Сабақтың барысы.
Ұйымдастыру кезеңі: І. Сәлемдесу,сыныптың сабаққа дайындығын қамтамасыз ету,гимн орындау.
ІІ. Оқушылардың көңіл-күйіне назар аудару.
Сұрақ – жауап.
1.Көне аспаптар?
2.Аспаптың құдіреттілігі?
3.Қандай аспап түрлері бар?
II.Жаңа сабақ. Аспанмен тілдескен музыка құдіреті.
Музыкалық аспаптар тек қана музыка ойнап, көңіл көтеру үшін пайда болған деп ойлайтын боларсыздар. Музыкалық аспаптардың шығу аңызына құлақ түрсең, ол саған ғажайып сыр шертеді.Көптеген әлем халықтарында арфа тектес аспаптар бар. Садақтан пайда болған бұл аспаптарды ғалымдар жер бетіндегі ең көне аспаптардың бірі деп есептейді. Мысырда бұл аспапты киелі санап, оның дыбысын құдіретті күшке балаған. Өлген адамның жаны арфа аспабының үнін тыңдайды деп сенген. Сондықтан болар көптеген скандинав халықтары да өлген адамдарды арфамен жерлейтін болған.Ал ежелгі кельт халықтары Дагда атты құдайы арфа аспабын ойнағанда жыл мезгілдері ауысады деп ойлаған.Грек халықтарының арасында арфа аспабының кішкентай түрі лира кең тара тараған. Би мен әннің құдайы Терпсихора лира аспабын ойнаған кезде, жер бетінде мамыражай бейбіт өмір орнайтын болған. Лира аспабы арқылы адамдар құдайлармен тілдескен.Ал түркі халықтарына ортақ жетіген аспабы жайында мынадай аңыз бар. Бұрынғы өткен заманда жеті бөрі – хандар елікті қуамын деп абайсызда аспанға шығып кетеді. Жеті ханның бұл әрекетіне ренжіген Көк тәңірісі, оларды жеті жұлдызға айналдырып жіберген екен. Сөйтіп аспанда жеті қарақшы жұлдыз пайда болады. Сықырлаған аязды түнде олар аспаннан жерге қарап, жетіген аспабын ойнап, жол көрсететін болған. Аспаннан төгілген бұл әуенді естіген адам байлық пен бақытқа кенеледі деп сенген.Қытай халқының жетіген тектес аспабын «Цинь» деп атаған. Ежелгі Цинь аспабы бес ішекті болған екен. Оның әрбір ішегін жердің бес құдіретіне теңеген. Олар – жер, су, от, ағаш және темір. Кейін келе цинь аспабы жеті ішекті болады. Аспаптың алтыншы ішегі өлген жауынгерлердің жанын жоқтау үшін тағылса, ал, жетінші ішек арқылы арқылы соғысқа аттанған жауынгерлерге рух берген екен.
Қытай халқы бұл аспапты киелі деп санаған.
Жетіген тектес аспаптардың сан ғасырлық тарихы бар. Бұл аспапты барлық халықтар киелі аспап санап, оның құдіретті үні арқылы аспанмен тілдескен екен.
Музыка тыңдау. Арфа аспабының сүйемелдеуімен.
480×360
Музыка тыңдау:
Халық күйі. «Келіншек»
«Бұл қай аспап»? ойыны.
Дидактикалық ойын «Жоғалған нотаны тап»
До, Ре, Соль, До, Фа.... ....
Соль, Ля, Си, Си, Ля.... ....
Ре, Ми, Соль, Ре, Ми .... ....
Соль, Си, До Ля, Си .... ....
Ля, До, Ми, Фа, Соль .... ....
Ми, Фа, Соль, До, Ре .... ....
Си, Ля, Фа, Ми, Ре .... .....
Музыкалық сауат:
Соль – нотасы екінші сызықтың бойында орналасады.
Музыкалық диктант: до, ми, фа, ре, ми, ре, соль, ми, до.
Сабақты қортындылау:
1.Арфа тектес аспаптар қалай пайда болды?
2.Арфа аспабының үнін қандай құдіретті күшке балаған?
3.Жетіген аспабы туралы қандай аңыз сақталған?
4.Қытайдың цинь аспабының әрбір ішегі нені білдіреді?
IV.Оқушылардың білімін бағалау. Оқушылардың білімін саралап тиісті бағасын қою.
Үйге тапсырма беру: Аспанмен тілдескен музыка құдіреті туралы оқып келу.
|