Сабақ жоспары. Пәні: Қазақ тілі Тақырыбы

• 
  Ырықсыз етістің мағынасын, тұлғалық ерекшелігін және анықтамасын түсіндіру;
  
• 
  Дүниетанымын, ой-өрісін кеңейту, шығармашылық қабілеттерін дамыту;
  
• 
  Ұжымдасып еңбектенуге, әдептілікке, ұлттық тәлім-тәрбие алуға, ұқыптылыққа тәрбиелеу;
  

• 
  Амандасу.
  
• 
  Класс тазалығын тексеру.
  
• 
  Психологиялық дайындық.
  
• 
  Сабақтың мақсатын анықтау.
  

1. 
   Бір лақ екі адамда талтаңдатады.
   
2. 
   Тұяқ тайға жеткізер,
   

Құнан атқа жеткізер,

Ат мұратқа жеткізер.

3.Жаман атқа жал бітсе,

Жанына торсық байлатпас.

Жаман адамға мал бітсе,

Жанына қонсы қондырмас.

4.Жолдасы жақсы жауға алдырмайды,

Қара басын дауға қалдырмайды.

5. Өрісті жолға елге жеткізер,

Өзен-су көлге жеткізер.

Соқпақ жолға жеткізер,

Жол молға жеткізер.

ІІІ Жаңа сабақты түсіндіру.

«Мағынаны тану»

Ы Р Ы Қ С Ы З Е Т І С - істі кімнің істегендігі көрсетілмей, тек қана не істелгендігі көрсетілетін етістің бір түрі. Мысалы: шөп тасылды, шөп жиылды, хат жазылды.

Жұрнақтары: -н, -ыл, -іл;

-н, -ін, -ын;

Соңғы аталған жұрнақтар өздік етісте де кездеседі. Бірақ ырықсыз етісті бірінші мағынасына қарап ажыратамыз, мұнда ырықсыз етіс сабақты етістен жасалып, салт етістікке айналады. Мысалы:

Алқымы күшті асаулар,

Ноқтаға басы кер –іл-ді.

Өз малым деп жүрген мал,

Иесіне бер-іл-ді. (Абай)

ІҮ «Деңгейлік тапсырмалар» (кеспе карточкасымен жұмыс).





ІІІ деңгей

Берілген етістіктерден ырықсыз етіс жасаңдар: тану,кигізу, шегеле, қабылдау, сүзу, бүгу.

Қой егіз туады,

Бірі қонаққа сойылады,

Бірі қошқар қойылады.

1. 
   Етіс – етістіктің бір түрі.
   

2. 
   Етістің бес түрі бар.
   

3. 
   Ырықсыз етіс-қимылдың басқа біреу арқылы жасалғанын білдіреді.
   

4. 
   Ырықсыз етіс жұрнақтары: -ыл, -іл, -л.
   

5. 
   СӨЗ АЙТЫЛДЫ – ырықсыз етіс.
   

246-жаттығуды орындау, ережені жаттау. 125-бет.