың дайындығын байқау; психологиялық дайындық жасау.




Мағынаны тану

І.Мотивациялық- бағдарлау кезеңі.




1.Эвфемизм мен дисфемизм сөздер туралы түсінік беру:

Эвфемизм мен дисфемизм грек тілінен енген термин сөздер. Эвфемизм (сыпайлап айту). Бір затты не құбылысты, я болмаса бір оқиғаны сыпайылап айтып жеткізу амалын тіл білімінде эвфемизм д.а.Эвфемизм әдепті, сыпайы сөйлеу мақсатынан шыққан.

Дисфемизм мағынасы жағынан эвфемизмге қарама-қарсы құбылыс. Күнделікті ауызекі сөйлеуде әдепті сөзді әдепсіз, дөрекі сөздермен ауыстырып айту амалынтіл білімінде дисфемизм д.а.Олар әдеби тіл үлгісіне жатпайды.

Дисфемизммен сөйлейтін адамдарды мәдениеті төмен, әдепсіз адамдар деп есептемейді.Бұлар көркем шығармада, көбенесе, ауызекі тілдің сөйлеу үлгісі ретінде кейіпкерлердің тілінде кездеседі.

II. Операциялық-орындаушылық кезең.


1.Сұрақ-жауап:

- Эвфемизм мен дисфемизм қандай тілден енген ?

- Эвфемизмнің мағынасы қандай ? Тіл біліміндегі анықтамасы қандай ?

- Олар неге байланысты туындаған ?

-Дисфемизмнің мағынасы қандай ? Тіл біліміндегі анықтамасы қандай ?

-Оларды қолданылған адамдар қандай адамдар болып табылады?

- 2.Жаттығу-бекіту жұмыстары

а/ Өзіндік жұмысы.

-Берілген мәтіннен эвфемизм мен дисфемизмдерді теріп жазу.

б/ Өзіндік жұмысын тексеру.

Сергіту сәті. Дене мүшелеріне байланысты жаттығулар.

в/ Ұжымдық жұмыс

Берілген сөздерді эвфемизммен ауыстырып жазу.



III.Рефлексиялық- бағалау кезеңі. Кері байланыс орнату.Не ұнады? Не білдің, не үйрендің?, не білгің келеді?

ІҮ Үй тапсырмасы: Эвфемизм, дисфемизм сөздерін қолдана отырып мәтін жазу.

Факультативтік сабақ

Қазақ тілі

Уақыты: 18.12

Сабақ № 15

Мұғалім:

Койшибекова Н.К:



Сабақтың тақырыбы :

Шығармашылық жұмыс.

Мақсаты:

   Оқушылардың шығармашылықты жұмыс істеуіне ықпал ету.Ойлау шеберлігін,сөйлеу мәдениетін арттыру; оқушылардың ойын кеңейтіп,тілді байытатын мазмұнды да көркем сөз үлгілері мол мақал-мәтелдер,нақыл сөздер үйрету;  оқушылардың бойына әдептілік,инабаттылық,қарапайымдылық қасиеттерін қалыптастыру.

Сабақтың жабдығы:

интерактивті тақта, үлестірмелі қима қағаздар, суреттер. 

Әдісі:

шығармашылық, практикалық жаттығулар,талдау, сұрақ-жауап.

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу

Психологиялық сәт:
1 - слайд. Тақтада қыс көрінісі.
- Қазір жылдың қай мезгілі?
- Қыстағы табиғат құбылыстарын атаңыздар?
- Қар жауу, мұз қатады, аяз түседі, боран соғады, қырау қатады, дала ақ мамыққа оранады.
- Жақсы олай болса орынымыздан тұрайық, бүгінгі сабағымызға сәттілік тілей отыра, мына өлең жолдарын хормен айтамыз,
- Біз қандаймыз, қандаймыз,
Жаңа туған қардаймыз.
Ақпыз, пәкпіз, тазамыз,
Біз білімді баламыз.




Мағынаны тану

І.Мотивациялық- бағдарлау кезеңі.




1/ Өзіндік жұмысы.

«Сөздің тура және ауыспалы мағынасы», «Сөздің көп мағынасы» тақырыптары бойынша флипчарт арқылы тест тапсырту.

  • 100%-95 балл алса- «5»

  • 94%-75 балл алса - «4»

  • 74%-50 балл алса - «3»

  • 49%-төмен балл алса -2

II. Операциялық-орындаушылық кезең.


1.Ұжымдық жұмыс.

-Оқушылар, біз қыста қолымыз тоңбау үшін, қолымызға не киеміз? /Қолғап./Ендеше Сіздермен «Сыңарын тап» ойын ойнаймыз. Ойын шарты: мына қолғаптардың сыңарлары әр жерде жатыр. Әр қолғаптың үстінде түбір сөздер жазылған, қолғаптың сыңарын дұрыс табу арқылы қосымша жалғап жазу керек.

2. Жұптық жұмыс.

Түбір сөзге жалғанған қосымша жуан, жіңішке болып келу себебі неде? Жұптағы біреуі жуан қосымшалы сөйлемдерді жазады, ал екіншісі жіңішкелі қосымшалы сөйлемдерді жазады.
Қыс... қар жауады. Күн суыта бастайды. Жер... мұз қатады. Кейбір құс... жылы жаққа ұшып кетеді. Қыс.. ұйықтайтын аңдар күз.. бастап бойына май жинайды. Май оларды қысқы аштық... да, суық... да қорғайды.

1.«Қыс» мезгілі жайында шығарма жазу.



III.Рефлексиялық- бағалау кезеңі. Кері байланыс орнату.Не ұнады? Не білдің, не үйрендің?, не білгің келеді?

ІҮ Үй тапсырмасы: Ойтолғау жазу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет