Сабақтың тақырыбы: Ана тілінің қызметі Сабақтың мақсаты: Білімділік
жүктеу/скачать 1,99 Mb.
|
2.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке, елжандылыққа тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушылардың екпін және оның түрлерін түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру,деңгейлік тапсырмалар беру арқылы логикалық ойлау қабілеттерін арттыру, талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: жаңа сабақты түсіндіру Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару II.Үй тапсырмасын тексеру: 1.Тасымал туралы түсінік. 2. 334 -жаттығу ІІІ Білім тексеру: Екпін дегеніміз не? Сөз екпіні деген не? Ой екпіні деген не? Қазақ тіліндегі екпіннің ерекшелігі туралы айт. IV Жаңа сабаққа дайындық 1.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты туралы хабарлау V Жаңа тақырыпты түсіндіру: Кейде тілімізде бірнеше сөз тізбектеліп барып түгелімен бір ғана екпінге ие болады. Екпіннің мұндай түрі тіркес екпіні деп аталады. Мысалы: тәлім – тәрбие, ата – ана, оқу үшін, сен ғой, қырық шақты, ән сал, көк ала, қыпша бел, Абай көшесі, ат үсті, қас пен көздің арасында, құлақ сал, көп сөйледі, тез жазды, т.б. Айтылуыда тіркес құрамына енген сөздердің ара жігі үзілмей, бірігіп айтылады. Сөйлеушінің көтеріңкі көңіл күйін, абыржыған ішкі сезімін тыңдаушыға жеке бір дыбыс арқылы жеткізетін сәттер болады. Бір сөздің ішіндегі бір дыбысты көтеріп не созып айту тәсілі дыбыс екпіні деп аталады. Қуанышты көңіл күйді дауысты дыбыстарға түскен екпін білдіреді: т-тарт қолыңды, тыныш отыр-р-р, ж-жап есікті, т.б. VІ. Түсінік тексеру Оқулықпен жұмыс 345 – жаттығу Үлгі – сызбада көрсетілген бір тіркес екпініне бағынатын сөздердің тұсына соған тұлғалас бірнеше сөз жазыңдар. 346 – жаттығу Ауызша орындалады. 348 – жаттығу Қарамен жазылған сөздерді буынға бөліп жазыңдар. VІІ. Жаңа сабақты бекіту 1..Деңгейлік тапсырмалар: І деңгей Дыбыс екпіні туралы айт және оған мысал келтір. ІІ деңгей Төмендегі өлең шумағынан сөз екпінін тап. Көк майса бетегелі жерің қайда? Күмістей толқындаған көңіл қайда? Ың – жың боп жер қайысқан төрт түлікпен Жөңкіліп көшіп қонған елің кайда? (М. Дулатов) ІІІ деңгей 1.Жаңылтпаш жаз. VIІІ. Сабақты қорыту Бағалау Үйге тапсырма: 1Ой екпіні, тіркес екпін туралы түсінік. 2. 349 -жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: . Сабақтың тақырыбы: Фонетикадан өткенді қайталау Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушылардың тіл дыбыстары және оның түрлері туралы түсініктерін бекіту, жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы нығайту. 2.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке еңбекті дәріптеуге ана тілді құрметтеуге тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушылардың логикалық ойлау, өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын арттыру, фонетикалық талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: қайталау Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару ІVжаңа сабаққа дайындық Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру ІІ Үй тапсырмасын сұрау 1Ой екпіні, тіркес екпін туралы түсінік. 2. 349 -жаттығу
1.Фонетика нені зерттейді? 2.Шаңырақ сөзіне фонетикалық талдау жаса. ІІ деңгей Буын дегеніміз не? Мысалмен дәлелде. 2.Бақытты фонетикалық сөзіне сатылай кешенді талдау жаса. ІІІ деңгей 1.Тасымал дегеніміз не? 2.Екпін дегеніміз не? Оның неше түрі бар? 3.Өз өмірбаяныңды жазып шық. VІІ. Сабақты бекіту 350 – жаттығу І топ * Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің мағынасын түсіндір. 351 – жаттығу ІІ топ * Сөйлеудегі интонацияға, кідіріске екпінге көңіл бөліңдер. 352 - жаттығу ІІІ топ * Екпін ерекше түсетін сөздерді анықтаңдар. VIІІ Сабақты қорыту Бағалау Үй тапсырмасы: «Көктем» тақырыбында мәтін құрау. 354- жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: Сабақтың тақырыбы: Сөзжасам туралы түсінік Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушыларға сөзжасам туралы түсінік беру, сөздердің мағынасын түсініп, жасалу жолдарын нақтылы мысалдар арқылы түсіндіру. 2.Тәрбиелік: оқушыларды ұқыптылыққа, ана тілді құрметтеуге тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушыларды қосымшалар, тағы басқа тәсілдер арқылы арқылы сөздердің жасалу жолдарын ажырата алу дағдыларын арттыру, талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: жаңа сабақ Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару ІVжаңа сабаққа дайындық Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру V Жаңа тақырыпты түсіндіру: «Сөзжасам» дегеніміз – жаңа сөздердің жасалуы. Ойла дегенде ой деген сөзге – ла қосымшасы жалғану арқылы ойлау іс-әрекетін білдіретін жаңа сөз (ойла)жасалған. Мал деген сөзге -шы қосымшасы жалғану арқылы малды бағатын адам мәтіндегі жаңа мағыналы сөз (малшы) жасалған. Бес және атар деген екі сөздің бірігуінен жаңа мағыналы бесатар сөзі жасалған, ол – мылтықтың бір түрі. Кәрі және жас деген сөздердің қосарлануы арқылы (кәрі-жас) бүкіл жұртшылық дегенді білдіретін жаңа мағыналы сөз жасалған. Тілімізде қол деген сөз бар: бастапқы мағынасы – дене мүшесінің атауы, кейінгі мағынасы – әскер (қол). Айғыр және жуа сөздерінің тіркесуінен (айғыр жуа) өсімдіктің атын білдіретін жаңа мағыналы сөз туған. Жаңасөз тудырудың бірнеше тәсілі бар: жұрнақарқылы, екі сөзді біріктіру арқылы, екі сөзді қосарлау арқылы, екі сөзді тіркестіру арқылы жасалады. Қазақ тіліндегі сөздер түбір сөздер және туынды сөздер болып бөлінеді. Жоғарыдағы келтірілген мысалдар – туынды сөздер. Ал түбір сөзге сөздің бастапқы мағынасы жатады: ой, мал, бес, ат, кәрі, жас, бала, айғыр, т.б. VІ Түсінік тексеру І топ
155 -жаттығу Мына сөздердің қайсысы түбір, қайсысы жаңа мағынаға ие болған туынды сөз екенін айтыңдар. ІІ топ 156 - жаттығу Мәтінді көшіріп жазып, әр түрлі тәсілмен жасалған туынды сөздердің астын сызыңдар. ІІІ топ 157 - жаттығу Мәтіндегі туынды сөздерді табыңдар. Олардың қалай жасалғанын айтыңдар. VІІ. Сабақты бекіту Терме диктант жазу. Екі жақ та қолға түскендердің қолдарын байлап, өз жағына қарай айдап әкетіп барады, әсіресе, иесіз қалған аттарды қуып жүргендер көп – ақ. Енесей қашуға жөнелген бір топ аттарды қуа жөнеліп еді, мойнынан оқ тиіп,Енесейдің аты омақаса құлап, Енесей жерді сүзе құлады. Қосалқы атты жетелеп жүрген Бекентай ауыздығымен алысып қызып алған тың атты тоса берді.
Бағалау 2.Үй тапсырмасы: 1. Сөзжасам туралы түсінік 2.360,361 - жаттығу
1. Сөзжасам туралы түсінік 2.360,361 - жаттығу
Өздік жұмыс Өз ойларыңнан «Тамаша, көктем» тақырыбында мәтін құраңдар. Ирек сызық түбір сөз, түру сызық – туынды сөз.
Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру V Жаңа тақырыпты түсіндіру: Туынды сөздердің лексикалық жолмен жасалуы дегеніміз – сөздің сыртқы түрі өзгермей – ақ, жаңа мағыналарға ие болуы. Мысалы, Ақ: 1) ақ (ағу – бастапқы мағына); 2) ақ (ақ жіп, ақ сүт – түсті білдіретін бастапқы мағына); 3)ақ – жаңа мағына (сүттен жасалатын тағамның атауы). Айдар: 1)ерекшелікті көрсету үшін әскери бас киімнің үстіне жасалатын бөлігі (бастапқы мағына); 2) баланың шашын алғанда, көз тимесін деп маңдай шашын не төбе шашын әдейі алмай қалдырған оның шоқ шашы (бастапқы мағына); 3) баспасөзде , телерадиохабарларда берілетін жаңа тақырыптар (жаңа мағына). Қазақ тілінде осындай жолмен жасалған сөздерге көп мағыналы және омоним сөздер жатады. VІ Түсінік тексеру Сұрақ жауап Сөзжасам деген не? Түбір сөз деген не? Туынды сөз деген не? VІ І. Сабақты бекіту 362 – жаттығу Мына сөздердің қанша мағынада жұмсалатынын табыңдар. 363– жаттығу 1. Қарамен жазылған сөздерді жақша ішіндегі сөздермен тіркестіріп айтқанда, мағыналарында қандай өзгерістерболатынын түсіндіріңдер. 364 – жаттығу
Берілген сөздердің әрқайсысы бірнеше мағына беретіндей етіп сөйлем құраңдар. VIІІ Сабақты қорыту Бағалау 2.Үй тапсырмасы: 1.Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.365,366 - жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: Сабақтың тақырыбы: Бірігу жолмен жасалған туынды сөздер Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушылардың бірігу жолмен жасалған туынды сөздер туралы түсініктерін кеңейту, өз бетінше жұмыс істеу қабілетін дамыту , жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы бекіту. 2.Тәрбиелік: оқушыларды ұқыптылыққа, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушылардың бірігу жолмен жасалған туынды сөздер түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру, логикалық ойлау қабілеттерін, сөз байлығын дамыту , талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: аралас сабақ Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару ІІ Үй тапсырмасын сұрау 1.Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.365,366 - жаттығу ІІІ Білім тексеру Өздік жұмыс Төмендегі түбірлерден түберлес сөздер жаса Жақ, тақ, қар, орын. ІVжаңа сабаққа дайындық Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру V Жаңа тақырыпты түсіндіру: Екі я оданда көп сөзден бірігіп, жаңа лексикалық мағына беретін сөздер жасалады. Мысалы: Ақтөбе, көкқұтан, өнеркәсіп, Үштөбе, Сырдария, Болатбек, тасбақа, т.б. Бұларды тіл білімінде біріккен сөздер деп атайды. VІ Түсінік тексеру Жаңа сөздер қандай жолдармен жасалады? Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздерге мысал жаз. Бірігу жолмен жасалған туынды сөздерге мысл жаз. Бірігу тәсілімен жасалған қандай құс, аң, өсімдік, жер атауларын білесіңдер? VІ І. Сабақты бекіту – жаттығу * Төмендегі сөздердің қандай сөздерден бірігіп жасалғанын айтыңдар. 375– жаттығу * Мына біріккен сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем құраңдар. 377– жаттығу * Мәтіннен біріккен сөздерді тауып жазыңдар.
Бағалау 2.Үй тапсырмасы: 1.Бірігу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.380 - жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: Сабақтың тақырыбы: Қосарлану жолмен жасалған туынды сөздер Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушылардың қосарлану жолмен жасалған туынды сөздер туралы түсініктерін кеңейту, өз бетінше жұмыс істеу қабілетін дамыту . 2.Тәрбиелік: оқушыларды ұқыптылыққа, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушылардың қосарлану жолмен жасалған туынды сөздер түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру, логикалық ойлау қабілеттерін, сөз байлығын дамыту , талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: аралас сабақ Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару ІІ Үй тапсырмасын сұрау 1.Бірігу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.380 - жаттығу ІІІ Білім тексеру Өздік жұмыс Төмендегі біріккен сөздердің қандай түбірлердің бірігуінен жасалғанын айтыңдар Итжуа, жетіқарақшы, кемпірқосақ, көкжиек, әлдекім, күншығыс,Жанбота, Алатау,Тазқара, Қолғанат,Жұмаділ. ІVжаңа сабаққа дайындық Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру V Жаңа тақырыпты түсіндіру: Кейде екі сөз қосарланып, бір тексикалық мағына береді. Мұндай сөздерді қос сөздер деп атайды. Қос сөздің сыңарлары мағыналық жағынан байланысы бар, бір тектес заттардың аттарынан, синоним сөздерден, кейде антоним сөздерден жасалады. Мысалы: сауыт-сайман, көрпе-жастық, ыдыс-аяқ, үлкен-кіші, жақсы-жаман, алыс-жақын, туған-туысқан, ығы-жығы. VІ Түсінік тексеру Екі сыңары да мағыналы сөздерге мысалдар жазу Бір сыңары мағыналы, бір сыңары мағынасыз қос сөздерге мысалдар жаз. Екі сыңары да мағынасыз қос сөздерге мысалдар жаз. Күшейткіш буын арқылы жасалған қос сөздерге мысалдар жаз. VІ І. Сабақты бекіту 382– жаттығу * Төмендегі қос сөздердің қайсысында жаңа лексикалық мағына бар екенін, қайсысынгда ондай мағына жоқ екенін анықтаңдар. 381– жаттығу * Мына сөздерден қос сөз жасап жазыңдар 383– жаттығу * Қосарлану арқылы жасалып тұрған сөздердің мағынасын ашып түсіндіріңдер.
