7.3.2.4 - жергілікті өңірдің Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру
Сабақмақсаттары
ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіру
Бағалаукритерийлері
Қызыл кітаптың маңызын біледі
Қызыл кітапқа енетін ағзалар тобын сипаттайды
ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктеріне мысал келтіреді
Тілдікмақсаттар
Оқушыларорындайалады:
адамның іс-әрекетінің экожүйеге жағымсыз әсері туралы ауызша ақпарат алу үшін, сұрақтар мен жауаптар құрастыру.
топырақ, су, ауа, ғарыш, флора, фауна, биологиялық әртүрлілік, қышқыл жаңбырлар
адам тіршілігі, экожүйе, мекен ету ортасы, ормандар, қалдықтар, климаттық өзгерістер, атмосфера, қазба отын, түрлер,
өліп біту, жойылып кету, қоршаған ортаның ластануы, туындату, қоршаған ортаны ластау, өлтіру, әкелу, құрту, бүлдіру, өзгерту, өліп жоғалу, жасау.
адам тіршілігі су бетіндегі
ғарыштағы/ауадағы /су ішіндегі
экожүйеге қалай әсер етеді?
Адамдар У-тің қаңсырауына әкелетін Х-тің өзгеруі үшін жауапты
Тағы бір рет түсіндіріңізші, өтінемін?
Бұл қалай айтылады?
Бұл нені білдіреді?
Сізде қосымша ақпарат бар ма?
Құндылықтардыдарыту
Ынтымақтастық, еңбек және шығармашылық .Өлкенің және Қазақстан Республикасының негізгі экологиялық мәселелеріне өз үлестерін қосуға, қоршаған ортаны қорғауға оқушыларды дағдыландыру.
Пәнаралықбайланыстар
Қоршаған орта мен тіріағзаныңбайланысынбіріктіреотырып география(қорықтар), зоология (сирек кездесетін жануарлар), ботаника (сирек кездесетін өсімдіктер),экология (экожүйеніңорналасуынабайланысты)пәніменбайланыстыру.
АКТ қолдану дағдылары
Бейнебаянкөрсету.Оқушыларғабелсендіоқытутақтасыменсуреттіктапсырмалармен жұмыс жасау. Интернет желісін пайдалану арқылы өз бетінше жұмыс.
Бастапқы білім
«Жаратылыстану» курсынан оқушылар жаһандық экологиялық факторларды талдайды, Қазақстан Республикасындағы экологиялық мәселелерді атайды және анықтайды. Оқушылар Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабының маңызын біледі. Жергілікті жердің экологиялық мәселелері мен өз өлкесінің экологиялық паспортын біледі. 7-сыныптың «Биосфера, экожүйе» бөлімінде алған білімдері негізінде, оқушылар жергілікті жер факторларының тірі ағзалардың таралуы мен тіршілік әрекеттеріне әсерін сипаттай алады.
Сабақбарысы
Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері
Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы
Сабақ басында оқушылар үш тілде амандасып, өз тілектерін айтад
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Мұғалім және оқушылар бір – бірімен әр түрлі тілде амандасады. (қазақша, орысша, ағылшынша)
Жж (жануарлардың суреттері беріледі)
Тапсырмалар:
- Берілген суреттен уақыт аралығындағы жануарлар түрлерінің жойылып кету себептеріне талдау жасаңыз.
- Биологиялық алуантүрліліктің жойылуыныңзардаптарынболжаңыз.
- Биологиялық алуантүрліліктің жойылуының алдын -алу шараларын ұсыныңыз.
Бағалау критерийі
Дескриптор
Адам мен экожүйе арасындағы қарым-қатынастарды сипаттау.
Биологиялық алуантүрліліктің жойылып кету себептеріне талдау жасайды.
Биологиялық алуантүрліліктің жойылуыныңзардаптарынболжай алады.
Алдын-алу шараларын ұсынады.
Смайликтер суреті
Жануарлар суреттері
Бағалау критерийі
Сабақтыңортасы
Блум таксономиясын қолдану
1.Мұғалім оқушыларға сыныптың әр бұрышында (тақтада, қабырғада) түрлі түсті фонда Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енген жануарлар мен өсімдіктер бейнеленген суреттерді мұқият қарап шығуды ұсынады. (Оқушылар суреттерді бақылап отырған кезде «табиғаттың» немесе «құстардың» дауысы берілген музыканы қосу)
М: - Осы суреттерге қарап сіздер нені байқадыңыздар? Табиғаттың осындай керемет сәттерін біз жиі кездестіріп, тамашалай аламыз ба?
