Сабақ тақырыбы: Вирустың жұқпалы аурулар мен зақымдануы және ауру таралуы
жүктеу/скачать 350,41 Kb.
|
Қысқа мерзімді жоспар
Сол жерде жақсы өсемін. Жегенде жақсы тоясың, Ұраға салып қоясың. (картоп) Күзде қазып аласыз, Тамаққа да саламыз. Егер мені көп жесең, Биік ұзын боласыз. (Сәбіз) Іші сары ,сырты қатты, Дәні дәрі,дәмі тәтті, Пісіріп жесең ас тамақ. Оның аты....(асқабақ) 1.астық тұқымдастар қосжарнақтылар класына жатады (дара жарнақтылар) 2.астық тұқымдастарда тамыр жүйесі – кіндік тамырлы. 3. астық тұқымдастарына бидай,күріш т.б 4. бидайдың жемісі –дәнекер 5. екпе күріштің дәнегінде 9-12 пайыз нәруыз болады. 6 ашық тұқымды өсімдіктер жеміс салады. 7 Зеравшан аршасы 50 жылда жемісін береді. 8 Таңқурай қосжарнақтылар класы раушангүлділер тұқымдасына жататын өсімдік. 9 Бұршақ тұқымдастары ашық тұқымды өсімдіктер
2. Тамыр дегеніміз не ? 3. Сабақ дегеніміз не ? 4. жапырақ дегеніміз не? 5. Бүршіктің түрлерін ата ? 6. Гүлдің ортасында орналасқан? . Сабақтың түрлері ? 3. Сабақтың ішкі құрылысы? 4. Жапырақтың пішіндері 5. Жылдық сақина нені білдіред? 6. Гүл бөліктерін ата? Берілген үлестірме парақтардан астық тұқымдастарға тән белгілерді табу: шөптекті өсімдік тіршілік формасы – ағаштар мен бұталар жапырақтары доға жүйкелі жапырақтары – қатар жүйкелі, жапырақтары күрделі жемісі - дәнек жемісі - тұқымша гүлшоғыры – себетгүл гүлшоғыры – сыпыртқыгүл, масақ гүлінің формуласы -- Гс 2 А3 Ж(1) гүлінің формуласы - Гс 3+3 А3+3 Ж1 сабағы - бунақты сабансабақ гүлдері - тілшелі, түтікшелі гүлдері екі кейде үш түссіз жұқа қабыршақтан тұрады тамыр жүйесі – кіндік тамырлы тамыр жүйесі - шашақ тамырлы Сабақтың тақырыбы : Сайыс сабақ Сабақтың мақсаты: Өткен тақырыпты қайталай отырып, білімдерін тиянақтау Ұжыммен жұмыс жасауға үйрету , Сабақтың түрі : сайыс сабақ Ұйымдастыру кезеңі: Сынып оқушыларын екі топқа бөлу Топтардың атын қою , Әділ қазылар алқасын сайлау І кезең Жәшіктен шыққан сұрақтар: Өсімдіктің өсімді мүшелерін ата? 2. Тамыр дегеніміз не ? 3. Сабақ дегеніміз не ? 4. жапырақ дегеніміз не? 5. Бүршіктің түрлерін ата ? 6. Гүлдің ортасында орналасқан? ІІ кезең Ойын Шарты: айналмалы барабанға өсімдіктің тамыр ,сабақ, жапырақ тары туралы сұрақтар жазылады Тамыр жүйесін ата? 2. Сабақтың түрлері ? 3. Сабақтың ішкі құрылысы? 4. Жапырақтың пішіндері 5. Жылдық сақина нені білдіред? 6. Гүл бөліктерін ата? ІІІ кезең Биологиялық диктант: 1.Тамырдың бөлімдері …………………… ,………………., …………………, ………. . 2. Тамыр шығу тегіне қарай …………………… және ………………………. , …………… деп бөлінеді. 3. Жапырақ түрлері ………………………, …………………………, 4. Түрі өзгерген сабақтар ………….. ……………………. …………. …………………………. . 