Юпитер
Диаметтрі жағынан Жерден 11,5 есе үлкен.
Күнді 11,9 жылда айналып өтеді.
16 серігі бар.
Өз осінен айналу периоды 9 сағ. 55 мин.
Айналу осі оның орбитасына перпендикуляр, сондықтан жылдың маусымдық ауысу мерзімдері жоқ.
Атмосферасы 89%-сутегі, 11%-ігелий.
Беттік температурасы 140 К
Сатурн
Диаметрі Жерден 9,5 есе үлкен.
Күнді 29,5 жылда айналады.
17 серігі бар.
Өз осінен 10 сағ. 14 мин.
Атмосферасы сутегі, метан, аммиактан құралған.
Орташа температурасы – 1500С.
Уран
1781 жылы неміс астрономы Гершель ашқан.
Күннен шыққан жылуды Жерге қарағанда 400 есе кем алады.
15 серігі бар.
Күнді 84 жылда айналып өтеді.
Орташа тығыздығы 1,29 г/см3.
Орташа температура 60 К.
Өз осінен айналуы 17 сағ. 14 мин.
Нептун
1846 жылы француз Урбен Леверье, ағылшын Джон Адамс.
Күннен 6 млрд. шақырым қашықтықта орналасқан.
Күнді 247,7 жылда айналып өтеді.
Серігі – Харон.
Өз осінен айналуы 16 сағ. 7 мин.
Атмосферасының құрамы: 13% гелий, 85% сутегі және басқа да заттар, метан.
Орташа температурасы -2200С
Text №3
Work in pairs. Tell each other within one minute what you know about the Earth.
Read the text and write down in the notebook new information about The Earth for you
The Earth
The Earth is one of eight planets that travel around the sun in the solar system. Of these planets, the Earth is the third nearest the sun. It is the only planet known to support life. About 5 billion years ago, a cloud of gas and dust began to condense into a solid mass– the young Earth. At first, this mass was very cold, but later it was melted by radioactivity. Heavy metals collected at the center and rocks floated near the surface. After millions of years, the rocks formed a hard crust and the oceans and the atmosphere appeared.
Find interesting facts about The Earth (for example from the Internet) and add your notes.
4. Answer the questions:
4.1. What is the difference between Earth and other planets?
4.2. How old is our earth?
4.3. What did our planet form from?
Сөздік
around – айналада
draw (drew, drawn) – тарту
Earth – Жер
gravity – ауырлық, ауырлық күші, тартылу
heaviest – ең ауыр,
Jupiter – Юпитер, Есекқырған
make up (made; made) – жасау, құру
Mars – Марс, Аңырақай, Қызыл жұлдыз
Mercury – Меркурий, Болпан, Кіші Шолпан
Neptune – Нептун
orbit – орбита (аспан денесінің, жасанды серіктің)
Saturn – Сатурн, Қоңырқай
solar system – күн жүйесі
Uranus – Уран
Venus – Шолпан, Венера
galaxies – галактика
Milky Way – Құс жолы
solar system – Күн жүйесі
space – кеңістік, ғарыш
Stars- жұлдыздар Stars-
There are billions of stars in the universe. Stars are massive, energy-filled globes of fiery gases. The force of gravity holds these gases together. At a star's core, atoms of hydrogen join together to form helium in a process called nuclear fusion. The energy generated by this process produces a star's heat and light. Collections of stars are called galaxies, and each galaxy contains many different types of stars
Ал енді осы тақырыпқа есептер шығарайық.
Бекіту (20 мин)
-тест
1) Мына техника түрлерінің қайсысының ауырлық күші көп болады?
а) ә) б)
2) Әрбір оқулықтың массасы 1 кг болса, үш кітаптың үстелге түсіретін ауырлық күшінің мәні қандай болады? Еркін түсу үдеуін шамамен 10 Н/кг-ға тең деп алыңдар.
а) 30Н; ә) 20Н; б) 15 Н.
3) Салмағы 250 г үнді шайының массасын ХБЖ-не айналдыр.
а) 2,5 кг
ә) 25 кг
б) 0,25 кг
4) Еркін түсу үдеуінің мына мәндерін салыстыр:және
а)
ә)
б)
5) Суретте көрсетілген баланың салмағы 25 кг болса, онда оның ауырлық күшінің мәні нешеге тең болады? Еркін түсу үдеуін шамамен 10 Н/кг-ға тең деп алыңдар.
а) 2,5Н; ә) 25Н; б) 250Н.
-жай есептер. (Тақтаға оқушы шығарылады. Есептің шартын оқып, берілгенің жазады және формуланы пайдаланып, есепті шығарады)
1-есеп:
Массасы 250 г бақаға әсер ететін ауырлық күші неге тең? (Жауабы: F=2,45Н)
2-есеп
Ауырлық күші 980 Н болатын арыстанның массасы қандай болады? (Жауабы: 100 кг)
-күрделі есеп. (Тақтаға оқушы шығарылады. Есептің шартын оқып, берілгенің жазады және формуланы пайдаланып, есепті шығарады)
Үстелдің үстінде компьютер тұр делік. Үстелдің массасы 5 кг, компьютердің массасы 12 кг болса, онда осы жүйенің жерге түсіретін ауырлық күші неге тең болады? (Жауабы: F=166,6 Н)
қорытындылау, бағалау (5 мин)
Сонымен, “Тартылу құбылысы. Ауырлық күші” тақырыбын меңгердік. Ауырлық күшінің формуласы қандай болып шықты?
Үй тапсырмасы: 13 тапсырма.
Достарыңызбен бөлісу: |