1. Мыс кеніне қалайы қосу арқылы өндірілген металл қалай ата лады?( Қола)
2.Қазақстан жеріндегі қола дәуірі неше кезеңге бөлінеді?
Үш кезеңге. Ерте қола, орта қола, кейінгі қола дәуірі)
3. Еуразия даласындағы қола дәуірі мәдениеті – Андрон мәдениеті
4.Ресей мен Челябі облысының шекарасында табылған қалашық? (Арқайым)
5. «Андрондықтар мұрынды келген,бет сүйегі шығыңқы емес,көздері үлкен. Кескін-кейпі ірі,дене құрылыс мығым,жігерлі,келбетті адамдар болған» сипаттаған ғалым? (В.П.Алексеев)
6.Қола дәуіріндегі ыдыс жасаудың ең бір өрістеген түрі? (көзе құмыралар жасау)
А
|
К
|
П
|
Ы
|
Д
|
Ъ
|
К
|
Ц
|
В
|
Б
|
З
|
Д
|
М
|
Р
|
Б
|
Ь
|
В
|
Ж
|
З
|
А
|
Ы
|
Ы
|
О
|
В
|
Х
|
Г
|
Қ
|
А
|
С
|
А
|
У
|
У
|
В
|
Л
|
Л
|
Г
|
О
|
Р
|
Ы
|
А
|
Й
|
Б
|
Л
|
Ш
|
Ш
|
С
|
В
|
Д
|
Ъ
|
Л
|
О
|
О
|
К
|
Ы
|
В
|
Е
|
К
|
С
|
Е
|
А
|
Ш
|
У
|
Ю
|
Б
|
О
|
Г
|
М
|
Ы
|
Й
|
Н
|
Г
|
Е
|
Н
|
Э
|
Г
|
Х
|
В
|
В
|
Щ
|
Ь
|
Ф
|
Ц
|
Е
|
Н
|
В
|
Л
|
А
|
Ч
|
И
|
Ш
|
Д
|
А
|
З
|
Я
|
Т
|
П
|
Е
|
Т
|
Б
|
К
|
Х
|
Н
|
З
|
Ж
|
Ж
|
А
|
Д
|
Л
|
П
|
К
|
Ь
|
Ю
|
А
|
В
|
С
|
К
|
У
|
Э
|
Л
|
Ъ
|
Г
|
О
|
У
|
Б
|
З
|
А
|
П
|
Р
|
Ы
|
Ы
|
Ц
|
А
|
К
|
Ө
|
Л
|
У
|
С
|
Х
|
М
|
Ш
|
И
|
Ь
|
С
|
1.Ғалымдар Солтүстік және Батыс Қазақстаннан ......... (80-нен аса) Андрон мәдениетінің қоныстарын зерттеді.
2. Сырдарияның төменгі ағысында қола дәуірінің соңғы кезеңіне жататын .............. (Түгіскен кесенесі)
3.Андрон мәдениеті екі дербес мәдениеттен тұрады,олар: .......(алакөл) және ........... (федоров) мәдениеттері.
4.Орталық Қазақстан аумағынан қола дәуіріне тән ...... қоныс, ..... қорым зерттелді. (30 қоныс,150 қорым)
5.Қола дәуіріне Солтүстік Қазақстандағы ............. (Петровка) мен .................. (Боголюбов) қоныстары.
Алакөл мен Федоров мәдениетін салыстыру
Құрметті оқушылар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы Қола дәуіріндегі шаруашылық және қоғамдық-мәдени өмірдегі өзгерістер.
Басты мақсатымызды қайталап кетейік: Қола дәуірі кезіндегі қоғамдық –мәдени құрылыс пен климаттың өзгеруіне байланысты жартылай көшпелі мал шаруашылығына көшуі туралы мағлұмат алу.
Қола дәуірі кезінде климат өзгеріп, бұдан 3 мың жыл бұрын еліміздіе қысы қатал әрі ұзақ,жаз айлары құрғақ әрі қысқа болып орнатылды. Қуаңшылық заман орнатылды,жаңбыр аз түсіп,өзен,көл тартылып,шөптер қурай бастады. Археологиялық деректемелерге сүйенсек,қола дәуірінің адамдары егіншіліктен мал шаруашылығына көшті Себебі,күздің ерте басталуы,егіннің піскей қалатын болды. Сондықтан адамдар мал шаруашылығына көп көңіл бөліп,ал егіншілік шаруашылығы қосымша түріне айналды.
