Сабақ түрі: Сайыс сабақ. Сабақ әдісі: Сұрақ-жауап, талдау, іздендіру, түсіндіру. Сабақ барысы: 1 Ұйымдастыру кезеңі. 2 Студенттер 2 топқа бөлінеді: «Прокурорлар»

Тақырыбы: Қылмыстық жауапкершілік.

Білімділік: Қылмыс және қылмыстық жауапкершілік туралы түсінік беру, нормативті актілермен таныстыру;

Дамытушылық: Құқықтық сауаттылығын дамыту, логикалық ойлау қабілетін, өз бетінше шығармашылық ізденісін арттыру;

Тәрбиелілік: Қылмыстық іс-әрекеттен сақтандыру.

Көрнекілік: Интерактивті тақта, ҚР Қылмыстық кодексі, плакаттар, бейнеролик, көрініс.

Сабақ түрі: Сайыс сабақ.

Сабақ әдісі: Сұрақ-жауап, талдау, іздендіру, түсіндіру.

Сабақ барысы: 1)Ұйымдастыру кезеңі.

2) Студенттер 2 топқа бөлінеді: «Прокурорлар», «Сот төрағалары»

Жаңа сабақ: Қылмыстық жауапкершілік.

Жоспар:

Қылмыс туралы түсінік және оның белгілері.

Кәмелетке толмағандардың қылмыстық жауапкершілігі

Қылмыс үшін жазалау

Қылмыстық жауапкершілікті жеңілдететін және ауырлататын жағдайлар.

Қылмыс-неден пайда болады, қылмыстың алдын алу жолдары?
Жұмыссыздық



Кедейшілік



Адамгершіліктен азғындау

Қылмыс

Нашақорлық

Тәрбиенің дәрменсіздігі

Мәдениеттің төмендігі

Маскүнемдік

Қылмыс
Қасақана Абайсызда

Тікелей Жанама

• 
  Кедейшілік
  
• 
  Жұмыссыздық
  
• 
  Мәдениеттің төмендігі
  
• 
  Адамгершіліктен азғындау
  
• 
  Отбасылық тәрбиенің дәрменсіздігі
  
• 
  Маскүнемдіктің етек алуы
  
• 
  Нашақорлық
  
• 
  Құқық қорғау органдары қызметінің қанағатсыздығы т.б. факторларды атауға болады.
  

• 
  Айыппұл:
  
• 
  Белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру;
  
• 
  Қоғамдық жұмыстарға тарту;
  
• 
  Түзеу жұмыстары;
  
• 
  Бас бостандығын шектеу
  
• 
  Бас бостандығынан айыру
  

Азамат 14 жастан бастап қылмыстың –кісі өлтіру (96бап)

Денсаулығына зиян келтіру-103 бап

Әйел зорлау -120 бап

Тонау-175бап

Ұрлық-178бап

Бұзақылықтың ауыр түрін жасау 179бап

Мемлекеттік немесе жеке меншіктік жою -187бап

Қаруды, әскери оқ –дәріні ұстау-255бап

Адам ұрлау-125 бап

Терроризм-233 бап

Аманаттыққа тұтқындау -234 бап

Уландырғыш заттарды ұрлау-260бап т.б түрлері үшін жауапқа тартылады

Жаза түрлері:

• 
  Айып салу
  
• 
  Құқықтан айыру
  
• 
  Қоғамдық жұмысқа тарту
  
• 
  Еңбекпен түзету жұмысы
  
• 
  Бас бостандығын шектеу
  
• 
  Тұтқындау
  
• 
  Әскери тәртіп бөлімінде ұстау
  
• 
  Бас бостандығынан айыру
  
• 
  Сотталушының мүлкін тәркілеу
  

• 
  Кінәлі істеген қылмысының зардабын өзі жойса
  
• 
  Адам қылмысқа отбасы ауырлығы жағдайында, басқа салған тауқымет салдарынан барса
  
• 
  Қылмыс әлдекімнің мәжбүрлеуінен –қорқытуынан, материялдық жағынан тәуелді етуінен жасалса
  
• 
  Қылмыс қажетті қорғаныс кезінде, қылмыскерді, қылмыскерді ұстау, бұйрықты орындау кезінде жасалса
  

• 
  Қылмысты бұрын қылмыс жасаған адам қайталап жасаса
  
• 
  Қылмысты адамдар тобы ұйымдасқан түрде жасаса
  
• 
  Қылмыс жас балаға, қарт адамға қарсы және адамның дәрменсіз жағдайында жасалса
  
• 
  Қылмысқа балалар немесе психикалық кемтар адамдар тартылса
  
• 
  Қылмыс ерекше қатыгездікпен, жәбірленушіні қорлау, оның қадірін, арын аяққа басу әрекеттерімен жасалса
  
• 
  Қылмыс кәсіби АНТын бұза отырып жасалса
  
• 
  Қылмыс киім формасын немесе өкілеттілікті куәландыратын құжатта пайдалана отырып жасаса
  

1.Жалғасын тап(құқыққа қатысты мақалдардың жалғасын табу керек)

2.Білгенге маржан(терминдермен жұмыс)

3. Көрініс

4.Біліміңді көрсет

5.Аттестация

6.Кім жылдам?(капитандар сайысы)

1-кезең. Жалғасын тап.

