Сабақтың тақырыбы: Призма көлемі Сабақтың мақсаты
ІV. Жаңа сабақ. Призма көлемі
жүктеу/скачать 0,61 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Теорема.
- Дәлелдеу.
- VІ. «Тақым тартыс». Оқулықпен жұмыс.( тақтаға шығарып орындайды)
- VІІ. «Бапкерлер жарысы». ҰБТ есептерінде призманың көлемін табуға кездесетін есептер шығару.
- VІІІ. Мәреге жету. Көпбұрыштың аудандары.
- IХ. Үйге тапсырма. 1- тапсырма: №14, №15,№18 2- тапсырма: ҰБТ-де призманың көлемін табуға кездесетін есептер шығару. Х.Оқушыларды бағалау.
ІV. Жаңа сабақ. Призма көлемі. Анықтама. Призманың көлденең қимасы деп призма мен оның табанына параллель жазық- тықтың қиылысуы аталады. Теорема. Үшбұрышты призманың барлық көлденең қималарының бәрі де табанына тең. В С В α 
А Д А С В2 С2 В2 α2 
α А2 Д2 А2 С2 В1 С1 В1 α1
А1 Д1 А1 С1 Теорема. Призманың барлық көлденең қималарының аудандары тең. Яғни, фигуралар тең болса, аудандары да тең. Теорема. Призманың көлемі оның табаны мен биіктігінің көбейтіндісіне тең. 
Дәлелдеу. S таб - призманың табанының ауданы, Н - призма биіктігі С Д 
В А С1 
Алдымен АВСА1В1С1 үш бұрышты призманы қарастырамыз. Оны суретте көрсетілгендей етіп, АВДСА1В1Д1С1 параллелепипедке дейін толықтырамыз. Сондықтан толықтырылған призма бастапқы призмамен симметриялы. Ендеше, көлемі бастапқы призманың көлеміне тең болады. Сонымен, салынған параллелепипедтің көлемі берілген призманың екі еселенген көлеміне тең. Параллелепипедтің көлемі табан ауданын биіктігіне көбейткенге тең. Оның табан ауданы АВС үшбұрышының екі еселенген ауданына тең, ал биіктігі бастапқы призманың биіктігі тең. Бұдан бастапқы призманың көлемі табан ауданын биіктігіне көбейткенге тең болады деген қорытынды шығарамыз. Енді көлбеу призма қарастырайық. Екі призманың көлденең қималарының аудандары бірдей S. Кавальери принципі бойынша екі призманың көлемдері тең. Тік бұрышты параллелепипедтің көлемі  -қа тең, демек, призманың көлемі де осындай.
  
H H 
S S 
V. «Дода». Интерактивті тақтада жұмыс. Призмалардың макеті бойынша көлемін табу. «Тұлпар» тобына тікбұрышты үшбұрышты призма, дұрыс бесбұрышты призма. «Сәйгүлік» тобына төртбұрышты призма, дұрыс алтыбұрышты призма. VІ. «Тақым тартыс». Оқулықпен жұмыс.( тақтаға шығарып орындайды) Ең мықты дегендердің жекпе-жегін тақым тартыс дейді. «Тұлпар» тобына» - №16 есеп Берілгені: тең қабырғалы үшбұрышты көлбеу призма a = 4 дм  В 
Табу керек: Шешуі: А С 
В1 
Д 
Е  А1 С1
Жауабы: 24 дм3 «Сәйгүлік» тобына - №17 есеп Берілгені: тікбұрышты параллелепипед   
Табу керек: х-? Шешуі:
 
Жауабы: 6 дм VІІ. «Бапкерлер жарысы». ҰБТ есептерінде призманың көлемін табуға кездесетін есептер шығару. Топ жетекшілерін «Бапкер» деп атаймыз. Қай топтың бапкері есепті тез әрі дұрыс шығарса, сол топтың тұлпарлары жақсы бапталған болады. «Тұлпар» тобына 4176-нұсқа №23 есеп Берілгені: шарға іштей сызылған 4-бұрышты призма  
Табу керек: Шешуі:  
Д1 С1 
А1 В1 
Жауабы: Д С 
А В «Сәйгүлік» тобына 9-нұсқа №24 есеп А1 В1   
С1 Берілгені: АВС- дұрыс А1О- биіктік 12 О-табан центрі ‹ А1 АО=300
Табу керек: Шешуі: А1О=6дм АО2=108 АО= АЕ=  АВ=
Жауабы: VІІІ. Мәреге жету. Көпбұрыштың аудандары. Семантикалық карта.
IХ. Үйге тапсырма. 1- тапсырма: №14, №15,№18 2- тапсырма: ҰБТ-де призманың көлемін табуға кездесетін есептер шығару. Х.Оқушыларды бағалау. Жеңіске жеткен топ марапатталып, оқушыларды бағалаймыз. жүктеу/скачать 0,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
