Сабақ мақсаты : Балалардың өзін-өзі тануына, адамгершілік құндылықтарын үйренуіне ықпал ету. Міндеттері

Білімділік:Жауапкершілік пен жауапсыздық туралы түсінік беру,

Дамытушылық: Балалардың жауапкершілігін дамытуға ықпал ету;

Тәрбиелік: Өз сөзіне,өз ісіне жауапкершілікке тәрбиелеу.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

. Балаларға «өкініш» әңгімесін оқып беріп,сұрақтар қою.

Балалар Қайырбекті ұятқа қалдырған қай әрекеті?

Қайырбектің атасы не үшін ұялды?

Қайырбектің орнында болсаңдар не істер едіңдер?

Оқушыларды тақырыпты түсінуге жетелеу мақсатында әңгімеге тарту.

-Балалар, өзіне тапсырылған істі,тапсырманы дер кезінде орындайтын,сөзінде тұратын баланы қандай бала деп атаймыз?

Балалардан күтілетін жауаптар «жақсы бала», «әдепті бала», «ұқыпты бала»болуы мүмкін. Дұрыс айтасыңдар,балалар,ондай баланы «жауапкершілігі бар» бала деп атайды. Жауапкершілікті балалар-жақсы,әдепті,өзін сыйлайтын балалар.Өз ісіне немқұрайдылықпен қарау,өзінің уақытын,өзгенің уақытын қадір тұтпау жауапсыздықты білдіреді.Біз бүгінгі сабақта жауапкершілік пен жауапсыздық туралы әңгімелесеміз.

-Берген уәдені уқытында орындау үлкен жауапкершілікті білдіреді.Ата-бабамыз балаларыны жауапкершілікті болып өсуін армандаған,сол үшін де «Уәдені- берсең орында» мақалы ұрпақтан ұрпаққа бүгінгі күнге дейін жетіп отыр.

Плакатта баспалдақтармен көтерілгелі тұрған баланың суреті берілген. Жеке-жеке іс әрекеттерді білдіретін сөздер жазылған қағаздарды(үлкен әріптермен) Ақботаның қоржынына салу.Балалар кезегімен тақтаға шығып,қоржыннан қағазды алып,онда жазылған іс-әрекеттерді оқиды,бала осы іс әрекетті жауапкершілікті болуға қатысты деп тапса,оған «Мен жауапкершілікті баламын өйткені....» деген сөзді қосып айтады.

Мысалы: Мен жауапкершілікті баламын,өйткені уәдемде тұрамын. Мұғалім қағазды суреттегі баспалдаққа жапсырады.Егер қоржыннан шыққанға жазда жазылған іс-әрекет жауапсыздықты білдірсе,онда бала оны не үшін жауапсыздыққа жатқызатынын түсіндіріп айтып береді.Қағазға жазылатын іс әрекет үлгілері:уәдемде тұрамын өзіме сенімді боламын, өзімді басқара білемін,жұмысты қызығып атқарамын,сабақтан кешікпеймін;аулада ұзақ ойнаймын,үлкендердің тапсырмасын ұмытып кетемін,айтқан сөзімді орындаймын және т.б

7. Дәптермен жұмыс.

Дәптердегі суреттерге қарап,олардың мазмұны бойынша жауапкершілік,жауапсыздық сөздерін қатыстырып әңгіме құрастыру,үйде аяқтау

Балалар шаттық шеңберіне жиналып,мұғаліммен бірге өлең жолдарын қайталап айтады.

Тапсырманы берілген, Сенімді боп өзіме,

Дер кезінде атқарам. өзімді-өзім басқарам.

Сурет салу.

Балалар мұғаліммен бірге шеңберге тұрып,А.Естеновтың «Таудай болып өсеміз» деген өлеңін оқиды.

«Таудай бол!»- дер атам да, Асқар таудай жігіттер

«Таудай бол!»- дер апам да, Қажет дейді Отанға.

Желкілдеген баудай көк, өсіп келе жатырмыз,

Балдығандар балдай өс- Бір-бір асқар таудай боп.