О: - Жоқ
М: - Не себепті? (оқушылар 1 минут ойланады, жұппен талқылайды)
О: - Адам қоршаған ортаға теріс әсерін тигізуінен жер бетінде тіршілік ететін жануарлар мен өсімдіктің саны азаюда, ал кейбір түрлері мүлдем жойылып кетті.
М: - Жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрін сақтап қалу үшін қазіргі кезде қандай іс шаралар қолданылуыда?
О: - ...(оқушылардың алуан түрлі жауаптары)
2. Суреттер нәтижесінде сабақтың тақырыбын болжатып анықтау, мақсатын айту, бағалау критерийін қарастыру.
3.Бейнебаян көрсету «Қызыл кітап» жайлы.
Қызыл кітап тақырыбына түсініктеме
Оқушылар (жеке, жұппен, топпен талқылайды)
Жұмысты бастамас бұрын мұғалім оқушылармен бірге бағалау критерийлерін құрастырады.
Қызыл кітапқа енгізілген жануарлар әлемін толық сипаттай алды;
Қызыл кітапқа кіретін ағзалар тобын сипаттайды.
Ұсыныстар айта алады
Тапсырма. Зерттеу.
Тж (топтық ереже бекіту)
Сынып 5 топқа бөлінеді (пазл арқылы)
«5 қалпақ» ойлау әдісін әр түстегі қалпақтардағы оқушылар ҚР Қызыл кітабынзерттеу үшін пайдаланамыз.
ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарлары мен өсімдіктерін білу мақсатындақалпақтарды келесідей жіктейміз.
Қызыл қалпақтылар–Қызыл кітаптың маңызын, себебін түсіндіреді
(аталуы,тарихы);
Жасыл қалпақтағылар – ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің жануарларның тізімін жасап, олар туралы айтады. ( мекен ету ортасы, Қызыл кітапқа енгізілуінің себептері, жойылып кету қаупі)
кіретін ағзалар тобын сипаттайды. (жойылған, азайған, сирек кездесетін, анықталмаған, қалпына келген)
Қара қалпақтағылар- ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің өсімдіктерінің тізімін жасап, олар туралы айтады. ( мекен ету ортасы, Қызыл кітапқа енгізілуінің себептері, жойылып кету қаупі)
Көк қалпақтағылар – ҚР Қызыл кітабына енгізілген өз өлкесінің өсімдіктері мен жануарларын жойылып кетуден қорғау үшін ұсыныстар айту.
Жұмысты орындап болған соң әр топ өз жұмыстарын ұсынады. (постер дайындайды)
Ал қалған топтар ұсынылған критерийлер бойынша бағалайды.
4. Деңгейлік тапсырмалар беру
Жж.Қабілеті орташа, төменірек оқушыларға ақпараттық бюллетень ұсынуға болады, ондаоларғақажеттіақпаратберілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.
Тапсырма ( білім төмен оқушы)
Берілген тапсырманы мұқият оқып орындаңыз
А. Өз мекен жайыңызды картадан белгілеңіз.
В.Кестеге жергілікті өңірде кездесетін Қызыл Кітапқа енген бір жануарды толтырыңыз
Балықтар
Сүтқоректілер
Қосмекенділер
Мысал
С.Жергілікті өңірде Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген қандай өсімдікті білесіз, мысал келтіріңіз ..................................................................................
Тапсырма (білімі орташа)
А.Төмендегі суреттегі жануарлар Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілген. Қызыл кітапқа енгізу үшін ғалымдар түрдің 5 категориясын анықтаған. Ол қандай топтар? Өз жаубыңызды мысалмен бекітіңіз.
Қабілеттірек оқушыларға қосымша ақпарат көздерімен жұмыс жасауды ұсыну. Сайт арқылы қызыл кітапқа тіркелген жануарлар мен өсімдіктерді қарастырады, талдайды (қандай жануар мен өсімдік түрі жоқ немесе қандай климатта орналасқан және т.б.)
