Сабақтың тақырыбы: Көпшілік алдында сөйлеудің әдістері

Оқушылар ортаға шығып «Шаттық шеңберін жасайды» шеңбер бойында тұрып бір-біріне тілек тілейді.

Шаршы топта сөз бастаудан қиынды көргенім жоқ

Тауып айтсаң – мереке қылады,

Таппай айтсаң –келеке қылады.

Досбол би

Сабағымыздың мақсаты сөйлеу мәдениеті, тіл өнерінің биік шыңы-шешендік өнердің мәні мен адам өміріндегі маңызының әдістерімен таныстырып өту. Осы бағытта толғамды ой, түйінді пікірлермен жұмыс істеуіне мүмкіндік тудыру.

2 топқа бірдей тапсырма: Проблемалық тапсырма тақырыбы:

1. 
   Топ-Талдаудың логикалық тәсілдері
   
2. 
   Топ-Баяндаудың түсіндіру тәсілдер
   

1-2-топ-122 жаттығу. Тақырыптан түйген ойларыңды қорытып «Негізгі бөлімде айтылатын сөз қандай болмақ? атты эссе жазыңдар.

1.Баспен 6 санын салу; 2.Құлақпен 5 санын салу;

3.Белмен 2 санын салу; 4.Иекпен 3 санын салу;

5.Қолмен 44 санын салу; 6.Аяқпен 7 санын салу; т.б

Мына тақырыптар бойынша көпшілік алдында сөйлейтін сөзіңнің жоспарын жаса.

І топ. «Мен таңдаған мамандық».

ІІ топ «Мектеп киімі қандай болу керек?»

Оқушылар стикерге өз тілектерін жазып, плакатқа тағады да тақтаның алдына тұрады.

Тексерілді_______________

1. 
   Шешеннің субъективтік көзқарасын білдіретін қандай сөз орамдары бар?
   
2. 
   Ой желісінің байланысын күшейтетін тәсілдерге қандай тұлғалар жатады?
   
3. 
   Шешендік қайталаудың қызметі не? Мысал келтір.
   
4. 
   Риторикалық сұрақтардың алатын орны қандай?
   

өз бетімен әрекеттенуші, кеңесші,саралаушы, ізденуші,білім қорын жинаушы ұйымдастырушы,өңдеуші

Бүгінгі сабақтан күтілетін нәтиже үш түрлі құзыреттілік бойынша сараланады.

1. Проблемаларды шешу құзыреттілігі

Өздігінен шешім қабылдайды.

Сөздерді өз мақсатына,мазмұнға сәйкес қолдана алады.

Сөздік қорын өз бетінше толықтырады.

Ақпаратты негізінде көздеген мақсатына сай мәтін құрайды.

Шығармашылық жұмыстарды орындайды.

3. Коммуникативтік құзыреттілігі

Сөз құрылымының барлық бөліктеріне тән дағдыларды меңгереді.

Өз пікірін қорғай алады.

Оқулықпен жұмыс. 214-тапсырма.

215-тапсырма.Деңгейлік тапсырма түрінде орындалады.

Сіздің міндетіңіз – елдің көңіл-күйін көтеру,рухтандыру.

І топ. Мектебінің ашылу салтанаты.

Сөзіңнің құрылымы: қаратпа сөз; құттықтау; бүгінгі жайға сипаттама; жетістіктер,жеңістер,болашақ.

ІІ топ. Ата-анаңның мерейтойы.

Бағалау бөліктері: тақырыбы,мақсаты; эмоциялы сөз; тыңдаушыға рух беру керек; дұрыс жеткізуіңіз.

ІІІ топ. Сурет бойынша тақырыпқа сай жоспар құр.

Мына тақырыптар бойынша көпшілік алдында сөйлейтін сөзіңнің жоспарын жаса.

І топ. Мен таңдаған мамандық.

ІІ топ Мектеп киімі қандай болу керек?

ІІІ топ Ауылым – алтын бесігім.

Сабақты бекіту.

Үлестірме қағаз мынадай үлгіде таратылады.

216-тапсырма.

Мына тақырптарда үгіт-насихат сөз жазу.

І топ. «Сыр бойы» газетіне жазылу.

ІІ топ. Мектеп маңын көгалдандыру.

ІІІ топ. 217-тапсырма.

Мәтінді оқу.

Лексикалық,морфологиялық талдау жасау

Тақырыбы: Негізгі бөлім – ойдың алтын діңгегі

Мақсаты:

Білімділік: негізгі бөлімнің міндеті мен тілдік ерекшеліктері туралы түсінік беру. Басты ұстанымдары, ой-тұжырымдардың логикалық байланысы, материалды түсіндірудің негізгі әдістері жөнінде мәлімет беру.

