Сабақтың тақырыбы: Функция ұғымы және оның берілу тәсілдері. Сыныбы: 10-сынып Сабақтың мақсаты



бет6/7
Дата10.12.2021
өлшемі81,41 Kb.
#78966
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Саба ты та ырыбы Функция ымы ж не оны берілу т сілдері. Сын

3 – мысал. y= + функциясының анықталу облысын және мәндер жиынын табайық.

Шешуі. Алдымен функцияның анықталу облысын табамық. Берілген функциянық анықталу облысы және өрнектерінің анықталу облыстарының қиылысуына тең. өрнегі х≥0 жағдайында анықталған, яғни х€[0;+∞). Ал өрнегі бөлімі нөлден өзге болатын х-тің мәндерінде анықталады. Демек, х+2≠0 немесе х≠-2, яғни

(-∞;-2)∩(-2;+∞).

Сонымен берілген функцияның анықталу облысын табу үшін екі функцияның анықталу облыстарын сан түзуіне салып, қиылысуын анықтаймыз. Сонда D(f)=[0;+∞).

Енді функцияның мәндер жиынын, яғни E(y)-ті табайық. Ол үшін берілген функцияның қосындысын беретін у1= және у2= фунцияларының графиктерін қарастырамық. Осы функциялардың графиктерін бір координаталық жазықтыққа салайық. Одан соң, х≥0 жағдайда, яғни берілген функцияның анықталу облысында ол графиктерді қосамыз.

Осы у1 және у2 функцияларының графиктерін қосу үшін х аргументінің әрбір мәнінде функциялардың сәйкес мәндері қосылады, яғни у1(х)+у2(х) мәндері есептелінеді. Сонда М(х,у1(х)+у2(х)) нүктесін аламыз. у= + функциясының графигі бойынша, E(f)=[1,5;+∞) аламыз.

Жауабы: D(f)=[0;+∞), E(f)=[1,5;+∞).

Функциялар кестелік, графиктік және аналитикалық тәсілдермен берілетіні белгілі.

Енді әрбір тәсілге мысалдар қарастырайық.

4 – мысал (функцияның кестелік тәсілмен берілуі). Қыс айларының біріндегі бір тәулік ішінде ауа температурасының өзгеру кестесін қарастырайық.

t, сағ

0

3

6

9

12

15

18

21

24

T, 0С

-12

-15

-16

-12

-6

-4

-6

-9

-11

Кестенің бірінші жолында t уақыттың (тәуліктегі) мәндері, ал екінші жолда уақыт мәндеріне сәйкес анықталған Т ауа температурасы жазылған. Демек, кестеде температура мен тәулік мезгілінің арасындағы тәуелділік көрсетілген.



5 – мысал (функцияның графиктік тәсілмен берілуі). 4 – суретте берілген функцияның графигі бойынша мына қасиеттерді жазуға болады:

  1. фунцияның анықталу облысы D(f)=[+6;5];

  2. мәндер жиыны E(f)=[-4;3];

  3. функцияның нөлдері: х=-1;1;4;

  4. f(0) = 1, f(2,5) = -1; f(-6) = -2;




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет