Сабақтың түрі:Интеграциланған (дамыта оқыту)сабағы.
(Әдебиет сабағын театр,әуез,көкемсурет,сөз өнерімен интеграциялау)
Пәнаралық байланыс:Экология,бейнелеу өнері,музыка,география т.б.
Сабақ көрнекілігі:ақын суреті,техникалық құралдар,компьютер,аққу туралы жазылған нақыл сөздер,тақырыптық суреттер,көрініс,сызба- кестелер, “Жетім көл”суреті бейнеленген аққудың,шыршалы тоғайдың көрінісі.
Сабақтың әдіс-тәсілдер:
1. Мәнерлеп өлең оқу. “Мұқағали-әлеміне саяхат”.
2. Сахналық көрініс.
3. Компазициялық жоспар (сызба кесте)-талдау.
4. Шығармашылық ізденіс бағытында:“Дебат-пікір- сайыс ”.
Сабақ барысы.
I.Ұйымдастыру.
1.Психологиялық даярлықты қамтамасыз ету.(С.Тұрысбеков “Көңіл толқыны ” ойналады)
2.Мәнерлеп оқу: “Мұқағалиды аңсау”
II.Үй тапсырмасын пысықтау.
а)Поэзия минуты.
ә)Қызығушылығын ояту сайысы.
Ойшақыру “Менің Мұқағалиым”атты үй тапсырмасын сұрау.
Үй тапсырмасының шарты:ақынның өзіңе ұнаған өлеңдерін жатқа оқы және сенің Мұқағалиың екенін дәлелде.
III.Мұқағали әлеміне саяхат:
-Балалар,поэзия әлемінде Мұқағали мұрасы-жалпақ елдің жүрегінде,ой-парасатында,жарық жұлдыздай қараңғы түн қойнауынан құпия сәулесін шашқандай жарқырап нұр беруде.
Тірлігінде шекпен кимей,шен алмай,
Еңбегінің қызығын да көре алмай
От боп жанып өтіп кеткен ақынға,
Мәңгілік қып өмір берген өлеңді-ай,-деп
Айтақын ағамыз жырлағандай,өлеңімен рухани азық,күш жинап,қажетіне қарай халқына бақыт сыйлаған ақиық ақынымыз ешкімнен кезінде енші сұраған емес-ті.
Мінеки,бұл Мұқағали әлемі.Әр ғасырдың біртуар адамы болады.Зымыран уақыттың пешенесіне жарық жұлдыз болып қадалған Абай,Мағжан,Қасым,Мұқағали болатын. Мұқағали “Абай жаққан сәулені”сөндірмей,“Жыр сәулені”лаулатар ақынның келетініне сеніп кеткен ақын.
Ол:
Туады,туады әлі нағыз ақын
Нағыз ақын бал мен у тамызатын
деген болатын.
Өз сезіміне өзі өртенген Мұқағали жыры бүгінгі күні шартарапқа жыр шуағы болып төгілуде.
- Балалар, мен Мұқағалидың анасы Нағиман әженің, жазушыға, баласының ақындығы туралы айтқан естелігін сендерге оқып берейін.
(Мұқағали жайлы естелікті оқу)
Әр ақынның өлең-өнер болмысында бір қасиет өзгелерінен басымырақ болады.
Мысалы: Абайда-ой, Мағжанда-махаббат, Қасымда-от, Мұқағалида тазалық (қасиет деген ұғым)басымырақ болады.
Табиғат ананың бір бөлшегі болған Мұқағали былай дейді.
Табиғат
Жанымды алсаң,
Алшы менің,
Бір түйір жерге түскен, тамшы едім.
Мұқағали жоғалса қайтер дейсің.
Артымда қалсын жерім,
Қалсын елім, - деген Мұқағали
барлық өлеңіне бойындағы сезімнің ағынымен барып таусыла жазды.Барлық шығармасын соңғы өлеңіндей жазды.Өйткені,
“Мұқағали-бір ғасырда бір рет қана дүниеге келетін қазақ поэзиясының алтын домбырасы дерліктей ірі талант иесі”.
“Бір өлеңі бір елдің мұрасындай поэзия пайғамбары”.
“Мұқағали поэзиясы - тірі поэзия”.
“Шын поэзия жасырынып тұрған дүние сұлулығының шымылдығын сыпырып тастайды”деген еді Шелли.
Қане, Мұқағали поэзиямен қалай сырласқанын тыңдап көрелік.
Бізде, енді - Мұқағали әлемінде поэзия дәуірі басталды. а) “Поэзия - жүрек тілі”, - ақын шығармаларынан мәнерлеп оқу.
(Өлеңді жақсы оқитын белсенділік танытқан 2-3-оқушыдан)
ә)Диалогиялық әңгіме. “Менің Мұқағалиым”.
( “Мен Мұқағалидан не таптым?”деген сұрақ айналасында диалогиялық әңгіме жүргізу
Достарыңызбен бөлісу: |