Алкиндердің құрылысы.
Алкиндердің құрылыстарымен бірінші мүшесі ацетиленнің мысалында танысайық. Ацетилен молекуласының құрылысы төмендегі формулалар арқылы бейнелеуге болады:
H:C:: C:H H-C≡C-H
Ацетиленнің Ацетиленнің құрылымдық
Электрондық формуласы формуласы
Немесе ықшамдап HC≡CH деп жазуға болады.
Ацетилен молекуласындағы әр көміртек атомы бір сутек атомымен байланысады және өзара үш еселі байланыс арқылы жалғасады.
Алкиндерде үш байланыс жанындағы көміртек атомы sp – гибридтенген күйде болады. Көміректің екі гибридтенген орбитальдарының біреуі сутек атомы s орбиталімен келесі екіншісі көміртек атомының sp гибридтенген орбиталімен σ байланыстар түзуге жұмсалады да, ацетилен молекуласындағы атомдардың бәрі 180 бұрыш жасап, бір түзудің бойында орналасады. Гибридтенуге қатыспаған екі р орбитальдары өзара перпендикуляр жазықтарда орналасып, екінші көміртек атомының осындай орбитальдармен арасында екі π байланыс түзіледі.
Яғни ацетилен молекуласындағы екі көміртек атомының арасында үш байланыстың біреуі σ - , екеуі π байланыстан тұрады. Үш байланыстың (С ≡ С) ұзындығы 0,120 нм, байланыс энергиясы 830 кДж/моль.
Достарыңызбен бөлісу: |