Тексерілетін адамның ауруалды жағдайды анықтау мақсатымен дене жүктемесіне (Мартине сынауы), жүрек-тамыр жүйесінің әсерленісін зерттеу.
Әдісі: Тәжірибені жүргізу үшін студенттер бірнеше жұмыс тобына бөлінеді. Әрбір топта 4 адамнан кем болмауы керек:
1-тексерілетін адам (өз еркімен келіскен студент)
2-артериялық қысымның деңгейін анықтаушы студент
3-тексерілетін адамда тамыр соғуының жиілігін анықтаушы студент
4-алынған деректерді дәптерге тіркеуші.
Тексерілетін адамда отырған жағдайда артериялық қысым (АҚ) өлшенеді, екінші қолының тамырын ұстау арқылы жүрек соғуының жиілігі анықталады. Ол үшін тамыр соғуының жиілігін 10 сек. ішінде 6 мәрте анықтайды, алынған нәтижелерді қосады да 6-ға бөледі, орта арифметикалық шаманы есептейді. Ары карай, тексерілетін адам қарынан байламаны (менжетка) алмай, 30 сек. ішінде 20 мәрте отырып-тұрады. Осындай жүктемеден соң дереу АҚ және жүрек соғуының 10 сек. жиілігі анықталады. Содан соң, тамыр соғуының жиілігі (пульс) және АҚ жүктемеден кейін әрбір 1 минут сайын (бірнеше мәрте) көрсеткіштердің бастапқы шаманың қалпыпа келгенінше анықталады. Алынған деректер кестеге енгізіледі:
Зерттелетін көрсеткіштер
|
Жүктемеге дейін
|
Жүктемеден соң дереу
|
Жүктемеден соң әр минут сайын
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
АҚ
|
|
|
|
|
|
|
|
систолалық
|
|
|
|
|
|
|
|
диастолалық
|
|
|
|
|
|
|
|
пульстік
|
|
|
|
|
|
|
|
Сынауды бағалаудың нышандары: Жүрек соғуы жиілігін талдау.
1. Жүктемеден соң тамыр соғуының жиілігі 3-4 мин. соң қалпына келуге тиіс.
2. Жүктемеден соң тамыр соғуының жиілігі 50-70%-ға артуы тиіс. Ол мынадай өрнекпен есептеледі.
(Жүктемеден соңғы - бастапқы тамыр тамыр соғуының жиілігі соғуының жиілігі
бастапқы тамыр соғуының жиілігі) х 100
АҚ өзгеруін талдау.
1. Дене жүктемеснен соң систолалық қысым әдетте 10-20 мм. с.б. артады, диастолалық қысым 10-20 мм с.б. төмендейді, пульстік қысым 20-40 мм с.б. артады.
2. АҚ жүктемеден кейін 4-5 минуттан соң қалпына келеді. Көрсетілген қалыптылық жүрек-тамыр жүйесінің дене жүктемесіне жауабының нормотониялық әсерленісі кезінде байкалады және ол жүрек және қан тамырлары жағдайы қалыпты дені сау шынықпаған адамдарға тән, бейімделу мүмкіншіліктері жеткілікті.
Жауаптың дерттік түрлері де кездеседі:
Достарыңызбен бөлісу: |