Тапсырма
А. Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген бір өсімдік пен жануарды сипаттаңыз.
Мекен ортасы
Қызыл кітапқа енген себебі
Қорғауға ұсыныс айтыңыз ___________________________________
Оқушылар берілген тапсырманы өз таңдаулары бойынша орындайды. Яғни оқушыларға 3 деңгейдің тапсырмасы беріледі. Орындап болған соң бағаланады. Оқушылардың жауаптары тыңдалады.
Конверт беріледі соның ішіндегі сұрақтарға жауап беруі қажет. Кім дұрыс, әрі жылдам жауап берсе сол оқушы жеңімпаз атанады. Қанша сұраққа жауап береді сол бойынша бағаланады.
Интербелсенді тақта, бейне ролик
Презентация
Интернет желісін қолдану (нотбук)
Мәтіндер
түрлі түсті қарындаш, плакат, магниттер
Интернет желісін қолдану (нотбук)
Конверт
Сабақтыңсоңы
Тақырыпты бекіту.Сіз не білесіз? Оқушыларға бүгінгі сабақтың тақырыбына байланысты қысқаша қорытындылауды ұсыну.
Қалыптастырушы бағалау:
Оқушыларға тапсырмалар беріледі арнайы уақыт бойынша орындайды, болғаннан соң бір-бірінің жұмысын тексереді.
Үйге тапсырма: Сұрақтарға жауап бер (өткен тақырыпты байланыстыру)
Қорық дегеніміз не?
Неліктен қорықтарды ұйымдастырды?
Қазақстанда қанша қорық саны бар?
Олардың орналасу аймағын атап өтіңіз?
Онда тіршілік ететін жануарлар мен өсімдіктерге сипаттама беріңіз?
Қызыл кітаппен қорықтың байланысы қандай?
Қорық пен Ұлттық парктің айырмашылығы неде?
Кері байланыс «Квадрат»
Менің сабақтан күткенім................
Менің сабақтан алғаным..............
Бүгінгі сабақтан алған мәліметті мен өмірде ............ қолдана аламын
Бағалау – оқушылардыңматериалдымеңгерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?
Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасыныңсақталуы
Барлығы дерлік:ҚР қызыл кітапқа енген жануарларды , өсімдіктерді атай алады.
Көпшілігі:Қ.Р.Қызыл кітапқа тіркелген жануарлар мен өсімдіктерді ажырата алады.
Аз бөлігі:жергілікті өңірдің сирек кездесетін түрлерін біледі
Қабілеті төменірек оқушыларға ақпараттық бюллетень ұсынуға болады, ондаоларғақажеттіақпаратберілген. Бұл зерттеу жүргізу қажеттілігін қысқартуға мүмкіндік береді.
Қабілеттірек оқушыларға қосымша ақпарат көздерімен жұмыс жасауды ұсыну.
Видео қарау арқылы
Кесте толтыру арқылы әрқайсысын ажырата алады.
Оқушыларды алдын- ала ұсынылған критерийлер бойынша бағалауға мүмкіндік туады;
Топтық жұмыс барысында оқушылардың бір – біріне көмектесу, бір – біріне деген сыйластығын арттырады.
Денсаулық жәнеқауіпсіздік ережелері
АКТ
Құндылықтармен
байланыс
(тәрбиелік элемент)
Сабақта қауіпсіздік ерелерін сақтау.
«Молекула» ойынын өткізу
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?
Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?
Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Сабақ 7-сынып бойынша берілген оқу жоспарындағы оқу мақсатына сәйкес жоспарланған. Осы сабақ барысында қарастырылған сабақ құрылымы оқушылардың оқу мақсатына жетуге зор мүмкіндігін туғызады деп ойлаймын. Сабақта оқушыларға саралап оқыту бойынша блум таксономиясы қарастырылған. Берілген тапсырмаларда оқушылардың ерекшелігіне сәйкес құрастырылған. Сабақтың уақыты талапқа сәйкестігін өткізу барысында білуге болады. Сабақ кезеңдері сақталған. Негізінен үш кезеңнен тұрады. Сабақ кезеңінде кемшіліктер болуы мүмкін бірақ әрбір мұғалім өзінің тәжірибесінде өзгертуге мүмкіндігі болады деп ойлаймын.
Жалпы баға
Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?
1: 2: Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?
