Тақырыбы: Тактикалық тәсілдер. Комбинация жолдары
Мақсаты:
1. Ойыншының ойналу тәртібін үйрену.
2. Ойынды оқушылар арасында насихаттау.
Тәрбиелік мәні: Әр оқушы бойынан ұлттық ойынымызға деген қызығушылығын арттыру, білімділігі мен ойлау қабілетін дамыту.
Қолданылатын құралдары:
1. Тоғызқұмалақ тақталары, сағаттар.
Сабақтың мазмұны
- Сәлемдесу
- Оқушыларды түгендеу;
- Сабақтың өтілуі мен мақсатын айту;
- Ойынның ережесі мен әдістерін үйрету.
- Оқушылардың білімділігі мен ойлау қабілетін дамыту.
Айырбасқа шақыру дегеніміз - өзінің бір отауындағы құмалақтарды қарсыласына жеуге беріп, сонша құмалақты қайтарып ұтып алу.
Мысалы: мына ойынға назар аударайық
Бастаушы: ---------- Қостаушы:
1. 79: 610 ------------ 79: 610
2. 910 - 911 ---------- 911 - 112
3. 61 - 73 ------------- 91: 112
4. 311: 412 ----------- 511: 62
5. 74: 114 ------------ 312: 514
Айырбасқа шақыру
6. 414: 814 --------- 92: 13х
7. 95: 43х ---------- 75: 214
б) Негізгі бөлім – 25 мин. ОРНЫНДА ТҰРҒАНДАҒЫ БҰРЫЛЫСТАР. Орнында тұрғандағы бұрылыстар: «Оң-ға!», «Сол-ға!», !Артқа бұ-рыл!» пәрмендері бойынша орындалады. Артқа және солға бұрылу – сол жаққа қарай, сол өкшемен және оң аяқтың ұшымен; оңға бұрылу – оң қол жаққа қарай оң өкшемен және сол аяқтың ұшымен жүргізіледі. Бұрылыстар екі тәсілде орындалады: - бірінші тәсіл – дененің тік қалпын сақтай отырып және тізелерді бүкпей бұрылу керек, алдыңғы тұрған аяққа дененің салмағын салу керек; - екінші тәсіл – қысқа жол арқылы аяқты қою керек. Бұл ретте денені бұрылатын жаққа бір мезгілде күрт бұрып және басқа аяқтың ұшына қатты тіреліп, дененің салмағын бұратын жақтағы аяққа көшірумен ұштастыру қажет. - Бұрылыстарды орындауда саптық тұрыстағы барлық ережелер сақталынады. Бір қатарлы саптан екі қатарлы сапқа және керісінше қайта сап құру. Бөлімшенің жазылма сабы бір қатарлы немесе екі қатарлы болуы мүмкін. Бөлімшені бір қатарлы (екі қатарлы) сапқа тұрғызу: «Бөлімше, бір қатарға (екі қатарға) – саптал!» пәрмені бойынша жүргізіледі. Саптық тұрысты қабылдап және пәрмен беріп, бөлімшенің командирі сапқа тұрудың маңдай шебіне қарама – қарсы тұрады; бөлімше штатқа сәйке командирден солға қарай сапқа тұрады. Сапқа тұру басталғанда, бөлімшенің командирі саптан шығады және бөлімшенің сапқа тұруын қадағалайды. Төрт және одан да аз бөлімше әрқашан да бір қатарға тұрады. Бөлімшені орнында түзету үшін «Түзел!» немесе «Солға түзел!» пәрмендері беріледі. «Түзел!» пәрмені бойынша оң жақ шетте тұрғаннан басқасының барлығы бастарын оңға бұрады. «Аяққа» күйіндегі карабинмен түзелу кезінде, сонымен қатар орындалатын пәрмен бойынша сүңгі өзіне беріледі және оң бүйірге қысылады. Түзелу аяқталған соң әскери қызметшілердің барлығы бастарын жылдам тік ұстайды, ал карабиндер бұрынғы күйге келтіріледі, «Тіктел!» пәрмені беріледі. Бөлімше артқа бұрылған кезде пәрмен бойынша түзелу жағы көрсетіледі. Мысалы: «Солға (оңға) – түзел!». Бөлімшені бір қатардан екі қатарға сапқа тұрғызу үшін алдын – ала «Бөлімше, бірінші және екіншіге – санал!» пәрмені бойынша бірінші және екінші болып санау жүргізіледі. Осы пәрмен бойынша, оң жақ қапталдан бастап әскери қызметші кезек бойынша жылдам өзінің сол жағында тұрған әскери қызметшіге қарай басын бұрып өзінің нөмірін айтады және басын тез тік ұстайды; сол жақ қапталдағы басын бұрмайды. Жалпы нөмірлеу «Бөлімше ретімен санал!» пәрмені бойынша жүргізіледі. Қатардың сол жақ шетіндегі тұрған санау аяқталғаннан кейін «Санақ бітті!» деп баяндайды. Екі қатарлы сапта екінші қатардың сол жақ шетіндегі тұрған санау аяқталғаннан кейін «Толық!» немесе «Толық емес!» деп баяндайды. Содан соң «Бөлімше, екі қатарға – сапқа тұр!» пәрмені беріледі. Орындалатын пәрмен бойынша екінші нөмірлер сол аяқтан бастап артқа бір адым жасап, оң аяғын қоймастан бірінші нөмірдің ту сыртында тұру үшін оңға бір адым жасайды және сол аяғын қояды. Бөлімшенің өз орнында екі қатарлы тығыз саптан бір қатарлы сапқа тұруы үшін бөлімше алдын ала бір адымға сиреңкірейді, содан кейін, «Бөлімше, бір қатарға – сапқа тұр!» пәрмені беріледі. Орындалатын пәрмен бойынша екінші нөмірлер сол аяғымен солға қарай бір адым жасап, оң аяғын қоймастан алға бір адым жасайды және сол аяғын қойып, біріншілердің сызығына шығады.
