Сабақ топтамасының ортақ тақырыбыХХ ғасыр поэзиясындағы патриоттық сезім мен ұлттық құндылықтар
Бұл сабақтар аясында не туралы сөз болады: бұл сабақтар аясында қазақ халқының өршіл рухы, көрген қасіреті, бойындағы асыл қасиеті, қолөнері, бабалар ерлігі, ұлтқа деген сүйіспеншілік сезімдері туралы сөз болады.
Оқу жоспарының бұл бөлігі оқушыларды поэзия әлеміне бойлай отырып, ұлттық құндылықтарды зерделеуге дайындайды: қолөнер түрлерімен, Отанға, қазақ ұлтына деген шынайы сезім түсініктерімен терең танысады.
Пән бойынша оқу мақсаты: ХХ ғасыр-дағы қазақ әдебиетімен, авторлар өмірімен таныстыру, ұлттық құндылықтарды насихаттау.
Қысқаша шолу: оқушылар әңгіме мен поэзияны оқу барысында мәнерлеп оқуға, мазмұнын түсінуге, тарихи шындықты білуге, өлеңнің,әңгіменің өмірмен байланысын және идеясын аша білуге үйренеді.
№
Сабақтың тақырыбы
Сабақтың мақсаттары
Мұғалімнің әрекеті
Оқушылардың әрекеттері
Оқушылардың жұмысқа қатысуын қамтамасыз ету
Бағалау
Ресурстар
1
Н.Сералиев «Аңсау» әңгімесі
Мәтіннің мазмұны мен идеясын ашу, оқушылардың таным мүмкіндіктерін анықтау.оқушылардың еркін сөйлеуіне ,қорытынды жасай білуге жағдай туғызу
Тақырыпты түсініп оқи білуге баулу. Тілін, сөздік қорларын дамыту арқылы сабаққа деген қызығушылығын арттыру
1.Оқушыларды сапқа тұрғызып, 1-4 дейін санау арқылы топқа бөлемін. Жалпы сыныпқа өткен тақырып бойынша сұрақтар тарату, 2.Үйге берілген тапсырманы «өрмекші торы» әдісі бойынша сұрау.
3.АКТ арқылы жазушы Н.Сералиевтың өмірбаянынан мәлімет беру.
4.Топпен жұмыс
Ойлан,бірік,бөліс тапсырмасы. Суреттен көрсете отырып постер арқылы
Н.Сералиев «Аңсау» әңгімесіндегі ата мен бала сағынышы
Әңгіменің композициялық құрылымына талдау жасай отырып, идеясы мен тақырыбы туралы теориялық білім беру.
Шығарманың мазмұнын, авторы туралы біледі,компазициялық құрылымын біледі.
Шығарма түрін анықтайды. Шығармадағы түйінді ойды табады, талқылайды, дәлелдейді.
Қима қағаздар арқылы топқа бөлу.
Төрт топқа 5-4 оқушыдан бөлемін
ІІ Үй тапсырмасын сұрау
«Интервью» әдісі арқылы сыныптағы 1 оқушы өзі алдын ала дайындаған сұрақтарын әр топтағы қалаған оқушыларға қояды
1.Н.Сералиев туралы не білеміз?
2.Қандай шығармалары бар?
3.Қарияның қалаға келу себебі неде?
4.Бала қартты үйіне алып келуіне не себеп болды?
5.Ермектің анасы қандай жан?
6.Бала кімді аңсап жүр еді?
Жаңасабақ
Топтық жұмыс
Әңгіменің композициялық элементтері
Әңгіменің композициясы туралы не айтасыңдар? Оқиға қалай басталады? Оқиғаның байланысы қандай? Оқиғаның дамуын қалай түсінесіндер? Оқиғаның шиеленісуі не? Оқиғаның шарықтау шегі? Оқиғаның шешімі?
Топтық жұмыс.
І топ - Қарт пен бала арасындағы диалогті рөлге бөліп оқыңдар .