5. Камби қабаты ағаштың ………………….. өсуіне қатысады. 6.Аналақ …………., …………., ………… ……….. ………. тұрады. ІV кезең Біліміңді тексер : тест тапсырмаларын орындау 1.Өсімдіктің вегетативті (өсімді) мүшелері: а)тамыр ә)гүл б)сабақ в)жеміс г)жапырақ ғ)тұқым 2. Вегетативті мүшелердің тамырлар жүйесі: а)сабақ ә)тамыр б)жапырақ 3. Тұқымның ұрық тамыршасынан дамитын тамыр: а)қосалқы ә)жанама б)негізгі 4. Негізгі тамырдың жан-жағынан таралатын тамырлар: а)жанама тамырлар ә)қосалқы тамырлар 5. Өркеннің ең ұшына орналасқан бүршік: а)қолтық ә)қосалқы б)жанама в)төбе 6. Өсімдіктің кез келген мүшесінің әр жерінен дамыған бүршік: а)қосалқы ә)төбе б)бұйыққан в)жанама 7. Төбе бүршіктің өсімдіктің өсуіне әсері: а)жуандап өседі ә)ұзарып өседі б)гүлдейді в)жапырақ шығарады 8. Тік сабақты өсімдіктер: а)қайың ә)жүзім б)бидай в)қауын 9. Шырмалған сабақты өсімдіктер: а)жөке ә)шырмауық б)бақбақ в)құлмақ 10. Қылқанды (ине тәрізді) жапырақты өсімдіктер: а)қарағай ә)жүгері б)емен в)шырша 11. Бір ғана тақтасы бар жапырақ: а)күрделі жапырақ ә)жай жапырақ 12. Бір сағақта бірнеше жапырақшалардың болуы: а)күрделі жапырақ ә)жай жапырақ 13. Жүйкелердің жапырақтың ұшына дейін қатарласа созылуы: а)қауырсын тәрізді торлы жүйкелену ә)параллель жүйкелену б)доғалы жүйкелену в)саусақ салалы жүйкелену 14. Гүлдің дәл ортасында орналасқан гүл бөлігі: а)гүлтабан ә)аналық б)күлте в)аталық 15. Гүлдің жеміс түзілетін бөлімі: а)күлте ә)аналық б)тостағанша в)аталық 16 16. Аталықтың бөлімдері: а)жіпше , аузы ә)тозаңқап, тостағанша б)мойны, жіпше в)жіпше, тозаңқап 17. Собық гүлшоғырлы өсімдіктер: а)бидай ә)күнбағыс б)калла в)жүгері 18. Күрделі шатыр гүлшоғырлы өсімдіктер: а)кербезгүл ә)сәбіз б)көктерек в)аскөк 19. Жай масақ гүлшоғырлы өсімдіктер: а)жолжелкен ә)тары б)сүйсін в)гүлшетен 20. Сырға гүлшоғырлы өсімдіктер: а)қарағаш ә)алмұрт б)қайың в)тал
V кезең Есеп шығару: Орта жастағы үйеңкі ағашының тамырларының жиынтығы 5 кг Ал ағаш тамырларының бір кг салмағының тыныс алуына 1 кг оттегі жұмсалатын болса, үйеңкі тамырына 1 айда, 1 жылда қанша оттегі қажет Шешуі: 1. 1х 5 = 5 30 х 5 = 150 365 х 5 = 1825 VІ кезең Сөзжұмбақ «Өсімдіктің өсімді мүшелерінің қызметі» Тамыр ақылы топырақтан минералды тұздарды, суды ………… . Тамыр өсімдікті топыраққа ……….. орнықтырады. Сабаққа ………… , 4 ……. бекінеді. 5. Жапырақ ақылы жасушадағы артық ……… буландырады. 6. Гүлдің жеміс түзілетін бөлімі – ……………….. . VІІ кезең Полиглот ( Мақал – мәтелдерді аяқтап, жұмбақтың шешуін тауып табылған сөздерді орысша, ағылшынша айту ) 1. ……. өссе жер көркі . 2. Ағаш көркі …………… . 