Сабақтың мақсаты: а білімділік: көсемшенің жасалуы мен түрлерін үйрету, етістіктің
жүктеу/скачать 97,61 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақтың көрнекілігі
- II . Үй тапсырмасын с ұ рау же не оны қорытындылау.
- III . Жаңа сабақ.
- Ү. Жаңа тақырыпты окушының қалай меңгергенін тексеру.
- ҮПІ. Оқушылардың білімдерін бағалау.
| Сабақтың тақырыбы: Көсемшенің жасалуы мен түрлері
Сабақтың мақсаты: а) білімділік: көсемшенің жасалуы мен түрлерін үйрету, етістіктің жуан, жіңішке, буыньша жалғанатын көсемшенің жалғанатын жұрнақтарын меңгерту. ә) дамытушылық: оқушылардъщ ауызша, жазбаша тіл байлығын дамыту, шығармашылық тапсырмаларды орындату арқылы оқушылардың өз-өздерінің қабілетін жетілдіре отырып зеректікке, тапқырлыққа баулу, ұлттық ойындарға қызығушылығын ояту. б) тәрбиелік: ұлттық салт-дөстүрімізге құрметпен қарауга тәрбиелеу. Сабақтың түрі: жаңа сабақ. Сабақтың әдісі: түсіндіру, тірек сызба, ой қозғау. Сабақтың көрнекілігі: оқулық, интерактивті тақта, сөзжұмбақ, кеспе қағаздар, суреттер. Пәнаралық байланыс: әдебиет. Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі. а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу. ө) сыныптың, окушылардың сабаққа даярлығын тексеру. б) оқушылардың назарын сабаққа аудару. II. Үй тапсырмасын сұрау же не оны қорытындылау. а) 25б-жаттығуды тексеру. ә) Көсемшенің ережесін сұрау. Сөзжұмбақты шештіру. (Өтілген тақырыптар бойынша). Сөзжұмбақтын сұрақтары: Іс-әрекеттің тікелей орындаушысына қатысын білдіретін етіс. «Сөйле» етістігін ортақ етіске айналдыр. 3- -ыл, -іл, -л-қай етіс жұрнағы. 4. Болжалды келер шақ есімше жұрнағы. 5- Іс-әрекеттің болмауын, іске аспауын білдіретін етістік. 6. Екі түрлі мөнде қолданылатын етістік түрі. 7- «Сен» етістігін өзгелік етіске айналдыр. 8. Көсемше дегеніміз не? (Сөзжұмбақ әр оқушыға жеке таратылады). III. Жаңа сабақ. Көсемшенің жасалуы мен түрлері, Көсемше етістік түбірлеріне, етіс, болымсыз етістік тұлғаларына мына жұрнақтар жалғану арқылы жасалады. і) -а, -е, -й-жұрнақтары арқылы ауыспалы осы шақ көсемше жасалады. Мысалы: жаз-а, күл-е, айт-а, сөйле-й, қара-й, т.б. ІҮ. Тірек сызбалар: а  
жаз айт ) Дауыссыз дыбысқа біткен етістіктер. жүз
көр а е ә) Дауысты дыбысқа біткен етістіктер.   
й
а) Дауыссыз дыбысқа біткен етістіктер.
жаз айт жүз жүр ып отыр күл ып іп ә) Дауысты дыбысқа біткен етістіктер.   
п 3) -ғалы, -гелі, -қалы, -келі-жұрнағы арқылы келер шақ көсемше жасалады.
а)  
дауысты
ұяң үнді Қара
Жаз Бар ғалы
ә
б
) Жуан буын Жіңішке буын айт
қалы кет келі Мысалы: бар-ғалы, бер-гелі, айт-қалы, кет-келі, т.б. Ауыспалы осы шақ, өткен шақ жіктеледі де, келер шақ көсемше жіктелмейді. Көсемше тұлғасына септік, көптік, тәуелдік жалғаулары жалғанбайды.
а) Көсемшелерді теріп жазып, тұлғалық талдау жасаңдар. ә) Мәтінге ат қойыңдар.
і) Адам тығыз болғандықтан, түрменің іші...кетеді. Бірақ терезені.... Бөлменің ауасы да... . Қарауыл солдат тәуір болса, терезенің алдынан жақындарымыз өткенде, амандас, сөз... қаламыз. Мен терезеден көп.... 6) Терезенің алдына...алып,...отырамын. Терезеден көкпеңбек...қала көрінеді. Біздің терезенің қарсысындағы үйге Кременскийдің балалары көбірек.... Олар біздің терезеге әлгі үйдің терезесінен дүрбімен..., ымда.... 10) Біз... . ҮІ. Сабақты бекіту. «Мені түзе» ойыны. і) Көсемше етістіктің қарапайым түрі. -ғалы, -гелі, -қалы, -келі-тұл-ғалы көсемшелері жіктеледі. Көсемше септік, көптік, тәуелдік жалғауларын қабылдайды. Өткен шақ көсемше жұрнақтары -а, -е, -й. Ауыспалы осы шақ көсемше жұрнақтары -ғалы, -гелі, -қалы, -келі. ҮІІ. Үйге тапсырма: 259_ жаттығу. Мақал-мәтелдерден есімше, көсемшелерді тауып жазу, қандай жұрнақ арқылы жасалғанын айту. ҮПІ. Оқушылардың білімдерін бағалау. жүктеу/скачать 97,61 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|