Этикетережелері. Үстелдің шетіненмүлдеалысжайғасқанданемесеөтежақынотырып, шынатақтыоның үстінеқойыпалғандадұрысемес. Тәрелкегееңкеймейтікотырукерек. Үстелдің үстінеасылыпбарыптамақ алуғаболмайды. Жекебастың қолдануынаарналғанмайлықтыашыптізегежайыпқояды. Тамақтыжепболғансоң майлықпенеріндіжәнесаусақтардысүртугеболады. Тамақтаныпболғансоң майлық үстелдің үстінебүктелмей, жайғанақойылады, майлық балалардың жағасынақыстырылады.
Үстелбасындаәңгімебайыппенайтылады. Әңгімебарысында, әсіресепышақ, шанышқыұстапотырып, қолдысермеугеболмайды.
Ортақ табақтағытамақтыөзіңеең жақыннемесеүстіндегібөліктіарнайықойылғаншанышқыменнемесеқасықпенсалғанжөн. Табақ қонақтарғасолжағынанберіледіде, босағаныдысоң жағынанжинапалынады.
Әдеттетағамдаршанышқының, қасықтың, қалақшаның немесеқысқаштың көмегіментәрелкегесалынады, бірақ бірқатаразықтарқолменалынады. Оларнан, печенье, жемістер, цитрусжемістері, қант. Бұлтағамдардыпышақпеннемесешанышқыменбөлугеболмайды, оларқолдыбылғамайды, әрқайсысыбөлек-бөлекалынып, тәрелкегенемесекесегесалынады.
Нандыүлкенбөлікпенжеунемесетұтасбөлкенің өзіндастарханғатұтастайқоюоншажарасымдыкөрінбейді, сондықтанмейліншеқажетінеқарайұқсасбөліктергебөліпқойғандұрыс.
Жалпы, әротбасының ең бастыбайлығы – балаларыболуғатиіс. Қоғамдағыотбасыинститутының негізгіміндетіде – балатәрбиелеп, елгедұрысазаматтарөсіріп, қосу. Алайда, бүгінматериалдық жағдайменмәнсаптыбіріншікезеккеқойғанзамандастарымыздың көпшілігібаланыотбасының байлығыдепсанамайды. Солсебепті, бұрынғыаталарымыздайбаласының саныменемес, дүниеменғанамақтануғатырысады.
Қанекей балалар, енді денсаулыққа пайдасы бар тағамдар мен көкөністер туралы қандай мақал-мәтелдерді білесіңдер?
1. Жаны саудың – тәні сау.
Денсаулықтың қадірін ауырғанда білерсің.
Тазалық – саулық негізі, Саулық – байлық негізі.
Көзің ауырса қолыңды тый, Ішің ауырса аузыңды тый.
Досы көптің жаны семіреді, Асы көптің тәні семіреді.
Нан – тамақтың атасы, Ынтымақ – көптің батасы.
Мақал-мәтелдерді жалғастыру.
1. Ас иесімен тәтті, … (тағамымен жақсы)
Ас тұрған үйде … (ауру тұрмайды)
Ас тасыса қатығы төгілер … (ашуы тасыса ақылы төгілер)
Ас атасы … (нан)
Қойдың сүті … (қорғасын)
Ішің ауырса … (аузыңды тый)
7. Ас адамның … (арқауы)
|
