ондық бөлшек түрінде жазылған сандардың теңдігін түсіну, мысалы, 1,3 және 1,30;
5.1.2.25
бөлшектерді бір жазылу түрінен басқа жазылу түріне ауыстыру;
Сабақтың мақсаты
Тақырып аясында берілген есептерді шығара алады, яғни теориялық алған білімін практикада қолдана алады.
Жетістік критерийлері
Оқушылар осы тақырып бойынша білу, түсіну, талдау, қолдану, анализ, синтез ойлау дағдыларын қалыптастыруы тиіс.
Тілдік мақсат
Осы тақырыпқа қатысты терминдерді үш тілде меңгереді, қазақ, орыс, ағылшын тіліндегі әдебиеттердегі материалдарды меңгере алады. Ол үшін мынадай сөздіктер қолданамын.
Математикалық логикалық есептер беру арқылы «Миға шабуыл»
Негізгі бөлім Тақырыпты ашу
10 минут
Ондық бөлшектің бөлшек бөлігінің цифрлары ондық таңбалар деп аталады.
Мысалы: 5,128, мұндағы 1, 2, 8 цифрлары –ондық таңбалары
Жай бөлшекті ондық бөлшек түрінде жазуға болады.
Мысалы:
Есеп № 939, 940 (Жұбыңды тап)
Жауаптары:
Топпен жұмыс
15 минут
Ондық бөлшектерді жазыңдар: 1) бір бүтін оннан екі; 2) үш бүтін жүзден жетпіс бес; 3) тоғыз бүтін мыңнан он сегіз; 4) алты бүтін он мыңнан жеті жүз сегіз.
I топ. жай бөлшектерінен ондық бөлшекке айналатынын; II топ. ондық бөлшекке айналмайтындарын теріп жазыңдар. III топ. ондық бөлшекке айналатын 2 жай бөлшек, ондық бөлшекке айналмайтын 2 жай бөлшекке мысал келтіріңдер. 1) Бөлімдерінің жай көбейткіштерге жіктелуінде 2 және 5 сандарынан басқа жай көбейткіштер болмайтын қысқартылмайтын жай бөлшектер ондық бөлшекпен жазылады. 2) Бөлімдерінің жай көбейткіштерге жіктелуінде 2 және 5 сандарынан басқада жай көбейткіштер болатын қысқартылмайтын жай бөлшектер ондық бөлшекке айналмайды. I топ бөлшектерінің бөлімін 10санына; II топ бөлшектерінің бөлімін 100санына;.
Есеп № 943 (Адасқан сандарды тап)
Ондық бөлшектің жазылуындағы қай цифрлар ондық таңбалар екенің біледі
Тілдік мақсат
Осы тақырыпқа қатысты терминдерді үш тілде меңгереді, қазақ, орыс, ағылшын тіліндегі әдебиеттердегі материалдарды меңгере алады. Ол үшін мынадай сөздіктер қолданамын.
Қазақша
Русский
English
Ондық бөлшек
Десятичная дробь
Tenth Fraction
эквивалент
эквивалент
Equivalent
бөлігі
часть
Part
алымы
числитель
Numerator
бөлімі
знаменатель
Denominator
Дұрыс бөлшек
Правильная дробь
Proper (simple) fraction
Бұрыс бөлшек
Неправильная дробь
ImProper fraction
Аралас сан
Смешанное число
Mixed number
Бүтін бөлігі
Целая часть
Quotient
қалдық
остаток
Remainder
Бүтін сан
Целое число
Whole number
Сан ось
Числовая ось
Number line
Бөлшекті түрлендіру
Преобразование дробь
Enlarging a fraction
ықшамдау
упростить
Simplify
ықшамдау
упростить
Reduce
Мәтіндік есептер
Текстовое задачи
Written problems
Рационал сан
Рациональное число
Rational number
Құндылықтарды дамыту
Әділдікке, патриоттыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеттерін дамыту
Миға шабуыл әдісі арқылы сұрақтар қою Балалар сендер натурал сандар дегенді қалай түсінесіңдер?
Үй жұмысын тексеру: Алмасу арқылы
Негізгі бөлім Тақырыпты ашу
10 минут
Жай бөлшекті немесе аралас санды ондық бөлшек түрінде жазу үшін: Керек жағдайда бөлшектің алымындағы цифрлар саны мен бөліміндегі нөлдер санын теңестіру;
Бүтін бөлігін жазу;
Бүтін бөлігін бөлшек бөлігінен айыру үшін үтір қою керек;
Бөлшек бөлігінің алымын үтірден кейін жазу керек.
Ондық бөлшектің бөлшек бөлігінің цифрлары ондық таңбалар деп аталады.
Мысалы: 5,128, мұндағы 1, 2, 8 цифрлары –ондық таңбалары
Жай бөлшекті ондық бөлшек түрінде жазуға болады.
Мысалы:
Бөлімдері 10, 100, 1000 т.с.с. болатын жай бөлшектерді бөлімсіз жазуға болады. Ол үшін алдымен бөлшектің бүтін бөлігін, сонан соң үтір қойып алымын жазады. Мысалы:
Осындай мысалдар арқылы оқушылардың көмегімен қорытындыға келіп, ондық бөлшектің оқылуы мен жазылуы түсіндіріледі.
Қорытынды: Бөлімдері 10, 100 т.с.с. жай бөдшектің ондық бөлшек түрінде жазылуында оның бөлімінде қанша «нөл» болса, үтірден кейін сонша цифр болу керек. Мысалы:
Ондық бөлшектің бөлшек бөлігінің цифрлары ондық таңбалар деп аталады.
Мысалы: 35,418 ондық бөлшегінде үш ондық таңба бар. Олар: 4, 1, 8 цифрлары.
Ондық бөлшектің соңына 0-ді немесе бірнеше 0-ді тіркеп жазғаннан, немесе алып тастағаннан ондық бөлшек өзгермейді. Мысалы: 4,62=4,620=4,6200, керісінше, 4,6200=4,620=4,62
Бөлімдерінің жай көбейткіштерге жіктелуінде 2 және 5 сандарынан басқа жай көбейткіштер болмайтын, қысқартылмайтын жай бөлшектер ондық бөлшекпен жазылады. Мысалы:
Демек, жай бөлшекті ондық бөлшек түрінде жазу үшін, жай бөлшектің бөлімі, 10, 100, 1000 т.с.с. болатындай етіп, алымын да, бөлімін де натурал санға көбейту керек.
Бөлімдерінің жай бөлшектерге жіктелуінде 2 және 5 сандарынан басқа, жай көбейткіштер болатын жай бөлшектер ондық бөлшекке айналмайды. Мысалы:
Топпен жұмыс
10 минут
Топпен жұмыс (Әр топқа парақ бет беріледі де,әр топ өз аттарына сәйкес білгендерін парақ бетке түсіреді.
ЖАЙ БӨЛШЕКТЕР
Ондық бөлшектер
Есеп № 939, 940 (Жұбыңды тап)