Судың аз болуына байланысты Қазақстанның Батысы мен Орталығында құдық қазу әдісі кеңінен таралды.
1-топ: ай тобы
2-ші топ: күн тобы
3-ші топ: су тобы
4- топ: от тобы
Оқушылар 4 топқа бөлінеді: (ай,күн,су және от болып)
От. Қай кезде де, қандай жағдайда да от болып жанып, өз білімдерін насихаттай білетін жандар.
Су. Жандары жақсылықты сүйетін, көңілдері судай таза, жаңалықтарға жаны құмар оқушылар.
Күн. Жанындағыларға жылу сыйлап жарқырап жүретін сәуле шашып белсенділікпен жұмыс жасайтын топ.
Ай. Ойшыл да арманшыл, қиындықтарға мойымайтын ержүрек, батыл жандар.
әр топқа оқулықтан тапсырмалар беріледі: Оқушылар мәтінді оқып,кластер құру.
1-топ: Отықшы және жартылай көшпелі мал шаруашылығы
2-топ:Кетпенді егіншлік
3-топ: Зергерлік өнер
4-топ:Беғазы-Дәндібай мәдениеті. Кластерлерін қорғайды.
Әр топтың оқушылары өзіне берілген тапсырмасы бойынша кластерін қорғау қажет. ( міндетті түрде кластердің дұрыс құрылуы,оқушының өз жұмысын қорғауы, сөз қорының молдығы)
1.Беғазы –дәндібай мәдениетінің ерекшелігі қандай?
2.Қандай себептерге байланысты қола дәуірінің тұрғындары өмірінде кәсіптік басым түрі мал шаруашылығы,ал егіншілік көмекші рөл атқарды?
3.Қола дәуіріндегі металл өндірудің дамуын неден көреміз?
4.Қазақстан жеріндегі қола дәуірі ескерткіштерінің сырын ашқан қазақтың ғалымы (Ә. Марғұлан)
СӘЙКЕСТЕНДІРУ ТЕСТІ
Тест тапсырмасы
1.Беғазы-Дәндібай мәдениетіне жататын жерлеу орындары:
А) қорғандар ә) обалар в) қабірлер в) кесенелер
2. Қола дәуірі қоныстары орналасқан жерлер:
А) өзен,көл жағалары ә) орман арасы б) тау аңғары в) үңгірлер
3.Қола шалғы табылған жер:
а) Шағалалы ә) Мало-Красноярка б) Алексеевка в) Степняк
4.Қазақстандағы климаттың өзгеруі уақытпен сәйкес келеді:
А) бұдан 5 мың жыл бұрын ә) бұдан 6 мың жыл бұрын б) бұдан 7 мың жыл бұрын
в) бұдан 3 мың жыл бұрын
5.Беғазы-Дәндібай мәдениетінің тараған аймағы:
А) Солтүстік Қазақстан ә) Оңтүстік Қазақстан б) Орталық Қазақстан в) Батыс Қазақстан
6.1946 ж.қола дәуірін жоспарлы зерттеген ғалым-энциклопедист:
А) Қ.Сәтбаев ә) В.Алексеев б) Ә.Марғұлан в) К.Ақышев
7. Беғазы-Дәндібай мәдениетінің ерекшеліктерінің бірі:
А) жеке меншік қалыптасты ә)рулық қауым қалыптасты б) көшпелі мал шаруашылығы қалыптасты в) өндіргіш күші қалыптасты
8.Батыс және Орталық Қазақстанда сумен жабдықтаудың жаңа әдісі:
А) арық қазу ә) үлкен ыдысқа су жинау б) тек қана су жағасында өмір сүру в) құдық қазу
9.Ұзақ жүріске және қыстық жайылымға төзімсіз болған мал түрі:
А) қой ә) жылқы б) түйе в) сиыр
10.Климаттың өзгеруіне байланысты басым дами бастаған шаруашылық түрі:
А) егіншілік ә) аңшылық б) балық шаруашылығы в) мал шаруашылығы
1.Екі көзің не үшін керек?-жақсыларды көру үшін
2.Екі қолың не үшін керек?-елге көмек беру үшін
3.Құлақ не үшін керек?-ақыл кеңес тыңдау үшін
4.Тіл мен жақ не үшін керек?-ақиқатты айту үшін
5.Ал аяғың не үшін керек?-шетте жүрсем,туған жерге қайту үшін
6.Ал бүгінгі сабақ не үшін керек?-оқушылар өз ойларын айтып шығады
| 
