Изомерлену құбылысы. Изомерлер — молекулаларыныц құрамы (ягни, молекулалыц формулалары) бірдей. бірақ химиялың қурылыстары әр турлі болгандьіцтан, қасиеттері де өзгеше заттар.
Құрылымдык изомерлену
|
Кеністік изомерлену (стереоизомерлену)
|
молекулалык формулалары бірдей, бірак кұрыл.форм-ы әр түрлі.
1. Көміртек қанкасынын изомерленуі.
2. Еселі байланыс орнының изомерленуі.
3. Орынбасардын немесе функционалдык топтын орнына байланысты изомерлену.
4. Органика л ық косылыстар кластеры арасындағы изомерлену.
|
Молекулалардың кұрылым формулалары бірдей, бірақ атомдардың кеңістікте орна-ласуы әр түрлі
1. Геометриялык изомерлену.
2. Оптикалық изомерлену
|
ІІІ.Изомерлену түрлері
ІV. Үйге § 2.3
V. 2-13 сұрақтарға жауап беру. 43 бет.
11-сынып. Жаратылыс . Химия.
Cабақтытың тақырыбы: Көміртек атомының электрондық құрылысы..
Сабақтың мақсаты: 1. Көміртек атомының электрондык құрылысы, орбиталдар, гибридтену жөнінде түсінік беру. Көміртек атомыньщ sp3 sp2, sp гибридтік күй-лерінің түзілу жағдайларымен таныстыру, коваленттік байланыстардың δ- және п- түрлерінің ерекщеліктері жөнінде айту, радикалдар туралы ұғым беру.
2. Органикалық заттар туралы дүние танымын арттыру,өзбетімен жұмыс істеу қабілетін дамыту.
3.Ғылымқұштарлыққа,ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақ
Сабақтың түрі: Ұжымдық ойлау..
Сабақтың көрнекілігі: слаидтар,трек-сызбалар,кесте.
Сабақтың пәнаралық байланысы:
Сабақтың әдісі: топтық жеке және кітаппен жұмыс. .
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
ІІІ. Бекіту
ІV. Үйге тапсырма беру.
Үй тапсырмасын тексеру.
І. Амандасу. Сабақ құралдарын түгелдеу.Сабақтың мақсатымен жоспарымен таныстыру.
ІІ. Гибридтену және гибридтенген орбитальдар. Гибридтену — пішіндері әр түрлі, энергиялары шамалас орбитальдардың араласып, пішіні, энергиясы, байланыс бұрышы, т.б. сипаттамалары бірдей гибридтенген жаңа орбитальдар түзілуі.
Атомдык орбитальдардың гибридтенуі атомдар арасында коваленттік байланыс түзілген кезде жүреді. Гибридтенуге жұмсалған энергияның орны химиялык берік байланыс түзілгенде бөлінетін энергиямен толтырылады
Көміртек атомының sp3 гибридтенуі
.. Гибридтенуге қанша орбиталь қатысса, гибридтенген орбитальдардың сандары да сонша болады. гибридтенген орбитальдар түзетін химиялык байланыстар гибридтенбеген орбитальдар түзетін байланыстардан берік болады.
Гибридтенуге көміртек атомының төрт орбиталі (бір s және үш р) катысады. Көміртек атомы үш түрлі болып: sp3 (эс пе үш), sр2 (эс пе екі), sp (эс пе) гибридтенеді.
sp3-гибридтену. Химиялык байланыс түзілгенде, көміртек атомының барлык электрон бұлттары (бір s пен үшр) араласып, бірігіп пішіндері бірдей, симметриялы емес көлемдік сегіз тәрізді терт sp3-орбитальдар түзеді (4-сурет). sp3 гибридтенген орбитальдардың электрон бұлттары осьтерінін арасындағы бұрыш 109° 28' болып, бір-бірінен мүмкіндігінше алшактап, кеңістікте тетраэдрдін төбесіне бағытталып орналасады.
sp2 - гибридтену. Бұл жағдайда гибридтенуге бір s- жене екі р-орбитальдар (барлығы үш орбиталь) қатысады. Көміртек атомының бір р-орбиталі гибридтенуге қатыспайды. Гибридтену нәтижесінде үш -гибридтенген орбитальдар түзіледі. Бұл орбитальдардың басқа көрші атомдармен жазыктыкта түзетін үш байланысының арасындағы бұрыш 120° шамасында болады
Достарыңызбен бөлісу: |