Сабақ типі Тәжірибелік, семинар сабақ Мақсаты, міндеттер

1. Мәліметтер қорларын программалау құралдары

2. Мәліметтер қорының негізгі техникалық құралдары

3. МҚ тілдік құралдары

Мәліметтер қорларын программалау құралдары, ақпараттық жүйенің жұмыс атқару үрдісінде оның барлық бөліктерінің өзара байланысын қамтамасыз ететін күрделі кешенді құрайды. Программалық құралдарға келесілер жатады:

• 
  МҚ-ын басқару программасы;
  
• 
  Бейнетерминалдар мониторы;
  
• 
  Мәліметтерде сұхбаттық өңдеуден өткізу құралдары;
  
• 
  Анықтамаларды сұхбаттық дайындау құралдары;
  
• 
  Есепті генерациялау құралдары;
  
• 
  Функционалды интерфейстерді сипаттау құралдары;
  
• 
  Интерактивті технологияларларды құрастыру құралдары;
  
• 
  МҚ-ын автономды жүргізу құралдары;
  
• 
  Мультипрограммалық интерфейс;
  
• 
  Мәліметтер сөздігін жүргізу құралдары;
  
• 
  Мәліметтер мен программаларды қорғау құралдары.
  

Мәліметтер қоры негізінде АЖ-ні теориялық және практикалық аймақта құрудағы үлкен жаңалық ДК эрасы мен реляциялық МҚ теориясының құрылуымен басталды. Бұл кезеңнің негізгі ерекшелігі ДК-дің дискілік операциялық жүйесімен (DOS) құрылуы және унификация элементтерімен (DBase тілдері, FoxPro, Clipper) МҚ-ын жобалау үшін арнайы тілдерді өңдеу.

Құрылымды сұраныс тілдері (SQL - Structured Query Language) негізінде программалық қамтамасыздандыру саласын стандарттау алда МҚБЖ дамуына айтарлықтай әсер етеді.

МҚ негізгі техникалық құралдарына жататындар:

• 
  Процессорлар;
  
• 
  Енгізу-шығару құрылғылары;
  
• 
  Сыртқы есте сақтау құрылғылары;
  
• 
  Байланыс каналдары.
  

МҚБЖ тілдік құралдары МҚ-ның қажетті компоненті болып табылады, МҚ-ын қолданушыларының әр түрлі категорияларының интерфейсін қамтамасыз етеді. МҚБҚ тілдік құралдарының негізгі ерекшеліктері:

• 
  Минималды жұмыс принципі;
  
• 
  Минималды шеберлік принципі;
  
• 
  Табиғи тіл принципі;
  
• 
  Минималды уақыт принципі;
  
• 
  Минималды қате принципі;
  
• 
  Минималды қолдау принципі.
  

- принцип минимума мастерства: работа должна быть так проста, как только это возможно; она не должна быть уделом избранных и быть понятной лишь посвященным;

- принцип естественности языка, упразднения «инородного» синтаксиса и мнемоники. Язык не должен требовать от пользователей значительных усилий в изучении синтаксиса или содержать много мнемонических или иных обозначений, которые быстро забываются;

- принцип минимума времени; язык должен без существенной задержки реализовывать возникающие потребности в доступе к информации и к ее обработке;

- принцип минимума ошибок; технология должна быть спроектирована таким образом, чтобы минимизировать ошибки человека, а уж если они возникли, то по возможности «выловить» их автоматически.

- принцип минимума поддержки; механизм языков четвертого поколения должен позволить легко вносить изменения в имеющиеся приложения;

Бөлу тұжырымдамасы - мәліметтерді сипаттау тілдері, мәліметтерді манипуляциялау тілдері, сұраныс тілдері.

• 
  Сұлбаларды сипаттау тілдері;
  
• 
  Төменгі сұлбаларды сипаттау тілдері;
  
• 
  Мәліметтерді сақтауды сипаттау тілдері;
  
• 
  Сыртқы деректерді сипаттау тілдері.