Бір қазаға екі.................жоқ.(жаза)

Куәсіз істі күмән табар, куәлі істі......................... табар.(куә)

Би екеу болса....................төртеу.(дау)

Әр елдің.................. басқа, иттері қара қасқа.(заңы)

Елшіге............. жоқ.(өлім)

Тақыр жерге су төксең жүруге тайғақ болар, жаманға сырыңды айтсаң.....................болар.(айғақ,айғақ)

Ата-анаңның қадірін балалы болғанда білерсің, анық достың қадірін................. болғанда білерсің.(жалалы)

............істің-арты игі.(әділ)

Жолға шықсаң сайлан, бес............. байлан.(қару)

У ішкен бір өледі,........................ішкен мың өледі.(ант)

2-кезең. Білгенге маржан(Терминдермен жұмыс).

Конституция-ең жоғарғы заңды күші бар акті.

Диспозиция – қылмыстың атауы, белгіленген мінез-құлық ережелеріне байланысты талап.

Санкция – құқықтың талаптарын бұзғаны үшін қолданылатын шара.

Гипотеза – норманы іске асыру үшін қойылатын талап.

Материалдық кепілдік – экономикалық кеңістіктің біртұтастығы, тауарлардың, қызмет және қаржы құралдарының орын ауыстыруына, экономикалық қызметке бостандық беру, жеке, мемлекеттік меншіктің түрін қорғау және мойындау.

Үкімет – атқарушы органдар жүйесін басқаратын, олардың қызметіне басшылық ететін, атқарушы биліктің жоғары органы.

Вето – мемлекет басшысының заңды орган қабылдаған заң жобасын әрекетке қосудан бас тарту құқығы.

Демократия – халық билігі, халықты биліктің қайнар көзі деп тануға негізделген, қоғамдағы саяси ұйым нысаны.
3-кезең (қоғамдағы болып жатқан қылмыстардан қысқа көрініс)

1-топ Прокурорлар «Тергеушілердің жұмысы»

2-топ Сот төрағалары «Сот процесі»

4-кезең «Біліміңді көрсет» кезеңі (Топ капитандары бейнероликтегі қылмыстардың болу себептерін анықтап, қорғайды).

1-топ Прокурорлар «Көліктегі қылмыстар».

2-топ Сот төрағалары «Кәмілетке толмаған жасөспірімдердің қылмыстары».

5-кезең (Аттестация) - бұл бөлімде студенттердің білімін бағалау үшін әр топ құқықтық жағдайдарды шешеді.

1-топ «Прокурорлар»

Алматы қаласының аудандық соттары судьяларының бірі пара алып жатқан кезде ұсталды. БАҚ хабарламасында оны қылмыскер деп айыптады. Ертесінде оның анасы жергілікті жердегі сот органына шағымданды.

Судьяның анасы қандай негізге сүйеніп сот органдарына шағымдануы мүмкін?

Іс-әрекетте заңсыздық болса, бұл Конституцияда қалай деп аталады?

ҚР-ның Парламенті еліміздегі жекеменшікті тоқтатып, оның орнына мемлекеттік меншікті ғана қорғау туралы заңды бекітті делік. Ал Президент бұл заңға қол қойды. Заң Конституция нормасына қайшы болып шықты.

Заңсыздықты жою туралы қай органға шағымдануға болады?

Оның тәртібі қалай?

Сұрақтар:

1.Қазақстан Республикасындағы неке жасы?

2.Некенің жарамсыздығы дегеніміз?

3.Конституция дегеніміз?

4.Балалар құқығы туралы Конвенция қай жылы қабылданды?

5.Отбасы үшін ешбір заңның нормасына сыймайтын, бірақ ең басты құндылық?

2-топ «Сот төрағалары»

Сұрақтар:

1.Баланың пікірін тыңдауға жол берілетін жас?

2.Әкімшілік жауаптылық басталатын жас?

3.Арнаулы құқықтан айыруға белгілейтін лауазымды тұлға?

4.Заңда бекітілген жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы?

5.Мәжбүрлі еңбекке жол беруге болатын мән-жәй?

Бекіту:

Қылмыс дегеніміз не?

1. Қылмыс дегеніміз – Заң қылмыс деп танитын

әрекет немесе әрекетсіздік.

Әрекетсіздік дегенді қалай түсінесің?

2. Азаматтың қылмыстың дайындалып не жасалып

жатқанын біле тұра, оның алдын алу бағытында

әрекет жасамауы, заңда көрсетілген азаматтық міндетін орындамауы.

3 . ҚР Қылмыстық Кодексі (79бап)

Айыппұл;

Белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру;

Қоғамдық жұмыстарға тарту;

Түзеу жұмыстары;

Бас бостандығын шектеу;

Бас бостандығынан айыру;

4. 1997жылы 16 шілдеде қабылданып 1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді.

5.қажетті қорғану деп қылмыскердің қауіпті әрекетінен оның өзіне зардап шектіре отырып қорғануды айтамыз.

Кедейшілік

Жұмыссыздық

Мәдениеттің төмендігі

Адамгершіліктен азғындау

Отбасылық тәрбиенің дәрменсіздігі

Маскүнемдіктің етек алуы

Нашақорлық