5 мин
|
«Ақиқатын айталық!» айдары
|
2 топ тарихшылар мен 4 топ журналистер тобы мәтінді ауызша талдайды. Әңгіме желісі бойынша сұхбат жүргізіледі.
Журналист: Сіз тарихшы ретінде Дерек пен дәйек келтірерсіз.
Журналист:Ал біздің қарастырып отырған әңгімеміз – «Ананың анасы» әңгімесі. Бұл әңгіме, негізінен, тарихпен байланысты. Тарихшы:Мұндағы тарихи тұлғалар – Бала би, Жанай батыр, Жалпақ батыр.
Тарихшы:Енді әңгіменің мазмұнына қысқаша тоқталатын болсақ, бұл әңгіме Әйтілес деген ақсақалдың өткен замандағы естелік оқиғасын аңыз қып шертіп отырған күйімен басталды. Бұл миф секілді қиял аралас хикая.
Журналист: Аңыз дегеніміз, Аңыз дегеніміз – хан, батырлар, би, шешендер жайындағы, сондай – ақ жер-су туралы тарихи шындыққа негізделген, халық есінде сақталған әңгіме.
Журналист: Әңгіме қалай басталды?
Тарихшы: Әйтілес қарт әңгімесі барысында қазақ елінің батыры Жалпақ балуан мен оның төңірегінде болған бір жайтты баяндайды. Сонау қалмақ шапқыншылығы кезінде Бала би өзінің ешкім тең келмес атышулы батырын шақырып алып, Оған Ергенекті елінен өзінің де, халқының да кегін алып қайтуға бұйырады
Журналист:
“Менің атым-әйел” дейді Ана. Әңгімеде ананың нақты есімі берілмейді. Себебі неде деп ойлайсыз?
Журналист: Шығарма “Ананың анасы” деп аталуы дұрыс па? Неліктен осылай аталған деп ойлайсың?
Журналист: Ана неге Жалпақ балуанға ілесіп кетпеді деп ойлайсыңдар? Себептерін өздерінше пайымда.
Журналист: Шығарма қандай оқиғамен аяқталды? Сен автордың шешімімен келісесің бе? Әлде басқаша аяқтар ма едің...
|
Топтағы қалған жұп сұрақ жауапқа дайындалады .
1. Шығармада оқиға кімнің атынан әңгімеленеді?
2. Әйтілес қарттың әңгімесін тыңдаушылар кімдер?
3. Бала бидің батыры кім? Оның шабуға барған елі?
4. Ергенекті елінен бірінші рет жеңілгенде Жалпақ балуан нешеде еді?
5. Ергенекті елінде Жалпақ балуанның қандай құнды дүниесі бар деп ойлайсыздар?
6. Жалпақ балуанның қасында қанша жігіт бар еді?
7. Батырдың тілегі не? Байдың тілегі не?
8. Жылқының бір шетін төңкеріп, қиқулап келе жатқанда барымташыларға кім кездеседі?
9. Тұтқынға түскен қызды бірінші болып кім қуып келеді? Оның халі не болды екен?
10. Қырық жігіт пен Жалпақты тізе бүктірген қандай күш, нендей құдірет?
11. жалпақ балуан сіздердің ойыңызша кім?
-Әділетсіз қара күш иесі.
-Өмірде адасып жүрген адам.
-Адамгершілігін, мейірімін сақтаған адам.
|
3 мин
|
Дананың кілттері
|
«Егер де» кілті – Жалпақ батыр болсам....
«Әліпби» кілті – берілген тақырыпқа қатысы бар сөздердің тізімін А-дан Я-ға дейін әліпби ретімен тізбектеңіз.Ана ақылды,әлдилейді,пана,дана,
«Кемшіліктер» батырдың кемшілігі.
«Тағы қалай?» кілті – мен жазушы болсам тағы мына нәрселерді қосар едім.....
«Қиыстыру» кілті –шығармада қасиеттері әр түрлі кейіпкерлер бар мысалы батыр,өжет ана
|
|