Жаттап ертек,мол аңыз,

өсіп,өніп тола біз,

Алатаудай айбынды

Ел қорғаны боламыз.

маңыздылығын ашу.

Білімділік: адами қасиеттер туралы түсінік беру;

Дамытушылық: адамгершілік қасиеттерін дамыту,жағымды

қарым - қатынас жасай білуге үйрету;

Тәрбиелік:. Ізгілікті,мейірімді болуға тәрбиелеу.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

Оқушылар мұғаліммен бірге шаттық шеңберіне тұрып,бір-бірімен сәлемдеседі. Е.Өтетілеуовтың «Нағыз адам боламын» атты өлеңін мұғалімге ілесіп бірге қайталайды.

Бүгін титтей баламын,

Әлі-ақ жігіт боламын.

Сонда,мүмкін, мен ғалым,

Әлде шахтер болармын.

Мәтінмен жұмыс.

«Кім боласың?»аттыМ.Жұмаханованың әңгімесін оқып берілген сұрақтарға жауап беру.

Суреттерге қарап адам қабілетінің мүмкіндіктері жайында айтып беру.Суреттерде бала,ұшқыш,сырқат адамға жәрдем беріп тұрған дәрігер,скрипка тартып тұрған бала,

компьютерді меңгеріп отырған бала бейнеленген.

Ақ параққа болашақта кім болам деген сұраққа сурет салыңдар.

«Біз өнерпаз баламыз» әні:Ө.Тұрманжанов,сөзі: Ж.Меймандосов

Сурет салу.

Балалар,денелеріңді түзу ұстап бастарыңды жоғары көтеріп ыңғайланып отырыңдар.

Ауаны терең жұтып еркін тыныс алыңдар.Ал енді көздеріңді ашсаңдар да болады.

маңыздылығын ашу.

Білімділік: адами қасиеттер туралы түсінік беру;

Дамытушылық: адамгершілік қасиеттерін дамыту,жағымды

қарым - қатынас жасай білуге үйрету;

Тәрбиелік:. Ізгілікті,мейірімді болуға тәрбиелеу.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

-Балалар,денелеріңді түзу ұстап бастарыңды жоғары көтеріп ыңғайланып отырыңдар.

Ауаны терең жұтып еркін тыныс алыңдар.Ал енді көздеріңді ашсаңдар да болады.
3.Үй тапсырмасын тексеру.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

Бәрі қосылып,өлең жолдарын қайталайды. «Көңілді балалар»әні Е.Өтетілеуов

Жабырқауды білмейміз,

Жалқаулықты сүймейміз.

Біз талапты жас ұлан,

Үлгі аламыз жақсыдан.

Оқулықта ағаш егу,құстарға ұя салу,құстарға жем шашу суреттері бейнеленген.Адам қолынан келетін жақсылықтар туралы айтып береді,балалардың жауаптарын тыңдаймын.

«Біз өнерпаз баламыз» әні:Ө.Тұрманжанов,сөзі: Ж.Меймандосов

«Мен кім болам?» тақырыбына сурет салуға тапсырма беремін,үйде аяқтауға да болады.

Балалар,денелеріңді түзу ұстап бастарыңды жоғары көтеріп ыңғайланып отырыңдар.

Оқушылар шаттық шеңберіне жиналып,сабақты қорытындылау үшін бір-біріне тілек айтады.

-Өскенде мен.................болам!

-Өскенде мен...............болам!

-Өскенде мен азамат болам!

«Табиғат» ұғымының адамгершілік құндылығы ретіндегі мәнін ашу.

