Сабақтың тақырыбы: Фронталдық зоналар, циклондар, антициклондар Сабақтың мақсаты

минут

Өзін-өзі бағалау парағын үлестіру.

2) Күн радиациясы деген не?

3) Мына сандар нені білдіреді: 5% және 90%

ІІ топ:

1. 
   Қазақстанның климаты қандай?
   
2. 
   Қазақстандағы күн радиациясының таралу заңдылықтары қандай?
   
3. 
   Мына сандар нені білдіреді:
   

1. 
   Атмосфералық циркуляция дегеніміз не?
   

2. 
   Атмосфералық циркуляцияның басты ерекшелігі қандай?
   
3. 
   Мына сандар нені білдіреді: 60 және 10 күн.
   

1 Күн радиациясы, атмосфералық циркуляция, жердің төсеніш беті.

2. Күн радиациясы- Күннен шығатын сәулелі қуат.

3. Күн радиациясы түсіретін шама жарық шағылысы түсетін беткі қабат сипатына байланысты. Мысалы қара топырақ күн радиациясының 5%-ын ғана, ал жаңа жауған қар 90%-ына дейін шағылыстыра алады.

1. 
   Қазақстанның климаты шұғыл континентті.
   
2. 
   Қазақстандағы күн радиациясының таралу заңдылықтары ашық және бұлтты күндерге байланысты.
   
3. 
   Солтүстікте жылына орта есеппен 120 ұдайы ашық күн болса, оңтүстікте-260 күн.
   

1. 
   Атмосфераның төменгі бөлігі тропосферада болатын ауа ағындары, ол үздіксіз қозғалыста, сипаты бойынша әр түрлі болады, яғни олардың өзіне тән температурасы, ылғалдылығы, мөлдірлігі болады.
   
2. 
   Ғаламшарлық циркуляцияның әсеріне байланысты. Мысалы, солтүстік жарты шардың үстіндегі ауаның зоналық циркуляция ағындары мұхиттық ауа массаларын батыстан шығысқа қарай қозғап, 2-2,5 тәулікте біраз өзгеріске ұшырай, Қазақстанға жетеді.
   
3. 
   Қазақстандағы бұлтты күндер саны орта есеппен солтүстікте 60 күн болса, оңтүстікте (Балқаш маңында) -10 күн.
   

Ауа массалары, фронталдық зоналар, циклондар, антициклондар туралы

Бағалау:

Постер

Қорғау

2 минут

1 топ: Арктикалық ауа массасының Қазақстан климатын өзгертудегі әсері

2. Фронталдық зоналар туралы түсінік.
2 топ: Қоңыржай ауа массасының Қазақстан климатын өзгертудегі әсері

2. Циклондар туралы түсінік .

2. Антициклондар туралы түсінік.

Оқушылар бір-біріне екі жақсы тілек пен бір ұсыныстарын айтып бағалап отырады.

тапсырмалары :

4 минут,

жауап беру

4 минут

2. 
   топ: Тест тапсырмасын орындау: 

   1. Ғаламдық климат қалыптастырушы факторды көрсетіңдер 

   
   А) географиялық ендік Ә) күн радиациясы б) жер бедері 
   2. Атмосферадан өтіп жер бетіне жететін радиация қалай аталады? 
   А) тура радиация, Ә) жиынтық радиация б) шашыранды радиация 
   3.Жиынтық радиациясының топырақ, су, қар жамылғысы сіңіріп жылыған радиация қалай аталады? 
   А) тура радиация Ә) шашыранды радиация б) жұтылған радиация 
   4. Ауа массасының бір жерден екінші жерге ауысуынан қасиетінің өзгеруі..... деп аталады. 
   А) трансформация ә) конденсация б) деформация 
   5. Қандай ауа массасы Қазақстан жерінде антициклондық ауа райын қалыптастырады? 
   А) тропиктік ауа массасы ә) арктикалық ауа массасы б) қоңыржай ауа массасы 
   6. Қазақстан жеріне батыстан ене отырып, жауын –шашын әкелетін ауа массасы? 
   а) арктикалық ауа массасы ә) тропиктік ауа массасы б) теңіздік қоңыржай ауа массасы 
   7. Қазақстанның оңтүстік облыстарына жаз айларында шаңды дауылдар мен аңызақ (ыстық жел) әкелетін ауа массасы? 
   А) тропиктік ауа массасы ә) арктикалық ауа массасы
   

2. 
   топ: Анықтама бер:
   

Циклондар-

Антициклондар-

Трансформация-

• 
  Бір күн арасында ауа райы не себептен шұғыл өзгереді?
  
• 
  Не себептен Қазақстан қысы қатаң?
  

2 топ: Тест тапсырмаларын оқушылар жеке орындайды. Жұптық жұмыс арқылы бірін-бірі тексереді.

3 топ: Анықтама береді.

Смайлик арқылы көңіл-күйлерін білдіру.