Сабақ мақсаты: Халықтың қоныстану заңдылықтарын анықтау

жүктеу/скачать 0,94 Mb. Дата 07.02.2022 өлшемі 0,94 Mb. #88672 түрі Сабақ

Бұл бет үшін навигация:

• Халықтың орналасу факторлары Халықты орналастыру

Сабақ мақсаты: Халықтың қоныстану заңдылықтарын анықтау Халық географиясы Тарихи жағдай Табиғат жағдайы Әлеуметтік- экономикалық жағдай Демографиялық жағдай Халықтың орналасу факторлары Халықты орналастыру –Адамзат алғаш қоныстанған аймахалықтың аумақтарға тара- лып қоныстануының тарихи үдерісі. қтар – Африка, Азия және Еуропа Халықтың орналасуына әсер ететін факторларға табиғи, тарихи, әлеуметтік-экономикалық, демографиялық жағдайлар жатады. Қоныстануға әсер ететін негізгі табиғи факторлар: климат,таби ғат ресурстары,жергілікті жердің бедері. Тіршілік етуге және ауыл шаруашылығымен айналысуға қолайлы жерлер: қоңыржай,суб тропиктік және тропиктік белдеулердің теңіз жағалауларымен жа зықтар. Халықтың орналасуына тарихи үдерістер де әсер Етеді.Алғашқы адамдардың қоныстары Африка, Азия және Батыс Еуропада шоғырланды. Біртіндеп көрші аумақтар да игеріле бастады. Әлеуметтік-экономикалық факторларға өнеркәсіп және ауыл- ша руашылық өндірісі, көлік қатынасы, жаңа кен орында рының иге рі луі және осыған байланысты халықтың сол жерлерге көптеп шоғырлануы, кірістің көлемі, жұмыспен қамтамасыз етілу деңгейі жатады. Демографиялық жағдай – бұл белгілі бір аумақтағы адамдардың өсу қарқыны, белгілі бір кезең мен зардаптардың нәтижелерінен туындайтын демографиялық үдерістердің сипаты (туу, өлім, миг- рация, неке, ажырасу Демография – халықтың орналасу заңдылықтары туралы ғылым. Сонымен қатар демография халықтың көбею заңдылықтарын, көші-қон, саны мен құрамын зерттейді. Қазіргі уақытта жер бетінде 7,3 млрд адам тұрады. Ал ҚР Статистика комитетінің 2019 жылдағы мәліметінше, Қазақстан халқының жалпы саны 18 млн-нан (18 395 567) астам адамды құрайды. Халық саны бойынша елдердің жіктелуі: ірі – 100 млн-нан астам халқы бар елдер; үлкен – 40 – 100 млн халқы бар елдер; орта – 20 – 40 млн адам халқы бар елдер; шағын – 1,5 – 20 млн халқы бар елдер; ең шағын – 1,5 млн адамға дейін халқы бар елдер. Дүниежүзі халқы саны Халқы аз мемлекеттер Халықтың орналасу картасына талдау жасайтын болсақ, үш ерекшелікті байқауға бола- ды: 1) адамдар құрлықтың барлық жеріне қоныстанған; 2) халықтың орналасу тығыздығы әртүрлі; 3) халықтар біркелкі орналаспаған. Еуропа халқының тығыздығы – 70 адам/км2, Азияда – 100 адам/км2-тан артық, Солтүстік және Оңтүстік Америкада – 20 адам/км2-қа жуық. Африкада 28 адам/км2-қа жуық, Австралия мен мұхиттық аралдарда – 4 адам/км2. Халық тығыздығы – аумақтың 1 шаршы километріне шаққандағы адам санын көрсететін шама. Халықтың тығыздығы мына формула бойынша есептеледі № Елдің атауы Халық саны, адам Аумағы, км² Халық тығыздығы 1 км² 1 Бразилия 193 467 000 8 547 000 2 Туркия 72 561 000 780 580 3 Литва 3 329 000 65 200 4 Монғолия 2 773 000 1 564 116 5 Қазақстан 16 197 000 2724900 Тапсырма №1 Халық тығыздығын есепте. Халық ең тығыз және ең сирек қоныстанған аймақты (ел) анықта. Халық көп қоныстануының қандай жағымды/жағымсыз тұстары бар? Халық аз қоныстануының қандай жағымды/жағымсыз тұстары бар? жүктеу/скачать 0,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу: