Сабаќтыѕ таќырыбы: Абай дыѕ лирикасы
Эпитет- бір заттың не бір құбылыстың айрықша сипатын, сапасын анықтау үшін қолданылатын бейнелі сөз эпитет деп аталады. Кейіптеу-
жүктеу/скачать 69 Kb.
|
0004ba11-92f08b72
- Бұл бет үшін навигация:
- «Воевода- әскербасы» болып көрінсе, Абай атамыздың суреттеуінде –«Кәрі құда» Риторикалық сұрақ
| Эпитет- бір заттың не бір
құбылыстың айрықша сипатын, сапасын анықтау үшін қолданылатын бейнелі сөз эпитет деп аталады. Кейіптеу-табиғат құбылыстарын жандандырып, тірі кісі кейпінде суреттеуді кейіптеу деп атаймыз. Кейіптеу Абайға дейін қазақ әдебиетінде болмаған, ол әдіс орыс және батыс Европа әдебиетінде кездеседі. (Мысалы, Некрасовтың «Мороз, красный нос» өлеңімен салыстыруға болады). Өлеңді оқушыларға оқып беремін. Мұнда қыс- «Воевода- әскербасы» болып көрінсе, Абай атамыздың суреттеуінде –«Кәрі құда» Риторикалық сұрақ - ойды, сезімді әсерлі жеткізу үшін жауабы өзінен-өзі айқын нәрсені әсерлі леппен, сұрау түрінде айту. Абай өмір сүрген кезең Біріншіден: Абайдың өз отбасы қандай еді? Абай орта жүздің Арғын тайпасының Тобықты руынан шыққан билер әулетінен. Әкесі өскенбай ұлы Құанбай өз заманындағы атақ-даңқы алысқа кеткен беделді адамдардың бірі болған. Болыстық, аға сұлтандық қызметтер атқарған. Абайдың арғы аталары - Өсекенбай мен Ырғызбай да өз заманының белгілі билері болған. Құнанбайдың жеті баласы болған. Соның ішінде ерекше көзге түскені Абай болған. Әкесі үлкен үміт күтіп, ел басқару ісіне баулыған. Осылай жүріп Абай сол кездегі атақты адамдарды, би-шешендерді көреді. Сөз айтуды үйренеді, халықтың тұрмыс- тіршілігімен танысады. Ел билеген әкімдердің қара халыққа қиянатын көреді. Халқына пайдалы болудың жолын іздейді. Екінші:Абайды қоршаған әлеуметтік орта қандай еді? Абай өмір сүрген дәуір қазақ даласы толықтай Ресейдің отарына айналған, халық екі жақты қанауда болған, өзінің еркін даму мүмкіншілігнен айрылған кезі еді. Үстем тап өкілдері ескі азиялық құрылысты сақтап қалуға тырысса, Шоқан, Абай, Ыбырайлар ағартушылық, демократиялық тарихи - әлеуметтік дамуды алға қойды. Абайдың шығармалары нақ осы бағытты алға ұсынды. Дайындаған: 10 сынып оқушысы Салмұқанова Зарина Интеркативті тақта арқылы сөздікпен жұмыс жүргізіледі. Қиянат –вред Теңдік- равноправие өсиет- завещание ауыртпалық – трудности дүниетаным- миропонимание сөз құдіреті- величие слова әділдік- справедливость рухани – духовный әлеуметтік- социальные мен жазбаймын өлеңді ермек үшін – не для забавы слагаю я стих желсіз түн – безветренная ночь жазғытұры- конец весны, начало лета болыс- волость өлді деуге сия ма- можно ли считать умершим шен алу- получить шин, должность әсемпаз – щеголь, любитель производить впечатление қара сөзге дес бермеу- не знать поражения в красно речии мақтанба – не хвались баптанба- не успокаивайсяталап –стремление терең ой глубокая мысль құмарлану- пристраститься қашық бол- остерегайся ғибратли – примерный нәфрәтли – ненавистный .
жүктеу/скачать 69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|