Білімділік: Балаларға табиғат ұғымын түсіндіру,

Дамытушылық: Балалардың табиғатқа деген аялы қарым-қатынастарын дамыту,

Тәрбиелік:Табиғатты сүюге тәрбиелеу.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

Күн жылуын құстың ұшуын шөптің дыбысын,ағаш жапырақтардың сыбдырын су сылдырын.Гүлдің жұпар иісін,жалпы табиғат тынысын,сезіну қажеттігі түсіндіріледі.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

Қанеки балалар ,қол ұстасып шеңбер құрып тұра қалайық та мына өлең жолдарын қайталайық,табиғат-анамызбен амандасайық:

Армысың шапағатты күніміз, (балалар күнге қарайды)

Армысың мейірімді жеріміз, (қолдарын жерге толқындатады)

Армысың табиғат-анамыз, (бастарын иеді)

Келеді сізге өзіңіздің балаңыз. (Өздерін көрсетеді)

Ә.Ысқақовтың «Табиғат деген не?» әңгімесін оқып,талдау.

Неліктен табиғатты анаға теңейміз?

Сендер табиғат дегенді қалай түсінесіңдер?

Балаларға оқулықта берілген суреттерді пайдаланып сөйлемді аяқтайды.

Егер мен тау болсам,.............

Егер мен күн болсам,..............

Балалар өз ойларын ортаға салады.

Ойын-жаттығу

-Бүгін бізге қонақ келіп отыр.Ол кім екен тауып көрейік.

-Ол ешкімге жамандық ойламайды,

-Гүлдерді жақсы көреді, ұшып жүреді;

Балалар жауап береді.Иә бұл көбелек.

Балаларға түрлі түсті қағаздарды таратып беріп- табиғатта неге ұқсағыларың келетінін білемін.балалардың жауаптарын қолдарындағы гүл пішінді қағазға жазып тақтаға жазып шығып,не үшін ұқсағысы келетінін айтып,гүлін тақтаға жапсырады.Барлық балалар гүлдерін жапсырып біткенде көбелекті гүлді алқапқа қондырамыз.

«Біз бақытты балдырғандар»әні:М.Әлімбаев,сөзі: :Ө.Байділдаев

Дәптер бойынша оқушыларға өздеріне ұнаған табиғат суреттерін салу ұсынылады.

-Балалар табиғатқа бір қарайықшы алуан сурет салып қойғандай.Осы дүниенің ішінде

сен де барсың.Осындай сұлу дүниені жаратқан табиғат–ана.

Балалар барлығымыз шеңберге жиналып « Мектеп вальсі» әнін айтайық.

Сөзі:С.Жиенбаев. Әні:Б.Ғизатов.

Келді көктем далаға,

Келді сұлу шағала

Аспандағы ақ құстар

Айдын көлді арала.

Нұрлы көктем

Сүйді беттен

Гүл көктемді қарсы алып,

Би билейміз ән салып.

Балалардың «табиғатты аялау» туралы түсініктерін кеңейту.

Білімділік:Балаларды табиғатты аялауға үйрету.

Дамытушылық :Табиғатқа деген аялы қарым-қатынастарын дамыту.

Тәрбиелік:Табиғатты сүюге тәрбиелеу.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

Күн жылуын құстың ұшуын шөптің дыбысын,ағаш жапырақтардың сыбдырын су сылдырын.Гүлдің жұпар иісін,жалпы табиғат тынысын,сезіну қажеттігі түсіндіріледі.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

«Табиғаттан нәр алған ғой жанымыз,

Ұсынайық жүрек нұрын бәріміз»-деген өлең жолдарын жазып қоямын.

Балалар жауаптарын тыңдап қорытындылаймын.

Табиғат кандай көрік берсе,адам да өмірге сондай көрік береді.

Сондай көрік пен сұлулықтан жылылықтан тұратын табиғаттағы өсімдіктер мен

суларды,жан-жануарлар мен құстарды сақтау қасиетті жерімізді таза ұстау,

аялау-біздің адами борышымыз.

Мұғалім оқушылармен табиғат туралы әңгімелесу мақсатында сұрақтар қоямын:

Табиғат аясында жиі боласыңдар ма?

Табиғаттан қандай әсер алдыңдар?

-Бүгін бізге қонақ келіп отыр.Ол кім екен тауып көрейік.

-Ол ешкімге жамандық ойламайды,

-Гүлдерді жақсы көреді, ұшып жүреді;

Балалар жауап береді.Иә бұл көбелек.

