Сабақтың мақсаты: Білімдік: «Театрға саяхат»

1. А.Ш. Бектуров. Казахский язык для всех. Алматы, 2004 ж

2. Т.М.Артыкова, М.Б.Боранбай. Қазақ тілі. Алматы, 2014ж

3. Т.М. Артыкова, Г.Г.Ермекбаева. Қазақ тілі. Алматы, 2015ж

4. М.Ә. Қараев. Қазақ тілі.Алматы, 1993ж

5. К.Сегізбаев, М.Кульмухаметов. Орысша-қазақша тілашар.

Мысалы:

	-тық	-тік	-дық	-дік	-лық	-лік
мемлекет
ауыл
жас
компьютер
қала

2. Мәтінді сұрақ-жауап арқылы тексеру

- Семей қаласының негізі қай уақытта қаланды?

- Қаланың салтанатты ашылуы қашан өтті?

- Қалада телеграф, телефон, су құбырлары қашаннан жұмыс істей бастады?

- Жоғарғы Ертісте кеме қозғалысы ресми түрде қашан ашылды?

- Қалада қандай оқу орындары жұмыс істеді?

- Мұғалімдер семинариясында кімдер оқыған?

- Семей қай уақыттан бері облыс орталығы болды?

- Қазіргі уақытта Семей қаласы қай облыстың құрамында?

3. Мәтіннің мазмұнын айту.

4. «Менің туған қалам – Семейім» атты алдын-ала тапсырмалар дайындау /презентация көрсете отырып өз қаласы жайында әңгімелеу/
ІҮ. Жаңа сабақ.

1) Кіріспе.

2) Терминдер туралы мәлімет беру /кесте бойынша жұмыс жасау/

• 
  Терминдер анықтамасы
  
• 
  Термин түрлері
  
• 
  Термин сөздердің жасалу жолдары
  
• 
  Термин сөздердің орфографиясы
  

а) Термин болу үшін сөздің мағынасы біреу-ақ болу қажет.

ә) Термин сөздердін қосымша, ауыс мағыналары болмау керек.

б) Термин сөздер нақты заттардың атауы емес, ғылымның тар аясындағы дерексІз үғымдардың атауы болуы шарт.

Терминдік жүйесі жасалмаған, терминдік ұғымдары қалыптаспаған тілді әлі де әдеби тіл дәрежесіне көтерілген тіл деп айтуға болмайды.

• 
  Терминологиялық және орфографиялық сөздіктермен танысу
  
• 
  Тапсырма орындау /ауызша/
  

Мысалы:
1.Лингвистикалық терминдер: фразеология, фонетика, лексика, морфология, синтаксис, стилистика, метафора, идиома, метонимия.

Антракт, шлюз, монолог, премьера, боцман, сцена – сахна, брандвахта, реквизит, роль-рөл, буксир, спектакль - қойылым, гавань, акт, драма, иллюминатор, драматург, опера, комедия, кок, компас, репертуар, репетиция, ария, порт –кемежай, дуэт, парус – желкен, декорация, флот, вахта, дамба, пьеса, капитан, механик.

1. 
   Сөздік жұмысы
   

• 
  Сөздерді оқу, аудармасымен танысу
  
• 
  Сөздерің мағыналарын түсіндіру
  

шығарма – произведение

шара – мероприятие

өнер – искусство

көрініс – проявление

өнерпаз– мастер

шымылдық – занавес

тарлан – мастер, знаменитый

өшпес із – неизгладимый след

сахна – сцена

• 
  Сөз тіркестерін оқу, орысша баламаларын тауып айту/сәйкестендіру/.
  

2. 
   Мәтінді оқу, тыңдау
   

Театр – ойын - сауық орны. Мұнда ойын – сауықтан басқа драмалық шығармалар, мәлени шаралар да өтеді. Театр ең алғаш Грецияда ашылған.

Қазақ театр өнері ежелден келе жатқан салт-дәстүрлерімізге негізделген. Үйлену салты, шілдехана тойымен байланысты өтетін ойын-сауықтар, ақындар айтысы, т.б. дәстүрлеріміз театр өнерінің алғашқы көріністері болған.