3. Дауылға нық күшті, ағаштың мықтысы – 4. Желден қатты сасады, Томпалаңдап қашады VІІІ кезең Тамыр , сабақ , жапырақ, гүл сөздеріне Синквейн жасау немесе 5 жолды өлең 1. Зат есім – 1 сөз 2. Сын есім-2 сөз 3. Етістік – 3 сөз 4. Мағынасын ашатын сөйлем-4 сөз 5. Баламасы немесе синонимі ІХ кезең Сабақты бекіту: Егер мен суретші болсам …… Кіндік тамырдың суретін сал Шашақ тамырдың суретін сал Гүлдің құрылысынң суретін сал "Қызықты биология елінде!" -Сәлеметсіздерме, қадірлі мұғалімдер, құрметтіқонақтар, оқушылар. Бүгінбіз «Қызықты биология елінде» аттысайысымыздыөткізгеліотырмыз.Сайысқақатысушылар 7 «А», 7 «Ә» сыныпоқушылары. Ата – бабаларымызертеден-ақұрпағыныңбойынақоршағанортаға, табиғатқадегенқұрметсезімінқалыптастырыпкелген. Елді, ердіқұрметтеудәстүріұрпақтан – ұрпаққаасылмұраретіндежалғасыпсабақтасыпжатқандығын — Қылса да дұшпанқастығын, Жолдасы бол жақсының. Елді, жердісақтадеп, Балам сағантапсырдым – дегенаталысөздерінен-ақаңғаруғаболады. Соныңішіндетуғанжердіңтабиғатынқорғап, келешекұрпаққасолқалпындажеткізумақсатындағыойлы да мағыналыөсиеттеріәрбірхалықтыңмақал – мәтелдеріненсезіліптұрады. Бағымөссіндесең, бақөсір, Бағыңөссіндесеңтағыөсір, — немесе «Аққудыңкиесі бар, киіктің де иесі бар» — дейотырып, табиғатбайлығынсақтаудыкөздейді. Құлазығаншөлжетім, Құсқонбағанкөлжетім, Сортаңғақұйған сел жетім. — дей отырып сайысымызды бағалауүшін әділ – қазыларалқасынсайлапалайық. Жүрегімдетербегенбірарман бар, Аман болсынаңдар, құстар, ормандар. Ақыл – ойдыжоюғаемесадамдар, Тіршіліктіқорғауүшінарнаңдар – депсайысымыздыбастайық. 1 – сайыс: Топтардыңаты, ұраны, капитаны. І – топ: ІІ – топ: «Өсімдіктер» аты «Табиғат» аты Өсімдіктерсырынақанықедік, Мектептеболамызаға класс. Өсімдіктерәлемінбіткенедік. Білімді7ә бүгінбізбенсынас. Сынассақбіліммененсынасайық, Сайысқашақырамызсіздерді, Жеңіліптіземіздібүкпепедік. Осы пәндіоқығаныңболса рас.
Өсімдік – азықкөзі, 2030-дыңбарысымыз, Өсімдік – дәрі-дәрмекқоймасы. Жетістіккебастайдыәрісіміз. Өсімдік – адамғатүрлібұйым, Өркениеттіелімдікөркейтіп, Өсімдік – сұлулық, сымбатың. Табиғаттыаялаупарызымыз.
Мысалы: 1-топ Гүл .. 2 – топ… гүл. Гүлжан, Гүлнар, Гүлназ, Гүлнұр, Айгүл, Жангүл, Ажаргүл Гүлмайра, Гүлмарал, Гүлсім, Мейрамгүл, Әсемгүл, Гүлжамиля, Гүлмира, Гүлжазира, Алмагүл, Жанаргүл, Гүлжайнар, Гүлзада, Гүлбаянт.б. Нұргүл, Көктемгүл, Тазагүл, Баршагүл т. б.
1) Басы — шошқа қой 2) Құлағы — қоян піл 3) Мойыны — керік бегемот 4) Денесі — бақа маймыл 5) Аяғы — қырықаяқ қолтырауын 6) Құйрығы — жылқы ешкі
Мақта- ақалтын, Бидай – сары алтын, Күріш – сыр маржаны, Жүгері – далааруы, Қызғалдақ – шөларуы, Бәйшешек – көктемаруы, Емен–ағашпатшасы, Зығыр – солтүстікжібегі, Балқарағай–тайга аруы, Кактус – түнаруы, Картоп – екіншінан. Итмұрын – шипалыбұта.