Артқа бұрылу үшін орындалатын пәрмен оң аяқты жерге қоюмен бір мезгілде беріледі. Осы пәрмен бойынша сол аяқпен тағы да бір адым жасап, оң аяқты алға қарай жарты адым созу керек және біршама солға және сол қол жаққа қарай екі аяқтың ұшымен шұғыл бұрылып, қозғалысты сол аяқпен жаңа бағытта жалғастыру керек. Бұрылыс кезінде қолмен қозғалыс жасау адымның ырғағымен жүргізіледі.
в) Қорытынды бөлім – 10 мин. Сұрақтар мен тапсырмалар: - Орнында тұрғандағы және қозғалыстағы бұрылыстар қалай орындалады? - Саптық және жорықтық адым қай кезде қолданылады? - Жорықтық адымнан саптық адымға көшу үшін қандай пәрмендер беріледі? - Қозғалыстың жылдамдығы немесе қозғалысты тоқтату қандай пәрмендер бойынша өзгереді? - Жекелеген әскери қызметшілер қатарындағы бірнеше адым жерге орын ауыстыруы үшін қандай пәрмендер беріледі? - Қозғалыстағы бұрылыстар қандай пәрмендер бойынша орындалады?
Бастапқы әскери даярлық пәнінің ұйымдастырушы оқытушысы: _____________ ______________ Құрметтітәлімгерсайтының қолданушысыБір орында бұрылу, саптық тұрыс, бір қатардан екі қатарға сап құру және қайтадан бір қатарға сап құру - ашық сабақтегін жүтеп көре аласыз.Тәлімгер.оргсайтындағы Бір орында бұрылу, саптық тұрыс, бір қатардан екі қатарға сап құру және қайтадан бір қатарға сап құру атты материал танысу үшін берілген.Тәлімгерсайтында сіз кез-келген тақырыптаашық сабақ,презентациярефератмақалаларды жәнесабақ жоспарларын таба аласыз. Бір орында бұрылу, саптық тұрыс, бір қатардан екі қатарға сап құру және қайтадан бір қатарға сап құру Алғашқы әскери дайындық пәнінен ашық сабақтар материалын жүктеу сілтемесі астында жазылған. Егер сізде ашық сабақтар, рефераттар бар болса сайттажариялауға болады
Сабақ жоспары: «Бекітемін» ___________________
Оқу ісінің меңгерушісі:
3 «А,Ә» сынып.
Күні:
Сабақ тақырыбы: Жүгіру.Кедергілер арқылы жүру.Жәй және жылдам жүгіруге үйрету. Өткізетін орны: спорт зал Сабақтың мақсаты мен міндеттері: - Оқушылар арасында салауатты өмір салтын насихаттау; - Оқушыларды жылдамдыққа, төзімділікке, икемділікке, ептілікке тәрбиелеу; - Оқушылардың спортқа деген қызығушылығын арттыру. Құрал - жабдықтары: Ысқырғыш, секундомер, т. б. Мазмұны Мөлшері Әдістемелік нұсқау І. Дайындық бөлімі Сапқа тұрғызу - Түзел! - Тік тұр! - Саламатсыздар ма?! Жүру жаттығулары: - қол жоғарыда, аяқтың ұшымен жүру, - қол белде, өкшемен жүру; - қол алда, жартылай отырып жүру; - қол желкеде, толық отырып жүру. Жүгіру жаттығулары: - Қолды алға айналдырып, оң жағымен жылжу; - Қолды артқа айналдырып, сол жағымен жылжу; - Сол қол алда, артпен жүгіру; - Қол белде, аяқты алға сермеп жүгіру; - Қол желкеде, аяқты артқа сермеп жүгіру. - Екі қолды алға созып, тізені жоғары көтеріп жүгіру. - Екі қол артта, аяқты артқа лақтырып, қолға тигізе жүгіру. - Екі қол жанда, аяқты жанға сермеп жүгіру. - Сап бойынша жүру - Тыныс алу жаттығулары. Жалпы дамыту жаттығулары: - Б. қ. қол белде, аяқ иық көлемінде, басымызды солға 4 рет, оңға 4 рет айналдырамыз; - Б. қ. аяқ иық көлемінде, қол иықта, қолымызды алға 4 рет, артқа 4 рет айналдырамыз; - Б. қ. аяқ иық көлемінде, сол қол белде, оң қол жоғарыда, 4 рет сол жаққа, 4 рет оң жаққа қисаямыз; - Б. қ. аяқ иық көлемінде, қол тізеде, тіземізді ішке 4 рет, сыртқа 4 рет айналдырамыз; 15 мин. Оқушыларды тексеру, дене киімін қарау. Қолды бүкпей, толық айналдыру Аяқты бүкпей орындау Денені тік ұстау Қолды бүкпей, толық қисаю Көзді ашып, басымызды толық айналдыру. Аяқты бүкпей толық қисаю. ІІ. Негізгі бөлім Қысқа қашықтыққа жүгіру техникасы: - Оқушыларды екіге бөліп спорт алаңын айналдыра жүгірту; - «Сөреге!», «Дайындалыңдар!», «Жүгір!» командаларын түсіндіру және орындау; - Кеудені дұрыс ұстап, қолдың дұрыс сілтеу және дұрыс тыныс алу жаттығуларын жасау; - Қол мен аяқты айқастыра кең адымдап және қысқа адымдап жүгірту; - Оқушыларды бір орыннан жүгірту 25 мин. Оқушылардың сөре сызығында дұрыс отыруын және сөреден шығуын қадағалау.