ІІ топ- Мәтіндегі орысша сөздердің баламасын табыңдар.
ІІІ топ- Ермектің орысша араластырып сөйлеуін қалай түсіндіріп бересіңдер?
ІV топ- Баланың шешесі не себепті ұлына бөтен қарияның жанына жатуға рұқсат берді?
Басшылық жасап, қорытынды айтады.
Егер мен автор болсам..
Егер де сен автор болсаң,шығарманы қалай аяқтар едің?
-Неге?
Үй тапсырмасы бойынша түсіндіріп өтеді.
1«Өзіңді аңсап...» ойтолғау жазу
Төрт топқа 5-4
оқушыдан бөлініп отырады.
І топ
ІІ топ
ІІІ топ
ІҮ топ
Оқушылар сұрақтарға нақты дәлелдермен жауап бере отырып, өткен тақырыпты еске түсіреді.
Мысалы:Н.Сералиев 1930 жылы Қызылорда облысы Қармақшы ауданындағы Қашқансу деген жерде дүниеге келген.
Жұптық, топтық жұмыс
Топ мүшелері топта әңгімені композициялық құрылымына талдайды, Біріне-бірі көмектесіп,ой бөліседі.Әр топтан бір оқушы оқиды.
Тақырып бойынша өзіндік пікірлерін білдіреді.
Жеке жұмыс
Топ мүшелерінің өзіндік ойлары тыңдалады
Оқушылар жаңа тақырыпты еркін меңгереді.
Топпен жұмыс жасауға бейімделеді.
Мәнерлі сөйлеуге дағдыланады. Өзін-өзі және өзгелерді бағалауға дағдыланады
А және Б деңгейіндегі оқушыар «Егер мен автор болсам..». тақырыбында ойтолғау жазады. Б деңгейіндегі оқушы өз атасы туралы жазады.
Бағалау критерийлері-
мен таныстыру
барлығы
8-9 бал - «5»
6-7 бал - «4»
4-5 бал - «3»
1
Ф.Оңғарсынова «Оюлар» өлеңі
Ф.Оңғарсынованың «Оюлар» өлеңін оқыту арқылы сын тұрғысынан ойлауға бағыттау, өнерге деген қызығушылықтарын ояту, ой-пікірлерін қорыта білуге дағдыландыру, шығармашылықпен жұмыс жасауға қалыптастыру.
1. Топқа бөлу.
Ұлттық ою-өр-нектер бейне-ленген қималар арқылы сынып-ты шағын «Текемет», «Желбау», «Басқұр», «Ою - өрнек» деп төрт топқа бөліп, топ ережесін құрғы-замын.
3. Жаңа тақы-рыпқа кіріспе. « Ой қозғау» стратегиясы .
Жаңа сабаққа кіріспес бұрын үнтаспа арқылы М.Мақатаевтың сөзіне жазылған Ә.Тінәлиевтің «Фаризажан» әнінен үзінді беріледі. Слайдта сұрақтар көрсетіледі:
- Қай ақынның сөзіне жазылған ән деп ойлайсыңдар?
- Ән кімге арналған екен?
- Ал бұл өлеңнің әнін жазған авторды білесіңдер ме?
4. АКТ арқылы Фариза ақынның өмірбаянынан мәлімет беру.
5. Тапсырмалар беріп, топпен жұмыс жасату. Әр топқа жеке тапсырма беріледі.
6. Сергіту сәті.
Алдын ала даярланған дарынды оқушылардың «Қошқармүйіз», «Текемет», «Ою - өрнек», және т.б туралы өлеңдерін оқытамын.
7. «Түртіп алу» стратегиясы бойынша сөздікпен жұмыс жасату.
8. «Топтастыру» стратегиясы бойынша ою-өрнектерді
АКТ көмегімен топтарға бөлу. 9. Үйге тапсырма беру. Оқушыларға
«Оюлар» өлеңін жаттау, ою-өр-нектің түрлерін салып келуді тапсырамын.