Дамытушылық: тыңдаушылардың назарын аудару тәсілдері мен сөздің жүйелілігіне кері әсерін тигізетін факторларды есте ұстап, оларды болдырмауды дағдыға айналдыру.

Тәрбиелік: ұлтжандылыққа, әдептілікке баулу.

Сабақтың түрі: дәстүрлі жаңа тақырыпты түсіндіру сабағы.

Әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, талдау, мәнерлеп оқу, сауатты жазу.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, тарих

Барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: сынып оқушыларының сабаққа даярлығын қадағалау, зейінін сабаққа аудару.

Үй тапсырмасын сұрау кезеңі:

«Талапкерге тапсырма»

Кестемен жұмыс жасаңдар. Шылау түрлерін жазып, әрқайсысын қатыстыра отырып, жеті сөйлем жазыңдар.

84 – жаттығу. «Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл» деген тақырыпта «Ал мен бір пікір айтайын ...» деп ой толғап, сөз бастап көріңдер.

Жаңа тақырыпты түсіндіру кезеңі:

Негізгі бөлім

Негізгі бөлім – көкейіңдегіні тап басып, тыңдаушы мен сөйлеушінің мақсат пен мүдде биігінен табысуына ықпал ететін алтын көпір.

М. Жұмабаев өзінің «Педагогика» атты еңбегінде сөйлеушінің сөздерді байланыстыра отырып, маңызды ой шығаруы үшін үш тәсіл – дедукция, индукция, аналогия керек.

Талдаудың логикалық тәсілдері	Баяндаудың түсіндіру тәсілдері
Анализ. Зетттеу, талдау арқылы негізгі белгілерін саралау.	Дедукция. Жалпыдан жалқыға, бүтіннен бөлшекке ауысуы
Синтез. Пікірлерін біріктіру арқылы негізгі ойының бүтін болмысын таныту.	Индукция. Жалқыдан жалпыға, белгіліден белгісізге қарай ой қорыту тәсілі.
Салыстыру. Ұқсастықтары мен айырмашылықтарын ойша сараптау.	Аналогия. Салыстыра отырып, нақты бір затқа тән қасиеттерді ашу.
Жинақтау. Қорытындылау, негіздеу, айтылған ойдың бас-аяғын жинап, түйін жасау.	Дәлелдеме. Ой өзектілігін нығайтатын қажетті дәлелдемелерді пайдалана білу шешеннің сөз құндылығын арттырады.

Негізгі ойдың арқауы, маңызды өзегі, тірек болар діңгегі болып табылатын негізгі бөлімді шаршы топқа немесе оқырман қауымға жеткізе білу – тек шешеннің мақсаты үшін ғана емес, жалпы бір елдің, қоғамның белгілі бір саласын дамытуға қосқан үлесі болары сөзсіз.

Жаттығумен жұмыс жасау кезеңі:

85 – жаттығу.

Күләш Ахметованың «Ана тілім» атты өлеін оқып шығып, жұмыс бағдары кестесіне сүйене отырып, «Ақын өлеңінің адам жанына әсері» тақырыбында негізгі ойларыңды ортаға салуға даярланыңдар.

87 – жаттығу. Үш топқа бөлініп, А.Байтұрсынұлының сөздерін талдап, өз түсініктеріңді топта ортаға салып барып, топтан бір оқушы негізгі айтылмақ ойды жеткізу керек.

88 – жаттығғу. «Негізгі айтпақ ойымды тап» атты шығармашылық ойын. Жұптасып бөлініп, қарама-қарсы отырып, әркім өз жұбына өзі дайындап келген тақырыпта сөз бастайды. Ол ойын тарата айтып келе жатқанда, серігі оны тоқтатып, оның не айтпақ екенін табуға тырысады. Таба алса жұбы сөзді тоқтатып, серігіне кезек береді. Егер таба алмаса, онда екеуі бұл мәселенің неге түсініксіз болғанын талдауға тырысуы керек.

Үйге тапсырма беру кезеңі:

«Талапкерге тапсырма» айдарымен берілген тест тапсырмаларына жауап беру.

86 – жаттығу. «Достық сәулесі» тақырыбында шағын пікір жазу.

Сабақты бекіту кезеңі:

1. Негізгі бөлімде қандай мәселені басшылыққа алу керек ?

2. М.Жұмабаев қандай тәсілдерді айтқан ?

3. Талдаудың тәсілдері қандай ?