- Сыныптан тыс шараның тақырыбы: Физика ғажайып әлемі
- Дайындаған: Физика пән мұғалімі Тұмағалиева Күләш
Сабақтың тақырыбы: Физика ғажайып әлемі - Сабақтың тақырыбы: Физика ғажайып әлемі
- Сабақтың эпиграфы: Сөйлемеген бала ойлай да алмайды
- Сабақтың оқыту әдісі: Ынтымақтастық оқыту әдісі
- Сабақтың түрі: Өз бетімен ізденіс жұмыс түрлері
- Мотивациялау:
- <Естігенімді ұмытамын, көргенімді есте сақтаймын, ал өз ақыл-ойыммен істеген ісімді түсінемін.>Ұстанымы алға қойылады. Бұл әдістін артықшылығы-оқушы мен мұғалім арасындағы қарым-қатынасты өзгертеді.
- Білімділік: Студенттердің білім, білік дағдыларын
- қалыптастыру және жетілдіру.
- Дамытушылық: Студенттердін пәнге қыызығушылығын
- артырумен қатар, олардың білім бағалау, ой-өрісін кеңейтіп,
- тұжырымдар жасап, өз ойларын айта білуін төсілдірумен шығармашылық қиялын дамыту.
- Тәрбиелік: Көпшіл, ұйымшыл болуға баулу; ынтымақтастыққа, өзін-өзі басқаруға, бақылауға, байқағыштыққа жетелеу; білім деңгейіне қарамай серігін, көршісін қадірлей білуге; эстетикалыққа, патриоттыққа; әр оқушының қабілетін дамытып, еңбек етуге баулу; кәсіптік бағдар беру.
- Сабақтың көрнектілігі: Ғалымдардың өмірбаяны жазылған беттер есептер шығару компьютерімен жұмыс жасау сөзтізбек, амперметр, вольтметр, реостат тағы басқалары.
- Алдын-ала жүргізілетін жұмыстар: Бір апта бұрын үй тапсырмалары беріледі: топтын аты, топтын атына сай ерекше беріледі, қарама-қарсы топқа физикалық құбылыс көрсетілген сурет ұсыну, 2-3 физикалық тәжірибе дайындау.
Өткізу мақсаты: - Өткізу мақсаты:
- Физика сабағында өзімнің әдістемелік тақырыбымды қолданамын. Физика сабағында мотивациялық әдістер арқылы студенттердің құзіреттелігін дамыту. Осы әдістеме бойынша студент өзі жоспарлап, алдына мақсат қойып, оған қол жеткізуге тиіс.
- Әр мұғалім құзыреттілігін көтеру үшін нақты жұмыс және екі жақты келісілген өзара қызығушылық болу керек. Оқушының оқу қызметін ұйымдастыруда қызығушылыққа дамытуда педагогиялық техноологиялардың маңызы зор. Соның ішінде жеке тұлғаға бағытталған технологияны өз жұмысында пайдаланамын.
Жеке тұлғаға бағытталған технологиялық мақсатым: - Жеке тұлғаға бағытталған технологиялық мақсатым:
- Баланың өзіндік тәжірибесін анықтау, жетелеу, пайдалану.
- Өзін-өзі тануға,анықтауға,жүзеге асыруға жағдай туғызу.
- Мұғалім позициясы: әр оқушының даралығын дамыту, дарынын анықтау.
- Оқушы позициясы: өзін-өзі тану, өзін-өзі жүзеге асыру.
- І тур:Таныстыру.
- ІІ тур:Сергіту сәті.
- ІІІ тур: Ізденушілер.
- IV тур:Сиқыршылар.
- V тур:Тарихшылар.
- VI тур: Суреттелген құбылыс.
- VII тур:Сен білесің бе?
- Қорытынды
“ Физика ... – тек қана техникаға алғашқы қадам емес, - “ Физика ... – тек қана техникаға алғашқы қадам емес,
- сондай-ақ
- адамзат ойының түпкіріне жол”
- М.Борн
Физика! - Физика!
