Жемістер - 1. «Бұл заман білекке сенетін емес, білімге сенетін заман». *** 2. «Заманауи әлемде елдің қуаты ең алдымен азаматтарының білімімен өлшенеді». *** 3. «Сол білімді әжетке, тұрмыс игілігіне жарата білуімен бағаланады». *** 4. «Инемен құдық қазғандай, қиын да күрделі, орасан қажыр - қайрат пен ерік - жігерді талап ететін білімсіз – өмір тұл». *** 5. «Терең білім – тәуелсіздігіміздің тірегі, ақыл - ой – азаттығымыздың алдаспаны».
- Сабақтың тақырыбы: Жемістер
- Сабақтың мақсаты:
- Оқушыларға жемістің түрлерін таныстыру, шырынды және жемістерді ажырата білу, жемістердің емдік қасиеті мен пайдасын білдіру.
- Сабақтың міндеттері:
- а)білімділік: Оқушыларға жемістің түрлерімен, құрылысымен таныстыра отырып, жемістердің ұқсастығымен айырмашылығын білуге үйрету.
- в)тәрбиелік: Оқушыларға экологиялық, экономикалық, эстетикалық тәрбие бере отырып оқыту.
- б)дамытушылық: Осы бөлімдер арқылы оқушылардың ой-өрісін дамыту, денсаулығын күтуге үйрету, пайдалы тамақты таңдай білуге дағдыландыру, тілі дамыту, сөздік қорын молайту.
- Сабақтың түрі: Аралас
- әдісі: түсіндіру , сұрақ-жауап
- Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, валеология, география т.б
- Көрнекілігі: слайдар, интерактивті тақта, муляждар, сызбанұсқа.
- Сабақтың барысы:
- І Ұйымдастыру кезеңі.
- 1.оқушылармен сәлемдесу;
- 2.сынып тазалығын тексеру;
- 3.оқушыларды түгелдеу:
- 4.психологиялық қалыптастыру (зейінін аудару).
- Менің көнілім жақсы.
- Мен сабақты жылдам орындаймын.
- Мен сабақты жақсы оқимын.
- Менің жазуым жақсы.
- Менің тәртібім жақсы.
- «Өсімдіктердің жыныстық көбеюі. Тозаңдану мен ұрықтану» тақырыбы.
1 тапсырма «Кім жылдам» - І топ
- 1.Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы.
- 2.Гүлдің көбеюге қатысатын бөлімдері.
- 3.Қосарлы ұрықтануды ашқан ғалым.
1 тапсырма «Кім жылдам» - ІІ топ
- 1.Бір гүлдің өз аталық тозаңының сол гүлдің аналығының аузына түсуі.
- 2.Ұрықтанған соң жатыннан дамиды.
- 3.Жыныс мүшелері бар, бұтақтанбайтын түрі өзгерген, қысқарған өркен.
1 тапсырма «Кім жылдам» - ІІІ топ
- 1.Жай жапырақтың тақта саны.
- 2.Аналықтың ең жуан жері
- 3.Тозаңдану түрлері
ІІ - тапсырма «Биологиялық пошта» ойыны - І топ
- Гүлге тән белгілерді жинаңыз.
ІІ - тапсырма «Биологиялық пошта» ойыны - ІІ топ
- Жапыраққа тән белгілерді жинаңыз.
ІІ - тапсырма «Биологиялық пошта» ойыны - ІІІ топ
- Сабаққа тән белгілерді жинаңыздар
- 1.Жіпше мен тозаңқаптан тұрады.
- 2.Жер асты және жер үсті мүшелерін жалғастырады.
- 3.Жай шатырлы өсімдік.
- 4.Газ алмасу, су буландыру жасушалары болады.
- 5.Сыртқы және ішкі қабықшасы бар жасуша.
- 6.Буын және буын аралығы болады.
- 7.Бүкіл тірі ағзаларға керекті қоректік зат түзіледі.
- 8.Өркеннің орталық тірек бөлімі.
- 9.Бағаналы және борпылдақ
- жасушалары бар.
ІІІ ТАПСЫРМА Гүлдің құрылысы ЖАҢА САБАҚ - Мен бір кездерде жайқалған гүл болатынмын. Тозаңданып, аналық жатынында пайда болдым. Күндер өтіп, мен өсіп, дамыдым. Қазір менің атым кім?
Мүшелер Жемістер - өсімдіктер гүлдеп болғаннан кейін ұрықтанған аналық жатынының жеміске айналуы. - Сүйекті
- Жемістерінің сыртқы қабығы
- жұмсақ, шырынды. Ішкі
- бөлімі сүйектенген бір немесе
- бірнеше тұқымы болады.
- Жидек тәрізді
- Жемістерінің қабығы қалың,
- қатты.
- Жидек
- Жемістің сыртқықабығы жұқа,
- Жұмсақ, шырынды, ішінде
- тұқымдары болады.
- Өрік, шие, алхоры,
- шабдалы
- Қызанақ, жүзім,
- картоп, баклажан т.б
- Мандарин, апельсин,
- қауын, қарбыз қияр т.б
- Шие(cherry)
- (сүйекті шырынды)
- Алхоры(plum)
- (сүйекті шырынды)
- Қарлыған
- (currant)
- (жидек)
- Қақырайтын
- құрғақ жемістер
- Бұршаққап - бір ұялы,
- көп тұқымды, жемісінің
- тігісінен қақырайды.
- Тұқымдары жеміс
- жақтауының
- жиегіне бекиді.
- (асбұршақ, қараған,
- үрмебұршақ)
- Бұршаққын - екі ұялы,
- көп тұқымды жеміс.
- Тұқымдары
- пердеге бекінеді.
