Сабақтың мақсаты: Білімділік: Жамбылдың айтыстары, шеберлігі туралы жаңа білім беру, талдау жасау
жүктеу/скачать 34,23 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Дамытушылық
- Сабақтың әдісі
- Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі
- ІІІ Жаңа сабақ. Мағынаны ашу: Жамбыл – айтыстың асқан шебері
- Адамдықты айт, ерлікті айт, батырлықты айт, Ел бірлігін сақтаған татулықты айт Қарынбайдай сараңдар толып жатыр
- VІ Бағалау
- VІІІ Қолданылған әдебиеттер
| Күнделікті сабақ жоспары Сыныбы: 10 «Б» Күні: Пән аты: Қазақ әдебиеті Сабақтың тақырыбы: Жамбыл – айтыстың асқан шебері Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Жамбылдың айтыстары, шеберлігі туралы жаңа білім беру, талдау жасау 2. Дамытушылық: Оқушылардың есте сақтау, өлең талдау дағдыларын ұштау. 3. Тәрбиелік:ӨӨӨ----- Оқушыларды ақын шығармашылығын бағалай білуге тәрбиелеу Сабақтың түрі: Жаңа білім беру сабағы Сабақтың әдісі: Түсіндіру, әңгімелеу, талдау Сабақтың көрнекілігі: Жамбыл туралы қосымша мәліметтер. Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру, зейіндерін аудару. ІІ Үй тапсырмасын сұрау: Жамбыл Жабаевтың өмірі мен шығармашылығы
- Өмірі
- Өлеңдері, негізгі тақырыптары Осы жоспар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру, үйге берілген жазба жұмыстарын (конспект) тексеру. ІІІ Жаңа сабақ. Мағынаны ашу: Жамбыл – айтыстың асқан шебері Жаңа сабақтың жоспары: - Ақынның алғашқы айтыстары - Құлмамбетпен айтысы - Айтысты оқу, мазмұнын түсіну. Жамбылдың ақындық қызметінде айтыс елеулі орын алады. Жамбыл өзінің ақын-дық өнерін көбінесе осы айтыстар үстінде көрсете білді. Жамбылдың айтыстаға бір ерекшелігі - өзінің ақындық өнерін тиісті идеялық бағытта пайдалана білгендігі. Ақын айтыста қалың көпшіліктің көңіліне қонымды ел ішіндегі әлеуметтік теңсіздік, әділет-сіздік сияқты мәселелерді қозғайды. Айтыс үстінде халық атынан сөйлеп, халыққа арқа сүйеп отыратыныны айтыстарынан айқын көрінеді. Реті Жамбыл айтыстары, сипаты, ерекшеліктері 1. Жамбыл айтыстарының ішінде аяқталған шығарма Құлмамбетпен, Сарыбаспен, Досмағамбетпен айтыстары. Бұл айтыстарда көрінетін жаңа бет алыс, алдымен, ақынның өмір шындығымен суреттеуге салып отыруы, екіншіден, жеке айтысты желелі шығарма дәрежесіне жеткізуі. 2. Көп айтыстың ішінен сынаулылары ғана Кеңес жылдарында ақынның өз айтуы-нан хатқа түскен. Ақын жастау кезінде Айкүміспен, Бөлектің қызымен қысқа қа-йым айтысқа түскен. Кейініректегі көлемді де сөз сайыстары: «Жамбыл мен Құл-мамбет» (1897 ж.) «Жамбыл мен Сарыбас ақын» (1885 ж.), «Жамбыл мен Досма-ғамбет» (1907 ж.), «Жамбыл мен Шашубай» (1909 ж.) жұртшылыққа кеңінен мәлім. Сара ақынмен қағысу (1875 ж.), Майкөтпен дидарласу (1891 ж.), Жамбыл-дың Шыбыл шалға айтқаны (1890 ж.), Жамбыл мен Бөлтірік (1890 ж.) – бұлар-дың бәрі де төкпе ақындықтың тамаша үлгілері қатарына қосылады. 3. Құлмамбетпен айтысы Айтыста Жамбыл мен Құлмамбеттің әрқайсысы өз руларының атынан сөйлейді. Құлмамбет албан, дулат руларының атынан сөйлеп, сол руларының байлары мен билерін мақтайды. Жамбыл да өз руы атынан айтады, бірақ ол сөзін байлық, мол мүлікке қарай емес, адамгершілікке, ерлік, әділдікке қарай бұрады. Сөйтіп, Жамбылдың айтысында ру мүдделерінен гөрі халық мүдделері тереңірек көтеріледі. Бұл айтыста Құлмамбет Шапырашты - кедей, Сұраншы, Саурық дегендердің ажалынан өлмей, жаудан өлгенін, өзің де кескінсіз екенсің деп сөгеді. Жамбыл оған Шапырашты елінің байлығын, Алматының салтанатын мақтай келіп, Сұраншы мен Саурықтың өлімі ерлік өлім екенін, ерлердің жорық тарихын зор мақтап, байлыққа батырлықты қарсы қояды. Батырлар елді жаудан қорғап өлетін болса, Құлмамбеттің ағасы Мақсұтты ағайындарымен ұрсысып, аяқ-асты даудан өлгендігін бетіне басады. Мені қара күңнің баласы деп кемсітесің, сен өзің қашып келген ақтабан ұрысың, басыңда бір тал қыл жоқ деп кемітіп жырлайды. Құлмамбетке Жамбыл орынды, өтімді пікірмен шығады. Адамдықты айт, ерлікті айт, батырлықты айт, Ел бірлігін сақтаған татулықты айт Қарынбайдай сараңдар толып жатыр Оны мақтап әуре болмай, жөніңе қайт. Жамбыл сөзі әрі дәлелді, әрі басым шығады да айтыста Жамбыл жеңеді. ІV Дәптермен жұмыс: Жамбыл айтыстары туралы мәліметтер жазу. V Қорытынды: Жамбыл өзінің ақындық өнерін көбінесе осы айтыстар үстінде көрсете білді. Жамбылдың айтыстаға бір ерекшелігі - өзінің ақындық өнерін тиісті идеялық бағытта пайдалана білгендігі. Ақын айтыста қалың көпшіліктің көңіліне қонымды ел ішіндегі әлеуметтік теңсіздік, әділетсіздік сияқты мәселелерді қозғайды. VІ Бағалау VІІ Үй тапсырмасын беру, орындау жолдарын түсіндіру: - Жамбылдың Құлмамбетпен айтысын оқу. - Айтыстан үзінді жаттау. - Жамбыл туралы кино жайында әңгімелеуге дайындалу. VІІІ Қолданылған әдебиеттер: Қазақстан тарихы. жүктеу/скачать 34,23 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|