(берілгенәріптерденкөбірек құс, аңжәнеөсімдікаттарын құрастыр) К, І, А, Т, И, Ш, Л, Ғ, С, Ә, З, Б, Е, Р, М, П. (сәбіз, піл, терек, шағала, ит, темекі, шит, кірпі, алма, марал, кит, ешкі, шіл, керік, алша, 15 сөз шығу керек т.б) 6 – сайыс: Жұмбақтаршешу: 1 – топ: 2 – топ: «Құстар» «Тостағанша» 1) Түріқарамамықтай, 1) Өсімдіктіңкөбеюмүшесі. Төсіақ сыр жаққандай. (тұқым) Ұшсаоқтайзулайды, Көктенжұлдызаққандай. 2) Тал басындатүндіксізотау. 2) Жапырақтыңорналасуы. (ұя) (шоқтанып) 3) Өзісақ, өзіұсақ, 3) Гүлдіңқұрылысы.(гүлсерік) Шықылықтаптұрмайды. Құйрығыұзын, өзіаласа, Атынқұстыңкімтабады? 4) Ормандажоғары, 4) Жасуша органоиды Ағашқақонады. (цитоплазма) Тұмсығынбалғақып, Ағашқаұрады. 5) Ақсарайдыталқандап, 5) Тек өсімдікжасушасынатән Шықтыбіреуталтаңдап. органоид. (балапан) (пластид) 6) Биіккесалғанағашүй, 6) Өзектіңтүрі. (тығыз) Солғойоныңмекені. Жаздайсайрансалып – ақ, 7) Өсімдікжерастымүшесі (тамыр). Қыстаалысқакетеді. 8) Өсімдіктізерттейтінғылым. 9) Бастама өркен (бүршік). 10 ) Тамыр түрін ата? (жанама). 7 – сайыс: «Мақал сөздің мәйегі» берілген мақал – мәтелдерді жалғастыр. 1) Күтебілсең – жержомарт. 2) Қаражер – қарызарқаламайды. 3) Жерібайдың – елі бай. 4) Бейнетіңқаттыболса, Тапқаныңтәттіболады. 5) Жігітті – намысөлтіреді, қояндықамысөлтіреді. 6) Қазаққуғақосылмас, Қыранғабүркітқосылмас. 7) Жер – қазына, су – алтын. 8) Ынтымақ – елдіңырысы, Ылғал – жердіңырысы. 9) Бір тал кессең, Он тал ек.
1.Шұбалшаңның қан айналым жүйесі қандай? 2. Сүлік құрты қандай мақсатта қолданылады? 3. Қосарлы атау тізімін енгізген ғалым? 4. Сиыр цепенінің қанша сорғышы бар? 5. Қосжынысты дегеніміз не? 6. Денесі бастан, тұлғадан, аяқтан, бақалшақтан тұратын омыртқасыз жәндіктер? 7. Параподия дегеніміз не? 8. Басаяқты ұлуларға қандай ұлулар жатады? 9. Өте жылдам, реактивті қозғалатын ұлулар? 10. Тағам ретінде қолданылатын ұлулар?
1.Сүліктен бөлінетін, қанды сұйылтатын зат? 2. Трохофора дегеніміз не? 3. Қарапайымдыларды алғаш көрген кім? 4. Шұбалшаңдардың зәр шығару мүшелері қайда орналасқан? 5. Целом дегеніміз не? 6.Адам мен өсімдікте болатын паразит құрттарды атаңдар? 7. Жасыл эвглена ненің көмегімен қозғалады? 8. Ұлулардың бақалшағы неден құралған? 9. Шұбалшаңның сыртқы қабығының сілемейлі болуы неге көмектеседі? 10. Антони ван Левенгуктің ашқан жаңалығы?
а) Орманшы болсам… ә) Министрболсам… Сайыстыңжеңімпаздарынанықтауүшінсөздіәділ – қазыларалқасынабереміз – Марапаттау рәсімі. Тақырыбы: Мен таңдаған пән Армысыздар құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі жастар – халқымыздың болашағы, еліміздің ертеңі. Білімді адам еш нәрседен қорықпайды, мазасызданбайды. Әр уақытта да батыл. 