Сабақ жоспары Өткізген: қазақ тілі мен әдебиет пәнінің оқытушысы: Жавай Айбат

Бірінші байлық — денсаулық,

1.Оқушылардың дұрыс тамақтану туралы білімдерін кеңейту. Оқылым, тыңдалым, айтылым, жазылым әрекеттерін жүйелі түрде қолданып, тілдесім әрекетіне жетелеу.

2. 
   Оқушылардың ойлау, есте сақтау, салыстыру және таным белсенділігін арттыру;
   

топтастыру,венн диаграмма

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Оқушыларды түгендеу, балалардың назарын сабаққа аудару
   
3. 
   Психологиялық дайындық
   
4. 
   Үй тапсырмасын сұрау.
   
5. 
   Жаңа тақырыпты түсіндіру.
   
6. 
   Түрлі тапсырмаларды орындау.
   
7. 
   Сергіту сәті.
   
8. 
   Сабақты бекіту.
   
9. 
   Үй тапсырмасын беру.
   
10. 
    Бағалау.
    

Сәлеметсіздер ме қымбатты оқушылар!

Сендер зерек, дарынды білуге құмар ,арманшыл ұрпақтың өкілісіңдер. Сендермен мұндай тақырыпта ашық сабақ беру мен үшін үлкен бақыт. Мен сендерге сенемін.

Ал, қанекей сабағымызды бастамас бұрын көңіл-күйімізді қаншалықты жоғарғы деңгейде екенін байқап алайық.

Қазір шеңбер құрып ортаға шығамыз.

Раулан –Менің жүрегім жылы

Юлия -Менің жүрегім қуанышты

Анна -Менің жүрегім адал

Мадина -Менің жүрегім бақытты

Палина – Менің жүрегім жұмсақ

Темур –Менің жүрегім мейірімді

• 
  Олай болса, осы жылы да жұмсақ, батыл да адал, қайырымды да мейірімді, нәзік де сыпай, бақытты да қуанышты жүрегімізден шыққан жылуды айналамызға таратайық.
  

«Денсаулық» тақырыбында эссе, мақал, өлең, нақыл, тиымдар сөздер жазып келу.

(авторлық үстел)

• 
  Балалар, бүгінгі сабақтың тақырыбын ашу үшін қанеки, барлығымыз тақтаға көңіл бөлейік. Қандай сурет көріп отырсыңдар?
  
• 
  интерактивті тақтада бір өте семіз адамның және өте жүдеу адамның суреті бейнеленген.
  
• 
  Неге бұл адамдар осындай сырт көрініске тап болды деп ойлайсыңдар? (оқушылар ойларын айтады)
  
• 
  Жалпы балалар, сендердің айтып жатқан ойларың дұрыс. Бұл адамдар дұрыс тамақтанбаудың салдарынан, денсаулықтарын жоғалтқан.
  
• 
  Олай болса, балалар бүгін сабақта «Дұрыс тамақтану –денсаулық кепілі» туралы мәлімет аламыз.
  

Кіріспе әңгіме: Тамақтану – адам ағзасы үшін аса маңызды қажеттілік. Біздің денсаулығымыз көбінесе қалай тамақтануымызға байланысты. Адам күш-қуат жұмсайды, соны қалпына келтіру үшін дұрыс тамақтану керек. Дұрыс тамақтану – денсаулық негізі.

Тағам өнімдері өсімдік және жануартекті болады. Өсімдіктекті тағамдарға: жемістер мен көкеністер, нан, қант, өсімдік майы жатады. Жануартекті тағамдарға: ет, жұмыртқа, ірімшік, сүзбе, балық, құс еті, сары май жатады

Тамақты жеткіліксіз немесе артық мөлшерде ішу- ағза үшін зиянды.

Балалардың күнделікті тағамында жеміс-жидектер, витаминдер көп болуы тиіс.

А витамині сәбізде, алмада көп болады, ол көздің көруін жақсартады. Орамжапырақта С витамині көп, оның көмегімен тістерің мықты және әдемі қалпында сақталады. Салат жапырағында болатын В витамині ұйқыны жақсартып, көңіл-күйді көтереді. Адам белгілі бір мөлшерде күніне 4 рет уақытылы тамақтану қажет.

• 
  Балалар, сендер тақтадан қандай суреттерді көріп отырсыңдар?
  
• 
  Алма , бала
  
• 
  Осы сөздерге сұрақ қойыңдаршы?
  
• 
  Не? Кім ? кімдер? Нелер? деген сұрақтар сөз табының қандай қызметін атқарады?
  
• 
  Зат есім. (дұрыс)
  
• 
  Зат есім дегеніміз не ?
  
• 
  Ал , балалар алма қандай?
  
• 
  Алма жасыл
  
• 
  Алма қандай?
  
• 
  Үлкен ,дөңгелек
  
• 
  Алма қандай?
  
• 
  Дәмді , тәтті
  
• 
  Алма қандай?
  