Кейін халқымыздың талантты өнерпаздары шағын труппалар құрып, ел аралап, жәрмеңкелерде өнер көрсеткен. 1917 жылы Ойқұдық жайлауында (Абай ауданында) Мұхтар Әуезовтің «Еңлік –Кебек» трагедиясы тұңғыш рет қойылды.

1920 жылы "Ес-аймақ" драма труппасы құрылды. Труппаның ұйымдастырушылары Мұхтар Әуезов пен Қаныш Сәтбаев және режиссер Ғалиакпар Төребаев бастаған зиялылар өкілдері мен студент-жастар болды. 1934 жылы 10 мамырынан бастап осы драма труппа негізінде Семей драма театры құрылды. Театр шымылдығы Iлияс Жансүгіровтың «Кек» пьесасымен ашылды. 1945 жылы театрға Абай Құнанбайұлының есімі берілді.

Театр алғаш рет құрылған жылдары онда режиссер Жұмат Шанин, жазушы Орынбек Беков, композитор Латиф Хамиди, әнші Әміре Қашаубаев, ақын Иса Байзақов және тағы басқа өнер тарландары қызмет етті. Олар театр тарихына өшпес із қалдырды.

Театр сахнасынан Мұхтар Әуезовтің "Еңлік-Кебек", "Айман - Шолпан", Ғабит Мүсіреповтің "Қозы Көрпеш - Баян сұлу", "Қыз Жібек", Сәкен Сейфуллиннің "Қызыл сұңқарлары" спектакльдері түспей келеді. Соңғы жылдары театр репертуары байи түсті.

Театр 2014 жылы 80 жылдық мерейтойын атап өтті.

3. 
   Мәтіндегі термин сөздерін анықтау
   

4. 
   Асты сызылған сөздерге сұрақ қою
   

2. Қазақ театр өнері ежелден келе жатқан салт-дәстүрлерімізге негізделген.

3. 1917 жылы Ойқұдық жайлауында Мұхтар Әуезовтің «Еңлік –Кебек» трагедиясы тұңғыш рет қойылды.

4. Театр шымылдығы Iлияс Жансүгіровтың «Кек» пьесасымен ашылды.

5. 1945 жылы театрға Абай Құнанбайұлының есімі берілді.

6. Театр алғаш рет құрылған жылдары онда Жұмат Шанин, композитор Латиф Хамиди, әнші Әміре Қашаубаев, Иса Байзақов және тағы басқа өнер тарландары қызмет етті.

6. Театр сахнасынан Мұхтар Әуезовтің "Еңлік-Кебек", "Айман - Шолпан" спектакльдері түспей келеді.

5. 
   Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беру
   

- Театрда нелер өтеді?

- Театр ең алғаш қайда ашылған?

- Қазақ театр өнері ежелден неге негізделген?

- Театр өнерінің алғашқы көріністері нелер болды?

- Жәрмеңкелерде кімдер өнер көрсеткен?

- Қай спектакль, қай жерде және қашан тұңғыш рет қойылды?

-1920 жылы қандай драма труппасы құрылды?

- Труппаның ұйымдастырушылары кімдер болды?

- Семей драма театры қашан құрылды?

- Театр шымылдығы қашан және немен ашылды?

- Театр алғаш рет құрылған жылы онда кімдер қызмет етті?

- Театр сахнасынан қандай спектакльдер қойылды?

- Театр репертуары қандай?

- Театр 80 жылдық мерейтойын қашан атап өтті?
5) «Жастар театры» жайында бейнефильм көру, әңгімелесу /сұрақтар бойынша/

- Бейнефильмде Семей қаласында қандай шара өтті?

- Бұл шараның шымылдығы неше рет ашылды?

- Бұл шара қандай мерекеге арналған?

- Бұл шараға кім қатысты?

- Неше театр ұжымы қатысты?

- Біздің көлік көлледжіміздің театры қалай аталады?

- Олар қандай шығарманы сахнаға шығарды?

- Қай арнадан /каналдан/ осы шараны көрдік?
Ү. Бекіту.

«Театрға саяхат» атты сұхбат құрастыру, әңгімелесу

- екі жолдас немесе екі көрермен арасындағы сұхбат

• 
  Теарға байланысты терминдер жазып келу
  
• 
  «Театрға саяхат» атты сұхбаттарынды айта алу.
  

а) Оқушылардың білімдерін бағалау.