Бағалау 2.Үй тапсырмасы: 1.Қосарлану жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.384 - жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: Сабақтың тақырыбы: Тіркесу жолмен жасалған туынды сөздер Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушылардың тіркесу жолмен жасалған туынды сөздер туралы түсініктерін кеңейту, өз бетінше жұмыс істеу қабілетін дамыту . 2.Тәрбиелік: оқушыларды ұқыптылыққа, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу. 3.Дамытушылық: оқушылардың тіркесу жолмен жасалған туынды сөздер түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру, логикалық ойлау қабілеттерін, сөз байлығын дамыту , талдау дағдыларын арттыру. Сабақтың типі: аралас сабақ Сабақтың түрі: дәстүрлі Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру. Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер. Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих Сабақтың барысы: I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу 2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру 3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару ІІ Үй тапсырмасын сұрау 1.Қосарлану жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.384 - жаттығу ІІІ Білім тексеру Терме диктант Деменқұдықтан Қызылауызға жету үшін, елу шақырым шөл даланы басып өту керек. 2. Сарытауқұмынан оқпақ деп аталатын құс табылыпты. 3. Есалаң көкқұтан семіз денесін жасырып, жартасқа тығылады.4. Асқар Кенжетайдан бөлінген соң, Бурабай көлін жағалап, Оқжетпеске қарай тартты. ІVжаңа сабаққа дайындық Сабақ тақырыбын тақтаға жазу Сабақ мақсатын түсіндіру V Жаңа тақырыпты түсіндіру: Тіркесу жолымен жасалған сөздер екі не одан да көп сөзден құралып, бір екпінмен айтылып, бір ғана лексикалық мағынаны білдіреді. Мысалы: он алты, қызыл ала, қол созым жер, көз ілмеді, темір жол, ғарыш кемесі, келіп кет, көк ала, жер жүзі, күн сәулесі, т.б. Мұндай күрделі сөздердің әрбір сыңары бөлек жазылады. VІ Түсінік тексеру Өздік жұмыс Екі зат есімнен біріккен 2 қала атын тауып жазыңдар. Сын есіммен зат есімнен біріккен 3 қала атын жазыңдар. Екі зат есімнен біріккен 5 адам атын жазыңдар. VІ І. Сабақты бекіту 385 – жаттығу * Төмендегі күрделі сөздер нелердің атауы болып тұрғанын түсіндіріңдер 386 – жаттығу * Берілген сөздерден күрделі сөз құрап жазыңдар 387– жаттығу * Мәтіннен біріккен сөздерді табыңдар.
Бағалау 2.Үй тапсырмасы: 1.Тіркесу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік. 2.388 - жаттығу Сабақ жоспары 1.Пән аты: Қазақ тілі 2.Сыныбы: 5 3.Күні, айы, жылы: 4.Тоқсан: IV 5.Мұғалім: . Сабақтың тақырыбы: Сөзжасамнан өткенді қайталау Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: оқушыларға сөзжасамнан өткенді қайталау арқылы түсініктерін кеңейту, жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы нығайту. жүктеу/скачать 1,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|