- (Жұмыршақ, шытырша,
- қырыққабат)
- Қауашақ – бір және көп
- ұялы, көп тұқымды жеміс.
- Қауашақ әр жерінен
- қақырайды.
- (мақта, зығыр, көкнәр)
- Қақырамайтын
- құрғақ жемістер
- Жаңғақ пен жаңғақшалардың
- Жеміс серігі қатты
- ағаштанған, тұқымы
- жеміс серігімен
- бірікпей бос орналасады.
- (қарамық, қазтабан,
- емен жаңғағы)
- Тұқымша жеміс- бір
- тұқымды жеміс.
- Жеміс серігі тығыз,
- қатты, тұқымымен
- бірікпеген.
- Тұқымы жеміс ішінде
- бос жатады.
- (күнбағыс, аскөк)
- Дәнек жеміс- жеміс.
- Серігі тұқыммен бірігіп
- кеткен жеміс.
- (бидай, қарабидай
- арпа, т.б.)
- Жинақталған жемістер-
- бір-бірімен бірікпеген
- күрделі көп аналықтардан
- түзілген
- (құлпынай, итмұрын)
- Қанатты жеміс-
- жеміс серігінің
- біраз бөлігі жұқарып,
- қанатқа айналған.
- (үйеңкі, қайың)
- апельсин(orange) лимон(lemon)
- Мандарин(mandarin)
- Шие(cherry)
- (сүйекті шырынды)
- Алхоры (plum)
- (сүйекті шырынды)
- Витамин деген терминді 1912 жылы поляк ғалымы К.Фрунт ұсынған. Ол латынның
- “vita”- өмір, “amin”- қажетті деген сөздерінен тұрады
Пайдалы, қажетті өнімдерді дайындайтын белгілі бір мамандар: - Фармацевт- ол дәрі- дәрмектерді жасайтын маман.
- Бағбан- жемістерді өсіруші маман.
- Агроном- ауыл шаруашылығындағы өнімдерді
- өсіруші маман.(бидай, арпа, сұлы т .б)
- Дизайнер-технолог- әр түрлі өсімдіктерден әдемі
- бұйымдарды безендіретін маман.
- Аспаз-кондитер- түрлі дәмді тағам дайындайтын
- маман.
- Косметолог – сұлулық, әсемдік маманы.
- Қабығы қатты, іші тәтті,
- Алайық таңдап, ол не?
- Жер анадан нәр алған
- Тала елге таралған
- Ет –сүйектен жаралған
- Жейді оны таба алған.
Түс жорып көрейік - Түске бидай, арпа кіретін болса, онда азық-түлікке арзаншылық болады деген сөз.
- Егер кісі түсінде жүзім жесе, онда оның өмірде бағы жанады.
- Егер кісі түсінде қауын немесе қарбыз жесе, онда оның досы байиды.
- Егер кісі түсінде алма жесе, онда ол өңінде тілегіне жетеді.
- Егер кісі түсінде шабдалы жеп жүрсе, онда ол екі дүниеде бірдей шат-шадман ғұмыр кешеді. Бұл түс өңге айналу үшін аз дегенде бір күн ораза ұстау керек.
- Егер кісі түсінде грек жаңғағын жесе, онда өңінде оның ішім-жем қоры мол болады.
- Егер кісі түсінде анар жесе, онда ол өңінде байиды.
- Егер кісі түсінде бидай көрсе, онда ол өңінде тілеген тілегіне жетеді.
- Егер кісі түсінде тары көрсе, онда ол өңінде бақытты болады.
Мына жемістерді ажыратып атаңыздар І топ Мына жемістерді ажыратып атаңыздар ІІ топ Мына жемістерді ажыратып атаңыздар ІІІ топ ІІ тапсырма «Ойлы болсаң,озып көр» І топ ІІ тапсырма «Ойлы болсан, озып көр» ІІ топ ІІ тапсырма «Ойлы болсан, озып көр» ІІІ топ ІІІ тапсырма. Берілген жемістерді кестеге топтастырып, бөліп жаз. - ІІІ тапсырма. Берілген жемістерді кестеге топтастырып, бөліп жаз.
- І топ
- Қауашақ, жидек, сүйекті шырынды, дәнек, бұршақ қап, жидек тәрізді, алма жемісі, асқабақ жемісі, жаңғақ, бұршаққын
ІІІ тапсрыма. Сызықтық диктант - Піскен жемістің дәмдік сапасы жоғары әрі тәтті.
- Нашар піскен жеміс ұзақ сақталады.
- Үсіген жемістердің дәмдік құндылығы артады.
- Шырынды жемістер шырыны мол, әрі жұмсақ.
- Шіріген жемістер адам өмірін ұзартады.
- Жемістер хош иісті әрі дәмді.
ІІІ тапсырма. Семантикалық карта - (Тізімдегі өсімдіктерді жеміс түріне қарай тиісті бағанаға жаз)
- ІІІ топ
-
- 1. Бұршақ ; 2. Қызанақ ; 3. Алма ; 4.Бидай; 5.Орманжаңғақ; 6. Жүгері; 7. Үрмебұршақ; 8.Өрік; 9. Күнбағыс; 10.Көкнәр; 11.Алхоры; 12. Жүзім; 13. Қырыққабат; 14. Қарбыз; 15. Асқабақ;
- VІІІ. Ү Й Г Е Т А П С Ы Р М А
- Топ басшыларының жауаптарды
- белгілеген бетшелерін пайдаланып,
- оқушыларды бағалау
- §26 мазмұндау
- №14 зертханалық жұмыс.
- Кесте толтыру.
- §26 (мазмұндау)
- №14 зертханалық жұмыс
- Кесте толтыру
Достарыңызбен бөлісу: |