21 ғасыр – Ғылым ғасыры. Сондықтан жас буынға жаңаша білім беру жолында түбегейлі өзгерістер жүріп жатыр. Осы орайда жаңа технология элементтерін пайдаланып «Биология» пәнін таңдаған 11 сынып оқушыларымен алған білімдерін одан әрі жетілдіру және тереңдету, бірлесіп жұмыс істеу дағдысын баулу, өз ойларын дұрыс жеткізуге, ізенуге тәрбиелеу мақсаты көзделіп «Мен таңдаған пән» деп аталатын биологиялық сынақты бастауға рұқсат етіңіздер.. Сынақ бөлімдері: 1 - бөлім: Сиқырлы ұяшықтар. 2 - бөлім: Дайындығыңыз қалай; 3 - бөлім: Биологиялық пошта: 4 - бөлім: 9 Ромб: 5 - бөлім: Пилот навигатор Жан - жақты болу керек нағыз өрен, Секілді өткір жүзді бейне ақберен. Өнерлі, білімді де әрі батыл, Биологияның әр саласын білер терең»- дей келе әр қатысушы өздерінің таңдаған «Биология» пәні бойынша жалпы сұрақтарға жауап береді. Егер сұраққа жауап бере алмаса басқа қатысушылар жауап беруіне болады. Әр сұрақ жеңілден қиынға қарай 20, 30, 40, 50 сандарында жасырынған. 1 - бөлім; Сиқырлы ұяшықтар. Ботаника: 20; Өсімдікте қандай тыңайтқыш жетіспесе өте баяу өсіп, жапырақтары бозара бастайды. (азот) 30; Гүлсеріксіз гүлдер? (тал, шаған, терек, еменнің аналық гүлі) 40; Плауннан өнеркәсіпте неге пайдаланады? ( сары және жасыл бояу) 50; Күріш, қант қамысының, көптеген жеміс және көкөністік дақылдардың отаны? (Оңтүстік азиялық тропиктік орталық) Жануартану: 20; Мысық сорғыш құрты қандай ауруға шалдықтырады? (Описторхоз) 30; Қандауыршаның сыртқы және ішкі қабаты? ( сыртқы - эпидермис, ішкі - нағыз тері) 40; Сыңар өркешті түйенің ғылыми атауы? (дромадер) 50; Бауыраяқты ұлулар? (түйіртек, жұмырлақ, шалшық ұлу, тоспа ұлуы, қошқар мүйіз, жүзім ұлуы, жалаңаш шырышты.) Тәнтану: 20; Анализатор дегенді ұғымды енгізген ғалым?( И. П. Павлов) 30; Шынтақ буынын бүккіш? (екібасты бұлшықет «бицепс» ) 40; Балаларда көбірек кездесетін бүйрек ауруы? (энурез) 50; «А» дәрумен қайда кездеседі және жетіспесе қандай ауруларға шалдығады? ( мал майлары, ет, балық, жұмыртқа, сүт. Аурулары - көз ауырады, бойдың өсуі баяулайды) Генетика: 20; Генетика терминін қай ғалым енгізді? (У. Бэтсон) 30; Мендельдің бірінші заңы? (біркелкілік заңы немесе толық доминанттылық) 40; Көптеген жағдайда сүтқоректілердің бір ғана жұмыртқасы ұрықтанады, оны? (моноспермиялы) 50; Ұрықтық даму сатысында мезодерма қабатынан пайда болады?( желі, бұлшық ет, шеміршек, қаңқа, бүйрек, қан тамырлары) Жауынмен жер көгереді, Батамен ел көгереді. Қыстың көзі қырау. Сәуір болса күн күркірер. Сәуір болмай, тәуір болмас. Жаңа айдан жақсылық. Жел дауылды шақырады, Бұлт жауынды шақырады. Қыстағы қар - жерге ырыс, Жердегі ылғал – елге ырыс. Таумен тасты су бұзар, Ел арасын қу бұзар. Ағаш тамырымен мықты, Адам дос-жарымен мықты. Су жетпейін демейді, жар жеткізбейді, Ер жетпейін демейді, мал жеткізбейді. Жазғытұрым жел жардай атанды жығар. Қаз келсе, жаз келер, Қарға келсе қатқақ келер. Дереккөзі: https://www.zharar.com/kz/makal/1090-nature.html © www.ZHARAR.com Қашып кетсең, шашып кет. Жерi байдың – елi бай. Ызақор бұғып жатыр, Сақалы шығып жатыр.
