Сабақ нөмірі: Сабақтың тақырыбы: Рационал сандарды азайту. Координаталық түзуде нүктелердің арақашықтығы.(2-сабақ) 1

Математика пәні бойынша 6 сынып оқушысының өзіндік жұмысының жоспары 
I тоқсан 
Сабақ нөмірі:
Сабақтың тақырыбы: 
Рационал сандарды азайту. Координаталық түзуде нүктелердің 
арақашықтығы.(2-сабақ) 
1.
Мақсаты:

рационал сандарды азайтуды орындау; 
2.
 
Жаңа тақырыпқа қысқаша түсініктеме 
Координаталық түзуде F(-8); E(-5); K(3); M(7) нүктелерін алайық.
KM; EF; EK арақашықтығын табу керек. 
3 түрлі жағдайды қарастырамыз: 
1) K және M нүктелері санақ басының оң жағында орналасқан;
2) E және F нүктелері санақ басының сол жағында орналасқан;
3) E және K нүктелері санақ басының әр түрлі жағында орналасқан; 
1)
K және M нүктелері санақ басының оң жағында орналасқан:
𝐾𝑀 = 𝑂𝑀 − 𝑂𝐾 = 4, ОМ = 7, 𝑂𝐾 = 3. 𝐾𝑀 = |7 − 3| = 4.
2)
E және F нүктелері санақ басының сол жағында орналасқан: EF=OF-OE=3,
EF = 
|−8 − (−5)| = |−8 + 5| = |−3|
=3. 
3)
E және K нүктелері санақ басының әр түрлі жағында орналасқан; 
EK=OE+OK = 8, EK=
|−5 − 3| = |−8| = 8.
Демек, 
Егер А
(а) 
және
 
В
(b
) болса, онда А және В нүктелерінің арақашықтығы 
|𝒂 − 𝒃| немесе |𝒃 − 𝒂|
 
өрнегіне тең.
 
 
1-мысал
. 
А(6) және В(-7) нүктелері берілсе, А нүктесінен В нүктесіне дейінгі 
қашықтықты табайық: АВ =
|6 − (−7)| = |6 + 7| = 13.
2-мысал. 
Координаталық түзуде А (–6) және В (2,6) нүктелері белгіленген. АВ 
кесіндісінің ортасы болатын C нүктесінің координатасын тап:
Шешуі : 1) АВ =|–6 – 2,6| = |–8,6| = 8,6 
2) 8,6 : 2 = 4,3 3) –6 + 4,3 = – 1,7 немесе 2,6 – 4,3 = – 1,7 
Жауабы: C(–1,7 ) 

3.
 
Тапсырмалар. 
№1. 
Координаталық түзуде мына нүктелерді салып, арақашықтығын табыңдар: 
1)
 
А(-3) және В (-9); 2) С(-11) және D(4); 
3) M(9) және N(16); 4) F(-436) және E(-546). 
№2.
Координаталық түзуде M (8,36) және N -(4,62) нүктелері белгіленген. 
MN кесіндісінің ортасы болатын K нүктесінің координатасын тап.
4.
 
Сілтеме:
1.
Алдамұратова Т.А., Байшоланова Қ.С., «Математика»-6, 2-бөлім, Алматы 
«Атамұра», 2018 

2.
Әбілқасымова А.Е., Кучер Т.П., Жұмағұлова З.Ә. Математика-6, Алматы: Мектеп, 
2018 
3.
https://bilimland.kz/kk/subject/matematika/6-synyp/raczional-sandardy-azajtu?mid=%info%
 
4.
 
https://bilimland.kz/kk/subject/matematika/6-synyp/koordinatalyq-tuzudegi-eki-nuktening-
araqashyqtyhy?mid=%info%