Балаларға түрлі түсті қағаздарды таратып беріп- табиғатта неге ұқсағыларың келетінін білемін.балалардың жауаптарын қолдарындағы гүл пішінді қағазға жазып тақтаға жазып шығып,не үшін ұқсағысы келетінін айтып,гүлін тақтаға жапсырады.Барлық балалар гүлдерін жапсырып біткенде көбелекті гүлді алқапқа қондырамыз.

«Көктем келді » әнің балалар бірге айтады.

Табиғат өлеңін жаттап келу.

Ө.Тұрманжанов.

Сүйейік ,табиғатты, аялайық

Біз де одан жақсылықты аямайық!

Анадай табиғаттың аясында

Жадырап жас балаша демалайық!

«Денсаулық» ұғымының адамгершілік құндылығы ретіндегі мәнін ашу.

Білімділік:Денсаулықты сақтау,нығайту қажеттігі туралы түсініктерін кеңейту,

Дамытушылық: Денсаулығын нығайтуға қызығушылықтарын арттыру,

Тәрбиелік:Балалардың денсаулығын күтуге бағалауға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа сабақ

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: әңгімелесу,сұрақ-жауап,ойын.

Сабақтың көрнекілігі:суреттер,кеспе қағаздар.
1.Ұйымдастыру кезеңi.

Сәлемдесу, оқушылардың көңіл-күйін сұрау, сабаққа қатысуды тексеру.

-Балалар дененелеріңді түзу ұстаңдар,бастарыңды жоғары көтеріңдер

Мөлдір бұлаққа келіп тоқтадық балалар.

Су-табиғат байлығы,

Өзен-көлге барғайсың.

Кемі екі рет әр күні

Суға түсіп алғайсың.

3.Үй тапсырмасын тексеру.

Дәптердегі берілген тапсырманы қарап шығу.

Бүгін біз денсаулықты сақтау құпияларымен танысамыз.Олар-таза ауа,табиғи су,спорт,амандасу,жақсы сөздер айту,таза ой,дұрыс тамақтану,тазалық,зиянды әрекеттер жасамау,жақсы көңіл-күй.

Балалардың жауаптары тыңдалады.

Денсаулықтың күтімінің бірі-тазалық екендігін түсіндіру мақсатында «Тәтті алма»әнгімесі айтылады.Балаларға сұрақтар қойылады,жауаптары тыңдалады.

1. 
   Баянның орнында болсаңдар сендер не істер едіңдер?
   
2. 
   Сендерде де осындай жағдайлар болды ма?
   
3. 
   Тазалықтың денсаулыққа қандай әсері бар?
   

Оқушыларға жағдаяттар жазылған кеспе қағаздарды таратып беремін. Денсаулық үшін пайдалы немесе зиянды екендігін ажыратуы керек.Дайындалуға 1-2 минут уақыт беріледі. -бала жаттығу жасаса. -бала ағашқа өрмелесе, -бала ауыр заттарды көтерсе,-бала сіріңкемен ойнаса, -бала қолын жуса, -бала күнге қыздырынса, -бала мұз балмұздақты жесе. Демек,денсаулықтың тағы бір құпиясы-зиянды әрекеттерді жасамау,пайдалы әрекеттерді жасау.

Дәптермен жұмыс

Денсаулық құпияларын жазамыз.

«Бала тілегі»әні:Ф.Жолдасова , сөзі: : С.Молдасанұлы

Денсаулық құпияларын жаттау.

-Балалар сендер денсаулықтың құпияларымен таныс болдыңдар.Жан саулығы,тән саулығы үшін әрекеттер жасау керек екендігін үйрендіңдер.Олар-таза ауа,табиғи су,спорт тазалық зиянды әрекеттер жасамау ,жақсы көңіл күй.Жанымыз бен тәніміз сау болса біз бақыттымыз.Оқушыларды шеңберге жинап сабақты қорытындылау,оқушылар өмір тек қана

күлкіге толсын,денсаулығың мықты болсын деп бір-бірлеріне шарларын ұсынады.