- Ғылымдардың нақтысы,
- Жалқаулықты сүймейтін,
- Онайлықпен бас имейтін,
- Көп оқымасаң миыңа кірмейтін,
- Жалпылауды білмейтін
- Пәннің қиыны да жақсысы!
Физика! - Физика!
- Оның қиындығы сонда,
- Ұстауға келмейтін қолға,
- Көрінбейтін көзге торға,
- Бөлшектерді іліп,
- Санайтынын қайтерсін,
- Ол, ол ма?
- Иісі жоқ, ізі жоқ,
- Дәмі жоқ, түсі жоқ,
- Өріспен
- Қуалап салар жолға!
Физика! - Физика!
- Өте ұсақ пен алыпты.
- Мұнай мен жарықты,
- Пайдаланып.
- Не бір тезникаға жарытты,
- Тұрмыста жеңілдетіліп,
- Қиындықтан арылтты.
- Жасай бер жаса физика!
- Оқуменен қызыға
- Көп сырға жаным жанықты.
1 - тур Таныстыру Осындай алғыр достар кез келгенде - Осындай алғыр достар кез келгенде
- Жетсек-ау жарыстарда біз жеңіске
- Қарсылас болғанменен құрбысындар
- Тілейміз игі тілек сендерге де
- Құрметтер алғырларды ой-саналы
- «Жас физиктер» сәлем беріп, ән салады
- Бүгінгі сайыстағы достарына
- Қашанда тапқыр бол деп ой салады.
- I-топқа
- 1. Сабын көпіршігін үрлеп ауаға шығару керек. Пайда болған шарик неге алдымен жоғары көтеріліп сосын төмен түседі?
- (жылы ауа жоғары, суығанда төмен)
- 2. Судан алынған балықты қолмен ұстау неге қиын?
- (Үйкеліс аз )
- 3. Архимед Герон патшаның тәжінің таза алтын емес екенін қалай анықтады?
- (тығыздықты салыстырды)
- II-топқа
- 4. Қалың қарда шаңғымен жүру неге оңай?
- ( Қысым аз )
- 5. Ашық ыдыстағы су неге азаяды, Қандай физикалық құбылыспен түсіндіріледі? (кебу)
- 6. Едендегі суды қандай шүберекпен жинап алу жеңіл: дымқылмен жоқ құрғақпен ба? (дымқыл)
3 - тур Физикалық есептер шығару. - 1. Газға 500 Дж жылу мөлшерін жұмсағанда сыртқы күштердің жұмысы 300 Дж болды. Газдың ішкі энергиясының өзгерісі неге тең?
2. Массасы 5 кг ,мольдік массасы 40*10-3кг/моль газдың 500К температурадағы қысымы 150 кПа. Газ тұрған ыдыстың көлемін табу керек? - 2. Массасы 5 кг ,мольдік массасы 40*10-3кг/моль газдың 500К температурадағы қысымы 150 кПа. Газ тұрған ыдыстың көлемін табу керек?
4-тур Үй тапсырмасы ретінде әр топ қарама-қарсы ойыншыларға тәжірибе дайындап әкеледі. Оны өздері көрсетіп, қарама-қарсы топтарға түсіндіріп беруін сұрайды. - Үй тапсырмасы ретінде әр топ қарама-қарсы ойыншыларға тәжірибе дайындап әкеледі. Оны өздері көрсетіп, қарама-қарсы топтарға түсіндіріп беруін сұрайды.
Қызықты тәжірибелер - 1. Банка салу. Медициналық емде банкалар қолданылады; спиртке малынған мақтаны жағып, оны банканың ішіне салып, содан банкіні денеге жабыстырады. Банка сорып алады, неге?
- Жауабы: банканы ішіндегі ауаны отпен шығарады, ыдыста ауасыз кеңістік пайда болады.
