Сабақтың тақырыбы: Қазақстандағы топырақ типтері Сабақтың мақсаты

1. 
   Білімділік: Қазақстанның топырағы, топырақты құрайтын факторлары, топырақты механикалық құнарлылығына қарай ажырату туралы білім беру.
   

дық көзқарасын қалыптастыру,тіл байлығын арттыру, оқу дағдысын қалыптастыру,белсенлігін арттыру.

3)Тәрбиелік: Оқушылардың ойын, қиялын дамытып, сөздік қорын молайтып өз бетімен ізденуге, еңбектенуге дағдыландыру, ұжымдылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: ой қозғау, сұрақ – жауап, түсіндіру

Сабақтың көрнекілігі: Қазақстанның топырақ картасы, атлас, кескін карта, парақша

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру

а) класс оқушыларының сабаққа қатысуын түгелдеу

б) класс оқушыларының сабаққа дайындығын тексеру

ІІ Үй тапсырмасын сұрау

а) Топырақ дегеніміз не?

б) Топырақ құраушы факторларды атаңдар?

в) Топырақтың қара шірігі қалай пайда болады?

г) топырақтың механикалық құрамына нелер жатады?

д) Құрылымды топырақ қандай топырақ?

1) Өз өлкеңнің топырағы туралы не білесіңдер?

Қазақстанның топырақ жамылғысы күрделі және әр түрлі. Топырақ жамылғысының зоналар бойынша таралғаны айқын байқалады. Қазақстанның жазық бөлігі аумағының 86 пайызын алып жатыр.

Қара топырақты зона республикасының солтүстігінде таралған. Бұл зона Солтүстік Қазақстан облысын түгелімен, Қостанай облысының көп жерін, Ақмола, Павлодар, Ақтөбе, Батыс Қазақстан облыстарының солтүстік бөліктерін қамтиды.

Қара қоңыр топырақ зонасы қара топырақтың оңтүстігінде орналасқан. Бұл орталық Қазақстанның көп жерін, Каспий маңы ойпатының солтүстігін, Шығыс Қазақстан облысының жазықтарын алып жатыр.

Топырақ эрозиясы және топырақты қорғау. Топырақтың құнарлылығын кемітетін табиғаттың бір апаты – топырақ эрозиясы.

Топырақ эрозиясының екі түрі бар: жел эрозиясы және су эрозиясы. Аққан судың топырақтың беткі қабатын шайып кетуін, жыра мен сай – саланың, жар мен орлардың пайда болуын топырақтың су эрозиясы деп атайды.

1.Тақырыптық картаны пайдаланып, Қазақстан топырақ қабаттарының қимасын төмендегі жоспармен салыстырмалы сипаттама беру(таңдауы бойынша)

а) топырақ түрлері

б) топырақтың гумусы

в) топырақ эрозиясы дегеніміз не?

г) топырақ эрозиясымен күресудің шаралары бар ма?

Парта бойынша парақша тарату, парақшамен жұмыс.

№ 1 парақша

1) топырақ дегеніміз не?

2) топырақ құрушы факторларды атаңдар

3) топырақтың қара шірігі қалай пайда болады?

№ 2 парақша

1) топырақтың механикалық құрамына нелер жатады?

2) Құрылымды топырақ қандай топырақ?

3) Өз өлкеннің топырағы туралы не білесіңдер?

№3 парақша

1) топырақ құрушы факторларды атаңдар

2) топырақтың механикалық құрамына нелер жатады ?

№4 парақша

1) Құрылымды топырақ қандай топырақ?

2) топырақ дегеніміз не?