Сабақтың номері: 9 Сабақтың тақырыбы: Сыбайлас және вертикаль бұрыштар, олардың қасиеттері
жүктеу/скачать 32,9 Kb.
|
nV46rfkvQi2wA3gpCVxo8hhdosqTIAojCXBaJLoL
- Бұл бет үшін навигация:
- Конспект Бейнеүзінді көру
- Анықтама.
- болып, А нүктесі В және С нүктелерінің арасында жатсын (2-сурет). АС сәулесінен бастап шамасы
- Енді а түзуіне перпендикуляр болатын екінші бір түзуі болсын. Онда
- Мысал 1: Табу керек: х
- Шешуі
|
Геометрия пәні бойынша 7 сынып білім алушыға нұсқаулық I тоқсан Сабақтың номері: 9 Сабақтың тақырыбы: Сыбайлас және вертикаль бұрыштар, олардың қасиеттері Мақсаты: 1. Сыбайлас және вертикаль бұрыштардың анықтамаларын білу; 2. Сыбайлас және вертикаль бұрыштардың қасиеттерін дәлелдеу және қолдану; 3. Перпендикуляр ұғымын біледі Конспект Бейнеүзінді көру: https://www.youtube.com/watch?v=SMKS9BsEijg Айталық, а және b түзулері А нүктесінде қиылыссын. Онда 4 жазыңқы емес бұрыш шығады. Егер бұл бұрыштардың біреуі тік болса, онда өзгелері де тңк бұрыштар болады. Бұл түзулер жөнінде өзара тік бұрыш қиылысады дейді. Анықтама. Тік бұрыш жасап қиылысатын түзулерді өзара перпендикуляр деп атайды (1-сурет). Перпендикулярлықты ⊥ символымен белгілейді. a ⊥ b жазуын: «а түзуі b түзуіне перпендикуляр» деп оқиды. Теорема. Түзудің әрбір нүктесінен оған перпендикуляр болатын бір ғана түзу жүргізуге болады. Дәлелдеуі: Айталық, болып, А нүктесі В және С нүктелерінің арасында жатсын (2-сурет). АС сәулесінен бастап шамасы 90°-қа тең САD бұрышын салайық. Онда AD⊥ а болады. Енді а түзуіне перпендикуляр болатын екінші бір түзуі болсын. Онда CAD=90°, әрі CA =90° және бұл бұрыштар а түзуінің бір жағында орналасқан. Бірақ берілген бұрышқа тең бұрышты өлшеп салу жөніндегі VII аксиома бойынша АС түзуінің бір жақ бөлігіне АС сәулесінен бастап шамасы 90°-қа тең болатын бір ғана бұрышты өлшеп салуға болады. Сондықтан А нүктесі арқылы өтетін және а түзуіне перпендикуляр болатын AD түзуінен өзге түзу табылмайды. А нүктесі а түзуінен тысқары жатсын және осы А нүктесі арқылы өтетін а түзуіне перпендикуляр түзу а-ны В нүктесінде қиып өтсін. Онда АВ кесіндісін а түзуіне жүргізілген перпендикуляр деп, ал В нүктесін осы перпендикулярдың табаны деп атайды. 3-суретте А нүктесінен а түзуіне түсірілген перпендикуляр АВ кесіндісі, ал В нүктесі оның табаны болады. Мысал 1: Табу керек: х-? Шешуі: MOL және LOK бұрыштары өзара сыбайлас бұрыштар. Демек, MOL + LOK = 180° х= Жауабы: х= Мысал 2: Екі түзу қиылысқанда пайда болатын бұрыштардың үшеуінің қосындысы -қа тең. Осы бұрыштарды табыңыз. Берілгені: 2 +3 +4= Шешуі: 1+2 +3 +4= 1 = = 2 +1= (сыбайлас бұрыштар) 2 = 2 = . Демек, 1 = 3 = 2 = 4 = . Орындайтың тапсырма: Егер а) екі бұрыштың қосындысы ; ә) үш бұрыштың қосындысы -қа тең болса, онда екі түзудің қиылысуынан пайда болған жазыңқы емес бұрыштарды анықтаңыз. Екі вертикаль бұрыштың қосындысы -қа тең. Әр бұрыштың өлшемін табыңыз. , , бұрыштарына сыбайлас бұрыштарды табыңыз. Екі түзудің қиылысуынан пайда болған бұрыштардың бірі -қа тең. Қалған бұрыштарды табыңыз. жүктеу/скачать 32,9 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|