2. Стаканға су құйып, бетін қатты қағазбен жабамыз. Қағазды алақанымызбен басып тұрып стаканды төңкеріп қалып тартып алу керек. - 2. Стаканға су құйып, бетін қатты қағазбен жабамыз. Қағазды алақанымызбен басып тұрып стаканды төңкеріп қалып тартып алу керек.
- Жауабы:суды атмосфералық қысым ұстап тұрады.
5-тур - Ұлы ғалымдардың өмір баяндарынан үзінді оқылады. Кім туралы жазғаның тапқан топқа ұпай беріледі.
I-топтоп - Ұлы ғалымдардың өмірбаяндарынан үзінді оқылады. Кім туралы жазған айту керек.
- Архангельск қаласының маңындағы орналасқан орыс деревнясында 1711 жылғы 19 қарашада дүниеге келді. Алғашқы орыс жоғары оқу орындарында оқыған. Оны таныған кісілер «энцеклопедия» деп атаған. Астрономия, атомистика, молекулярлық физикадан көп жұмыстары өте мағыналы, қажетті, зор болды.
- (М.В.Ломоносов)
Өзінің ғылыми жұмыстары үшін бұл ағылшын физигі рыцарь титулын алған.Философ Гегель былай деп қалжындайтын; «Әлемдегі құртқан үш алма: Адам алмасы, Париж алмасы және оның алмасы.» - Өзінің ғылыми жұмыстары үшін бұл ағылшын физигі рыцарь титулын алған.Философ Гегель былай деп қалжындайтын; «Әлемдегі құртқан үш алма: Адам алмасы, Париж алмасы және оның алмасы.»
-
- ( И.Ньютон)
Негізгі тәрбиені шіркеуден алған, білімін Пиза университетінің медициналық факультетінде жалғастырды. Содан кейін математика мұғалімі болып істеді. Ол 1962 қайтыс болды, ал 100 жылдай өткен соң 1737 жылы оның мәйітін өсиеті бойынша Флоренцияға Микеланджелоның жанына көшірді. Тек 300 жыл өткеннен кейін Рим папасы оның айтқаны дұрыс деп жариялады. Ол алғашқы телескопты ойлап тапты. - Негізгі тәрбиені шіркеуден алған, білімін Пиза университетінің медициналық факультетінде жалғастырды. Содан кейін математика мұғалімі болып істеді. Ол 1962 қайтыс болды, ал 100 жылдай өткен соң 1737 жылы оның мәйітін өсиеті бойынша Флоренцияға Микеланджелоның жанына көшірді. Тек 300 жыл өткеннен кейін Рим папасы оның айтқаны дұрыс деп жариялады. Ол алғашқы телескопты ойлап тапты.
- (Г.Галилей)
Ядролық физика “атасы” атанған, атомның планетарлық құрылысын ұсынған, 1908 жылғы химия саласы бойынша Нобель сыйлығының лауреаты - Ядролық физика “атасы” атанған, атомның планетарлық құрылысын ұсынған, 1908 жылғы химия саласы бойынша Нобель сыйлығының лауреаты
Лондон патшалығының әулетінен шыққан, ғылымға электромагниттік өріс ұғымын енгізген атақты физик, химик - Лондон патшалығының әулетінен шыққан, ғылымға электромагниттік өріс ұғымын енгізген атақты физик, химик
Поляк астрономы, математигі, экономист, каноник. Әлемдік Күн жүйесінің картасын ойлап тапқан ғалым - Поляк астрономы, математигі, экономист, каноник. Әлемдік Күн жүйесінің картасын ойлап тапқан ғалым
6 - тур - 6 - тур
- Құбылыстар құпиясы
Қар - Қар
- Қыста аспан түнеріп,
- Қар жауады себелеп.
- Себебін бізде білелік,
- Сұрақ қойдық «неге» деп?
- Жауабы:
- Қыс күнінде қардың жауу себебін,
- Ауадағы су кристалдануы дер едім.
- Жерге қарай оның құлап түсуін,
- Ауырлық күші әсерінен көремін.