• 
  Жұмсақ
  
• 
  Кім?
  
• 
  Бала
  
• 
  Қандай бала?
  
• 
  Кішкентай бала , ер бала.
  
• 
  Бала қандай ?
  
• 
  Ақылды, мейірімді, озат, тәртіпті .
  
• 
  Қандай? Қай деген сұрақтарға жауап беретін сөз табы қалай аталады?
  

• 
  Ендеше біздің грамматикалық тақырымыз «Сын есім» деп аталады.
  

Қазақ тілінде неше септік бар? (7 септік)

Кімге? Неге ? деген сұрақтарға жауап беретін септік қалай аталады?

Барыс септігінің жалғаулары қандай ?

Мына сөздерге барыс септігінің жалғауларын жалғап көрейін.

Кітап-қа

Балалар-ға

Сурет-ке

Алма-ға

1. 
   «Мынау не?» дидактикалық ойыны ойналады.
   

Оқулықтағы сөздерді тақтадан бірнеше рет қайталап оқу.

Осы сөздерге сөз тіркесін құрастыру.

Енді тапсырмаға көңіл бөлейік.

3.1-тапсырмада берілген мақалдардан сын есімі бар сөз тіркестерін теріп жазып, сөйлем құрастыру.

5.Диалогті жалғастырып, өзара сөйлесіңдер. Сын есімдерді анықтау.

Сергіту сәті: «Әлқисса»

Венн диаграмма

Топпен жұмыс.

Бірінші топ пайдалы тағамдарды тауып жапсырады.

Екінші топ зиянды тағамдарды тауып топ бойынша жапсырады.

1. 
   Күнінде неше рет тамақтану керек? (4рет)
   
2. 
   Сын есім дегеніміз не?
   
3. 
   Қазақ тілінде неше септік бар?
   
4. 
   Барыс септігінің сұрақтары мен жалғауларын атаңдар.
   
5. 
   Қазақ тілінде неше дыбыстары бар? (37 дыбыс)
   
6. 
   Сын есімге қатысты сөздер айту.
   
7. 
   Денсаулық туралы кім қандай өлең жолдарын білесіңдер?
   
8. 
   Біз неге дұрыс тамақтануымыз керек?
   
9. 
   Неліктен жемістер мен көкеністерді жуып жеу керек?
   
10. 
    Тісті күнінде неше рет тазалау керек?
    

• 
  Балалар, сендерге бүгінгі сабақ ұнады ма?
  

… адам денесінің жетілуі — оның денсаулығы; егер денің сау болса, онда оны сақтамақ керек, л егер сау болмаса, онда денді сауықтыру керек

Денсаулық - зор байлық.

Жарлының байлығы - денінің саулығы.

Ауру атанды да шөктірер.

Ауру кірді - әлек кірді.

Қотыр қолдан жұғады,

Таз тақиядан жұғады.

Батыр бір оқтық,

Ағын судың арамдығы жоқ.

Бас ауырса жан қорқады.

Жұғын бар жерде - шыбын бар,

Екі ауру бір келсе, ажалыңның жеткені.

Жан ауырса - тән азады,

Қайғы басса - жан азады.

Өліспеген көріседі.

Сәтін салған ауруға,

Не болса, сол ем болады.

Өлімнен басқаның бәріне асық.

Қасқырдың ойлағаны арамдық,

Қойдың ойлағаны - амандық.

Мысықтың өлімі - тышқанға той.

Тәуіптің жақсысы - ауруға ауру қоспағаны.

Мың ұжмақтан - бір күн тірлік.

Ластың досы - шыбын.

Қасапшыға мал қайғы,

Бас аманда мал тәтті,

Емнің алды - еңбек.

Ауырып ем іздегенше,

Ауырмайтын жол ізде.

Тазалық - саулық негізі,

Ауру желмен келіп, термен шығады.

Сырқат - тән жарасы,

Қайғы - жан жарасы.

Аман болса бұл басым,

Азған денеге ауру үйір.

Қайғы қартайтады,

Қуаныш марқайтады.

Ұйқы - тынықтырады,

Басы аманның малы түгел.

Тер шықпаған кісіден, дерт шықпайды.

Аурудың жақсысы жоқ,

Арымақ, семірмек көңілден.

Демі бардың емі бар.

Тұмау аяғы құрт,

Ауру аздырады,

Ауру кісі күлкі сүймес,

Ауру батпаңдап кіріп,

Ауру астан,

Дауды елемеген төлейді,

Айналдырған ауру алмай қоймас,

Жасыңда салақ болсаң,

Аурудың алдын ал.

Ауру қалса да, әдет қалмайды.

Ауру патшадан сау шаруа артық.

Денсаулықтың қадірін ауырғанда білерсің.

Көзің ауырса қолыңды тый, ішің ауырса аузыңды тый.

Жаман ауруға – жақсы ас.

Ауру өле-өлгенше жаннан дәмелі,

 

Ауруда - шаншу жаман,