10. Рефлексия.
«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы тақтада ілінген смайликтерге стикерлерді толтыртқызу.
1. Оқушылар топқа бөлінеді, қима қағаздағы «белгі» топтың қай мүшесіне түссе, сол топ басшысы бола-ды, бірлесе оты-рып топтың ережесін жазады
2. Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген сұрақтарға жауап беріп, өз ой-пікірлерімен санаса білу
Топпен жұмыс жасау.
3. Оқушылар Ә.Тінәлиевтің «Фаризажан» әнінен үзінді тыңдап, слайдта көрсетілген сұрақтарға жауап береді.
4. Интербелсенді тақта арқылы ақынның өмірбаянынан мәлімет алады.
5. «Текемет» тобы өлеңге сатылай кешенді талдау жасайды. «Желбау» тобы ою-өрнек-тің суретін салып, қияды. «Басқұр» тобы қазақ өнері туралы постер қорғайды. «Ою - өрнек» тобы салт – дәстүр туралы төрт жол өлең шығарады.
6. Оқушылар өздері шығарып келген өз туындыларын оқиды.
7. «Түртіп алу» стратегиясы бойынша оқу-шылар түсініксіз сөздердің мағы-насын дәптерле-ріне жазады.
8. Оқушылар интербелсенді тақтада қазақ-тың ою-өрнек-терін топтарға бөледі.
9. Оқушылар үйде «Оюлар» өлеңін жаттай-ды, ою-өрнектің түрлерін салады.
10. Оқушылар тақтадағы екі түрлі көңіл-күйдегі смайликтерге сабақтан ал-ған әсерлері туралы стикерлерге жазып, іледі, яғни екі тілегі мен бір ұсыны-сын жазады.
А деңгейіндегі оқушы өлеңдегі қошқармүйіз өрнектерді көркемдеп, оған өлең тілімен жан бітіріп айтады. жазады.
Ә деңгейіндегі оқушы ұлттық ою-өрнектердің қолданылуы жайлы шағын әңгіме құрайды.
Б деңгейіндегі оқушы суреттегі ою түрлерін атауларымен сәйкестендіреді.
Форматив-ті және
суммативті бағалау.
Баланың дамуы, оқуы,
ынтасы, өзін-өзі бағалау,
қабілеттілік, күш-жігеріне қарап бағалау.
Оқушылар-дың жауабын «бағалау айнасына» қойып отырамын.
Мұғалім-ге арнал-ған нұс-қаулық, 5-сынып-тың әдебиет оқулығы, республи-калық «Қазақ тілі мен әдебиеті» журналы 2014ж. №2, 2013ж. №7, «Сыр бойы» газет 2014ж. 15ақпан, «Мұқа-ғали» кітаптары
АКТ (интербел-сенді тақта), смайлик-тер, стикерлер
3
Т.Молдағалиев «Бауырлар» өлеңі
Өлең мазмұны мен идеясын ашуға мүмкіндік жасау.өлеңнің оқылу мәнерін іздету.қосымша материалдар арқылы өлең идеясында ғы мәселелерді кеңейте қарауға ой салу
Тақырыпты түсініп оқи білуге баулу. Тілін, сөздік қорларын дамыту арқылы сабаққа деген қызығушылығын арттыру
Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру:
Журектен жүрекке тренингі і арқылы бір-бірімен амандасады; Топқа бөлу – әртүрлі суреттер таратады, топ ережелерін басшылыққа алып, топтық жұмыс жасайтындарын айтады
2. Топқа бөлуБұдан соң геометриялық
, , (үшбұрыш, дөңгелек, жұлдызшаларды) тарату арқылы сыныпты 3 топқа бөлдім.