Найзағай - Найзағай
- Бұлтты аспанның жүзінде,
- Найзағай неге ойнайды!
- Байқап тұрсаң түбінде
- Жаңбыр жаумай қоймайды.
- Жауабы:
- От ойнатқан бұлтты сапан жүзінен,
- Разряд - әр текті, зарядтардан түзілген.
- Күркіреген көк те тынбай гүрілдеп
- Ашылады күн шыққан соң күлімдеп
Жел - Жел
- Жылдың төрт мезгілінде де,
- Мазасыз жел соғады.
- Әлде бұл өздігінен бе,
- Себебі неден болады?
7 - тур Дыбыс толқындарын техникалық қабылдағыш қалай деп аталады? - Дыбыс толқындарын техникалық қабылдағыш қалай деп аталады?
- Неліктен үлкен өзен мен көлдердің айналасында орналасқан жеміс – жидек ағаштары басқа ағаштарға қарағанда кешірек гүлдейді?
Шайнек тез қайнау үшін неге қақпағын жауып қою керек? - Шайнек тез қайнау үшін неге қақпағын жауып қою керек?
- Бір шайнекте шикі су, екіншісінде қайнаған су бар. Қыздыру бірдей болғанда қай шайнектің суы тез қайнайды?
Мақал мәтелдер сайысы Мақалдардың физикалық тұрғыдан мағынасын аш - 1. Майланбаған дөңгелек білекті қажайды.
- 2. Адамның бір тал шашынан тартқанмен батпақтан шығара алмайсын.
3. Тасты тауға сүйрейді, ал төмен өзі құлайды. - 3. Тасты тауға сүйрейді, ал төмен өзі құлайды.
- 4. Тікенекті қалай бассаң, солай кіреді.
1.”Қолды қол жуады” деген мақалда табиғаттың іргелі заңы Ньютонның үшінші заңы байқалады. - 1.”Қолды қол жуады” деген мақалда табиғаттың іргелі заңы Ньютонның үшінші заңы байқалады.
- 2. Майламасаң жүрмейсің- деген мысалда тек қана адамдар арасындағы қарым –қатынастағы кәдімгі тұрмыстағы жағдай ғана емес, сонымен қатар үйкелісті азайту тәсілі көрсетілген.25
- 3.Терек қисайған жағына жығылады
- Қазан отпен, адам әрекетпен қызады.
- (Жылу қозғалыс. Ішкі энергияның өзгеру
- тәсілдері)
- 4.Нан піскенше, күлше күйеді
- (Меншікті жылу сыйымдылық)
Физикалық жұмбақтар - 1. Пайдаланады мені жұрт
- Отын және жарыққа
- Қызмет етемін әрқашан
- Түсіне білген адамға.
2. Тіршіліктің қамы үшін - 2. Тіршіліктің қамы үшін
- Жоқшылықты түзейді Егер іскер жан үшін
- Жоқшылықты тежейді
Қорытынды - Физикалық заңдылықтар мен құбылыстардың мәнін ашу тақырыбында:
- Сабаққа дайындалу мүмкіндігін арттыру;
- Есіне сақтау қабілетін арттыруға;
- Мұғаліммен оқушы арасындағы байланысты нығайту;
- Оқушының ойлау қабілетін арттырып, олардың шығармашылыққа баулуға мүмкіндік берілуі.
- Инновациялық сабақтар арқылы оқушылардың дарындылығын тану, қызығушылығын ояту.
Әдебиеттер: Физика және астраномия №1, 2005 ж. Физика 10-сынып. А.П.Рамкевич Ф.Е.Ж. Зейнолла Кариев «Физика әлеміне саяхат» - Әдебиеттер: Физика және астраномия №1, 2005 ж. Физика 10-сынып. А.П.Рамкевич Ф.Е.Ж. Зейнолла Кариев «Физика әлеміне саяхат»
Достарыңызбен бөлісу: |
