География пәнінен қалалық семинарда өтілген ашық сабақ
Тақырыбы: ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАБИҒАТ БАЙЛЫҒЫ ЖӘНЕ ОНЫ ПАЙДАЛАНУ.
Утельбаева Ақмарал Салыбекқызы,
Шымкент қаласындағы №7 Қ. Спатаев атындағы мектеп – лицейінің география пәнінің мұғалімі
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: Казақстаннын табиғат ресурстары және олардың түрлері, маңызы, шаруашылықта пайдаланылуы туралы мағлұмат беру.
Дамытушылығы: оқушылардың өз бетімен жұмыс жасау, ойлау қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелілігі: табиғатты қорғауға, өз жерін сүюге, табиғат ресурстарын ұқыпты пайдалануға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Казақстанның физикалық картасы, пайдалы қазбадардың шартты белгілері, пайдалы қазбалар коллекциясы, дидактикалық карточкалар, интерактивті тақта.
Сабақтың типі: жаңа білімді өзектеу.
Сабақтың әдісі: баяндау, әңгімелесу, өз бетімен жұмыс.
Мұғалімнің іс-әрекеті: баяндау, картадан көрсету, интерактивті тақтамен жұмыс жасату.
Оқушылар білуі тиіс: Қазақстандағы табиғат ресурстарының түрлерін, олардың таралу ерекшеліктерін, маңызын және пайдаланылуын.
Оқушылар көрсете алуы тиіс: картадан пайдалы қазбалардың кен орындарын.
Сабақтың барысы:
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру.
ІІ.Жаңа сабақ.
Жаңа сабақты бекіту.
Үйге тапсырма.
V. Бағалау.
І. Ой қозғау: Біліміңді сына.
«Табиғат ресурстары» сызбасын толтыру.
Интерактивті тақтада жауаптары көрсетіледі.
Картамен жұмыс.
Табиғат ресурстары
Сарқылатын
Қалпына келмейтін
Ғарыштық
1. Күн энергиясы
2.
Арнайы даындалған түрлі түсті дөңгелек белгілер беріледі. Мысалы күн энергиясы белгісі, жел, су, жанғыш пайдалы рудалы қазба, пайдалы қазба, жануарлар, өсімдіктер, топырақ т.б. Дайындалған осы белгілерді физикалық картаның тиісті жерлеріне жапсырады. Дұрыс жауап интерактивті тақтадан көрсетіледі.
ІІ.Отаныңды таны. Оқушылар жеті топка бөлінеді, яғни парта бойынша әр топ екі баладан. Тапсырмалар кесте мен картаны пайдалана отырып орындалады.
1-топқа тапсырма. Рудалы казбліардың қандай түрлері Қазақстан жерінде кездеседі ?
Рудалықазбалар
Кенорындары
Қай жерлерде кездеседі
2-топқа тапсырма. Рудасыз қазбалардың қандай түрлері Казақстан жерінде кездеседі?
Рудасызқазбалар
Кенорындары
Қай жерлерде кездеседі
3-топқа тапсырма. Жанғыш пайдалы қазбалардың қандай турлері К,азақстап жерінде кездеседі?
Жанғыш пайдалы қазбалар
Кен орыңдары
Қай жерлерде кездеседі
Қазақстанның пайдалы қазбаларының картасы
4-топқа тапсырма. Су ресурстарын қамтамасыз етілген жерлер Су ресурстары Су көздері Қай жерлердекездеседі
5-топқа тапсырма. Топырақ ресурстарына бай жерлер Топырақ ресурстары Қай жерлерде кездеседі
6-топқа тапсырма. Жануар ресурстарына бай жерлер
Жануар ресурстары
Қай жерлерде кездеседі
7-топқа тапсырма. Өсімдік ресурстарына сипаттама Өсімдік ресурстары Қай жерлерде кездеседі
ІІІ. Өз жеріңді таны.
ІІІ. Өз жеріңді таны.
1. Біз тұратын Шымкент облысының маңында қандай табиғат ресурстары бар?
Жауап: Арыс өзені, Бадам өзені, Ақсу өзені, қиыршақ тас, ақ саз, жануарлар, жыңғыл т.б.
2. Бұл табиғат ресурстары не үшін пайдаланылады? Оқушылар бұл жауапқа үйден дайындалып келеді. Арнайы дайындалған слайдтарын көрсетеді.
IV. Талдау.
Қазақстанның табиғат ресурстарының шаруашылықта пайдаланылуын сызба арқылы көрсету.
Жеті топқа тапсырмалар беріледі.
1 -топ: Рудалы пайдалы қазбалар.
2-топ: Рудасыз пайдалы қазбалар.
3-топ: Жанғыш пайдалы қазбалар.
4-топ: Су ресурсы.
5-топ: Топырақ ресурсы.
6-топ: Жануар ресурсы.
7-топ: Өсімдік ресурсы.
V. Жинақтау.
мұнай
Экологиялық
жағдайы
пайдаланылуы
Қазақстанның табиғат ресурсы
Қ — Қазақстан қандай табиғат ресурстарына бай?
А — Алтын қандай жерлерде кездеседі?
З — Зырян жерінде қандай таулы өлке және қандай пайдалы қазба кездеседі?
А — Алюминий шикізаты қай жерде кездеседі?
Қ — Қарашығанақ, Қашаған, Құрманғазы жерлерінде қандай пайдалы қазба кездеседі?
С — Саяқта қандай пайдалы қазба бар?
Т — Торғай даласы қаңдай пайдалы қазбаға бай?
А — Арал маңында кездесетін рудасыз пайдалы қазба.
Н — Никель рудасы қай жерлерде кездеседі?
Н — Никель қандай металға жатады?
Ы — Мыс кездесетін жерлер
Ң - Дөң кен орнында қандай пайдалы қазба өндіріледі?
Т — Текелі кен орнындағы пайдалы қазба.
А - Алтай өңірі қандай ресурсқа бай?
Б — Боксит қандай жерлерде өндіріледі?
И — Полиметалл кездесетін жерлерді ата.
Ғ — Ғарыштық ресурстарды ата.
А — Асбест кездесетін жерлер.
Т — Титан-магний рудалары кездесетін жерлер.
Р - Рудныйда кездесетін пайдалы қазба.
Е — Екібастұз жері қандай пайдалы қазбаға бай?
С — Сарыарқа өңірінде неліктен рудалы пайдалы қазбалар кездеседі?
Қорытынды: Ұпайлар есептеліп, жеңімпаздар анықталады. Ең жоғары балл жинаған оқушы марапатталады.