3. «Егер мен» ойыны
арқылы үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға жауап береді
Үйге берілген тапсырма сұрақ-жауап арқылы диалогқа түсіру. Тақтадағы сұрақтарға жауап беру, топпен тапсырманы орындау, соңына егер мен ойыны арқылы топтар өзара талқыласады
Оқушылардың жауабын алдын ала дайындалған «Бағалау парағына» қойып беремін
Семантикалық
Кітаппен жұмыс
Әр топқа семантикалық карта таратылады өткен тақырып пен жаңа тақырып төңірегінде ақылдасып орындап, талдайды
Әр топқа семантикалық карта таратылады өткен тақырып пен жаңа тақырып төңірегінде ақылдасып орындап, талдайды
4. «Джигсо» әдісі
Әр топқа өлеңді үш шумақтан бөліп беремін
5.«Мақал-мәтел» сайысы 6.Кейіпкерге хат арқылы сабақты жинақтайды
Топ бойынша тақырыпты жинақтау үшін тақырыпқа қатысты кейіпкерге өз ойларынан хат жазады топ басшысы оқиды
9. Сергіту кезеңі
10.«БҮҮ» стратегиясы
10.«Екі жұлдыз, бір тілек»
Оқушылар бір-біріне амандасуды жалғастырады;
Оқушылар фигуралар мен бірігіп 3топ құрайды, топ ережесін сақтайды,Топтар: бөлінеді
Оқушылар топқа бөлінеді.
Оқушылар берген тапсырманы орындау. «егер мен» ойыны бойынша оқушылар өткен тапсырма жайында өз қортындыларын жасайды
Бағалаушы оқушы бағалау парағын толтырып отыра
Топта талқылайды, талдайды, картаны толтырады, нәтижені интерактивті тақтаға жазып, қорғайды.
Оқушылар ақын туралы бұрыннан білетін мағлұматтарын ортаға салады.
«Бауырлар» сөзінің синонимдерін табады.
Осыдан соң сабақтың тақырыбын ашып, ортақ мақсаттар қояды.
ды.
Алдымен жеке мәнерлеп оқып, алдымен жұпта, сосын топта талқылап түсінгендерін постер арқылы қорғайды.
Топтар Отан, туған жер туралы мақал – мәтел айтады Өз ойларынан кейіпкерге хат жазады, қысқаша оқып шығады, тақырыпты жинақтайды
Әнді бірге шырқайды.
«БҮҮ» стратегиясы бойынша оқушылар өздерінің бүгінгі үйренгендерін дәптерге жазады.
Сабақта не ұнағанын, не ұнамағанын стикерлерге түсіріп, білім ағашына іледі.
Жұптық жұмысқа тарту арқылы бір-бірімен кеңеседі, бір-бірінің пікірі дұрыс не бұрыс екендігін анықтауға тырысады
Үй тапсырмасын беру кезінде үш деңгейдегі балаға жекелеген тапсырмалар беремін. А деңгейіндегі бала «Егер мен ақын болсам...» тақырыбында өздігінен өлең жазады. Ә дең-гейіндегі бала «Әкем – асқар тауым» тақыры-бында эссе жаза-ды. Б деңгейін-дегі бала тақырып аясында тест құрастырып келеді.
Мәтінді 3 ке бөліп 3 топқа беремін, соңынан қорғатамын.
Оқушыларға бағыт бағдар беріп отырамын.
«Қауқылдасып қалдық-ау, есендесіп,
Таңнан тағы тербетті шешем бесік.
Қарсы алуға дайын тұр бауырларың,
Өз жеріңе бәріңе де келсең көшіп», - деген өлең жолдарын интерактивті тақтадан көрсетіп, бұл жолдардың қандай мағынада айтылып тұрғанын сұраймыз.
Бейнетаспадан «Құстар қайтып барады» әнін тыңдатып, бірге айтқызу.
Стикерлер таратамын.
Форматив-ті бағалау (жетон арқылы ) сумматив-ті бағалау.
5-сынып-тың «Қазақ әдебиеті» оқулығы
«Атамұ-ра» 2015ж, , АКТ (интербел-сенді тақта), смайлик-тер, стикерлер