ІІІ. Қорытынды бөлім Сапқа тұрғызу - Түзел! - Тік тұр! - Еркін тұрыңдар! Үйге тапсырма беру; Жүйелі түрде бағалау; Оқушылармен қоштасу.
5 мин. Оқушылардың сабақ барысында жіберген қателіктерін айтып, ескерту. Үйге берілген жаттығулардың орындалуын қадағалау
Сабақ жоспары: «Бекітемін» ___________________
Оқу ісінің меңгерушісі:
3 «А,Ә» сынып.
Күні:
Тақырыбы: Екі қатардан екі шеңбер құру қиғаштап қарсы бағытта жыланша жүру.
Мазмұны
Мөлшері
Ұйымдастыру-әдістемелік нұсқау
1. Жылдамдықпен жүгіру
40-50м х
4-6 рет
Тіке және бұрылыста орындалады. Бірінші жай, сосын жылдамдық жоғарылайды
2.Дәл сол, 1 жаттығуларда
40-50м х
4-6 рет
Қашықтықты ойыстың астынан жүгіріп өту
3 .Жылдамдықпен жүгіру
50-60м х
4-6 рет
Қашықтықты ыққа қарай бірінші болып жүгіру
4 Ауысымды жүгіру
30-60 м х
4-6 рет
Кіші адымдармен орындалады
5.Бөксені жоғары көтеріп жүгіру
30-60м х
4-6 рет
Иықты бұрмай бөксені горизонталды көтеру
6 Адымдағы секірулер
30-60м х
4-6 рет
Тез және күш қуатты итерілулерге назар аудару
7. Жіліншекте артқа лақтырып жүгіру
30-60м х
2-4 рет
Иықтарды алға жібермеу
8 .Бөксені жоғары көтеріп жүгіру және тізелерді артқа лақтырып (доғалақ)
30-60м х
4-6 рет
Серпу сәтінде терең аяқ толық тікееді
9. Б.т.қ - белге жату, қолдар тіреуде белдегі
10-30м х
2-3 рет
Аяқтармен жүгірулік жылжулар - «педаляж»
10. Б.т.қ. - белге жату, қолдар тіке.
Аяқтарды бүгу және жазу
10-30м х
2-3 рет
Тіземен төске тигізу, содан кейін толық түзелту
11. Дәл солай, не 10 жаттығулардағы, бірақ Б.т.қ. - гимнастикалық қабырғаға ілініп (қабырғаға белмен)
Заттар арасында қашықтықтарды алмастырып және олардың бөксесің биіктігін, ұзындығын және адым жиілігін
4. Аяқтан аяққа секірулер
30-40м х
4-6 рет
Итерген кезде итеру уақытында толық тікееді барлық буындарда, ал серпулік тізе буындарында бүгілген тіземен алға күш-қуатты жібереді, шамалы алға, дене алға еңкейтілген, қолдар бүгілген білек буындарында, күш-қуатты артқа — алға жылжиды.
5. Бір аяқта көп секірулер
20-30 м х
3-5 рет
Итеру аяғы алға - жоғары жылжиды, жүгірудегідей
6. Артқа тізелерді көтеріп жүгіру
20-30 м х
2-4 рет
Денені және иықтарды алға еңкейтпеу
7. Бөксені жоғары көтеріп жүгіру және тізелерді артқа лақтырып
30-50 м х
2-4 рет
Бөксенің жылжу сәтінде серпитінмен алға жоғары толық тікееді, ал жамбас алға жіберіледі.
8. Б.т.қ - негізгі тұрыс дененің ауырлығын аяқтардың ұшына түсіріп, өкшелерді қозғалтпау
15-20 м х
4-6 рет
Алынған дененің еңкейтілгенін қашықтықтың соңына дейін сақтап қалу
9. Б.т.қ. - негізгі тұрыс білекте бүгілген қолдармен қозғалыс, жүгірудегідей