***
Қалың киім ұнатады Шешіндірсең жылатады. (жуа) ***
Сырты жасыл қатты Іші қызыл тәтті. (қарбыз) ***
Жерде жатып желіндейді, Күз түскенше желінбейді. (қауын) ***
Көк лағым көгенде жатып семіреді. (Қарбыз) ***
Жасыл ала дөңгелек, Бақшада жатыр дөңгелеп. (қарбыз) ***
Әр желінің асты толған көк қоян, Жаз болғанда көк қоянды жеп қоям. (қияр) ***
Бұтағында азығы Ортасында азығы. (алма) ***
Ақ құман жүр жүзіп. Су бетін сүзіп. (аққу) ***
Бес қаруы белінде Самғап жүреді көгімде. (бүркіт) Бір-ақ сөз біледі, Өз аты онысы. Соны айтып жүреді және жоқ қонысы. (көкек) ***
Талдың басында, жемі бар қасында, Там тұр саялы, достары аялы. (құс ұясы) ***
Ағайынды бәрі: Шықса-көк, Түссе-сары. (жапырақтар) ***
Шәкіртке жанашыр, Мейірман кім, жаны асыл. (ұстаз) ***
Қабат-қабат қаттама, Ақылың болса аттама. (кітап) ***
Жіп-жіңішке денесі, Ортасында шегесі. (қарындаш) ***
Жазу жазып жалықпаған, Жаза-жаза арықтаған. (бор) Білімнен мол сый-асы, Балғындардың ұясы. (мектеп) ***
Қиналып көтеріп, Өзінен ауырды. Жорғалап кетеді, Жүкшідей кәдімгі. (құмырсқа) ***
Бейбітшілік құсы деп, Атайды оны барша жұрт. (көгершін) ***
Қыста киімін тастайды, Көктемде киіне бастайды. (ағаш) ***
Қолы бар, Саусағы жоқ. Мойны бар, Басы жоқ. (көйлек) ***
Ұшады қанатсыз, Зырлайды аяқсыз. (Зымыран) ***
Беттескен қос табақ, Ортасында бас тамақ. Киізбен шоққа ораса, Дәм піседі тамаша. (таба нан) ***
Үсті тас,асты тас, Ортасында піскен ас. (нан) ***
Балықшы көлiн мақтайды. Кәсiпқор кенiн мақтайды. Егiннiң жайын еккен бiлер, Арбаның жайын жеккен бiлер. Жердiң сәнi егiн Ердiң сәнi бiлiм. Жер тоймай, ел тоймайды. Жерiне қарай егiн ек. Жолына қарай жегiн жек. Қыс азығын жаз жина. Ексең егiн, Iшерсiң тегiн. Арпа, бидай ас екен, Алтын, күмiс тас екен. Тамыр тартқан тарықпас. Жемiстi ағаштың басы төмен. Қос жүре түзелер. Берген алар, еккен орар. Егiншi жылда арманда, Балықшы күнде арманда. Оқпанды жерге егiп салма, Жанжалды жерге жақын қонба. Не ексең, соны орарсың. Күрiш арқасымен Күрмек су iшер. Екпей егiн шықпас, Үйренбей бiлiм жұқпас. Шегiрткеден қорыққан орманға бармас. Аюдан корыққан орманға бармас. Егiндiктi күз суар Күз суарсаң жүз суар. Жабайы шөп егiндi аздырар, Ерiншектiк ердi аздырар. Сулы жер құрақсыз болмас, Таулы жер бұлақсыз болмас. Едiл суы бал болса – елге жетер. Ағын суы бал татыр, Аң шабағы май татыр. Сулы жер – нулы жер, Бұлақты жер – тұрақты жер. Толықсып аққан дария – Мейiрбанды қария. Ерiншек егiншiден, елгезек масақшы озыпты. Егiншi мәрт, жер жомарт. Қыс арбаңды, жаз шанаңды сайла. Жаздың бiр күнi, Қыстың мың күнiн асырар. Шағала келмей жаз болмас, Шаңқан болмай боз болмас. Көктем, көктен нұрын төккен. Көл жағалаған өлмес. Күрiш азса көрмек болар. Соры бар жiгiтке, Сортаң жер жолығар, Айналасы ойпаң жер жолығар. Мәуесi бардың, әуесi бар. Көлдiң көркi құрақ, Таудың көркi бұлақ. Тiкеннен гүл, Зағардан бал. Сәуiр болса күн күркiрер, Күн күркiресе көк дүркiрер. Орақшының жаманы, Орақ тандайды. Ағаш ұстаған жерiнен сынбас. Айыр пiшен қасында, Кiсен кереге басында. Егiндiкте ел тастама. Сусыз жердiң шөбi аясыз, әлсыз ердiң малы аясыз. Дихан болсаң, Жерiңнiң басында бол, Сыпайы болсаң, Бегiңнiң қасында бол. Дихан болсаң, Қос егiзiң тең болсын; Шаруа болсаң, Қос етегiң кең болсын. Жетi жыл жерлес болғанмен, Жесiрлес боласың. Тамырың қашса тары ек, Келер жылы тағы ек. Тамырың келер қасыңа. Қайыры тиер басыңа. Дихан жауында тынады, Балықшы дауылда тынады. Сабағы жаман жемiстiң Дөнi де жаман. Кешкi күн құлтақтанса, Қатының ұл тапқандай сүйiн. Ертеңгi күн құлақтанса, Елiңдi жау шапқандай күйiн. Сағадағы су iшедi, Аяқтағы у iшедi. Ерiншек егiншiден, Ерiнбеген науқаншы озады. Ағашы аласа болса да, Алмасы тамаша. Мәуелi ағаш майысқақ. Егiн ексең тыңға ек, Онан өнер өнiм көп. жүктеу/скачать 350,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||