Сабақтың тақырыбы: Ай-Жердің Серігі. Пәні: Жаратылыстану Пән мұғалімі: Досмагамбетова Э. Б

көре алады. Көлеңкелі көрінбейтін жарты шарын суретке түсірген ғаламшараралық “Луна-3” стансасы

жүктеу/скачать 0,77 Mb. бет 2/4 Дата 16.05.2024 өлшемі 0,77 Mb. #202356 түрі Сабақ

Бұл бет үшін навигация:

• Айдың жарық болатын себебі, күн сәулесін қабылдай алмайды, оның орнына тек қана шағылыстыратын Қабілеті бар. Сондықтан Ай түнде бізге жарық болып көрінеді.
• АЙ Күнді айналған уақытында Күн сәулесі оның біраз бөлігіне түсіп сыртқы Пішінін өзгерткен сияқты болып көрінеді. Ал күн сәулесі Айдың бізге көрінбейтін
• Жағына түскенде түні бойы бізге көрінбей кетеді. Бұл фазаны- Жаңа ай дейді немесе қазақтар ай туыпты деп те атайды. Бұл кезде ай Орақ тәрізді болып көрінеді.
• Екі апта өткеннен кейін оның бізге көрінетін беткейіне түсетін жарықтың көлемі Ұлғайып-жарты айдан толық айға өтеді. Бұл фазаны айдың толысуы дейді.
• Екі апта өткеннен кейін ай қайтадан жіңішкеріп, Оның жарық беру қабілеті төмендей бастайды. Осыдан кейін жоғарыдағы аталған процестер
• Күннің тұтылуы дейді. Күннің тұтылуы бар-жоғы -2-3 минутқа созылып, 1,5 жылда тек жаңа Ай туған кезде
• Ғарышкерлерді ашық ғарышқа шыққанда күн көзінен бөлінетін Зиянды сәулелерден және ұсақ ғарыштық шаң-тозаңдардан бірнеше

көре алады. Көлеңкелі көрінбейтін жарты шарын суретке түсірген ғаламшараралық “Луна-3” стансасы. Айдың бедері сансыз кратерлерден тұрады. Олар құлаған метеориттер мен астероидтардың ізі. Айдың жарық болатын себебі, күн сәулесін қабылдай алмайды, оның орнына тек қана шағылыстыратын Қабілеті бар. Сондықтан Ай түнде бізге жарық болып көрінеді. АЙ Күнді айналған уақытында Күн сәулесі оның біраз бөлігіне түсіп сыртқы Пішінін өзгерткен сияқты болып көрінеді. Ал күн сәулесі Айдың бізге көрінбейтін Жағына түскенде түні бойы бізге көрінбей кетеді. Бұл фазаны- Жаңа ай дейді немесе қазақтар ай туыпты деп те атайды. Бұл кезде ай Орақ тәрізді болып көрінеді. Екі апта өткеннен кейін оның бізге көрінетін беткейіне түсетін жарықтың көлемі Ұлғайып-жарты айдан толық айға өтеді. Бұл фазаны айдың толысуы дейді. Екі апта өткеннен кейін ай қайтадан жіңішкеріп, Оның жарық беру қабілеті төмендей бастайды. Осыдан кейін жоғарыдағы аталған процестер Қайтадан жалғасып кете береді. Ай Жерді айнала қозғалып жүргенде Жер мен Күннің ортасында болып, Күнді көлегейлесе Жерге Айдың көлеңкесі түседі. Бұл процесті Күннің тұтылуы дейді. Күннің тұтылуы бар-жоғы -2-3 минутқа созылып, 1,5 жылда тек жаңа Ай туған кезде Қайталанады. Күннің толық тұтылуы Жер бетінің барлық жерінде бірдей уақытта бола бермейді. Ай толысқан кезде Жердің көлеңке жағына өткен Уақытта Айға көлеңке түсіп,тіптен оның көрінбей Қалатын уақыты да болады. Бұл процесті Айдың тұтылуы дейді. Оның ұзақтығы 2сағатқа жуық болады. Ғарышкерлерді ашық ғарышқа шыққанда күн көзінен бөлінетін Зиянды сәулелерден және ұсақ ғарыштық шаң-тозаңдардан бірнеше Қабат тігілген скафандр сақтап қалады. Скафандрдың құрамында жүктеу/скачать 0,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу: