Сабақтың тақырыбы Рим ежелгі дүниенің ең қуатты империясына қалай айналды

5.3.1.1 – ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау;

- Оқушылардың жеке қабілеттерін ескеру мақсатында дәлелдер мен фактілерді анықтап, білімін көрсетеді.

• 
  Картамен еркін жұмыс жасай білуі;
  
• 
  Тарихи деректермен жұмыс істеу
  
• 
  Суреттермен жұмыс істеу кезінде берілген белгілер бойынша ақпаратты дұрыс ретпен орналастыру;
  
• 
  «Анықтаңдар» деген айдардағы тапсырманы орындаған кезде оқушылардың ойлау қабілетінің тереңдігі, олардың қорытынды жасау қабілеті.
  

-өзгелердің мәдениетіне және көзқарастарына құрметпен қарау

-өмір бойы оқуға дайын болу

А) Топтарға бөлу.

Ә) Бағалау бетшелерін тарату

1. «Бес сұрақ» тәсілі. Тақырыбы: «Ежелгі Грекияның гимназия, лицей, академиялары нені үйретті»

Сұрақтар:

1. Ежелгі Грекияның жеріндегі білім беру жүйесі туралы не білесіңдер?

2. Мектеп неше басқыштан тұрды?

3. Қандай грек ғұламаларын білесіңдер?

4. Ежелгі Грекия мектебінде қандай білім негіздері оқытылған?

5. Ежелгі гректердің қыздар тәрбиесі қандай бағытқа бейімделген?

1. 
   Бейнебаянды көру.
   

Топ атаулары:

1. «Мәңгі қала»

2.Ежелгі Римдегі билік

3.Ежелгі әлемнің ұлы әскері

Әр топ өз атауларын қорғайды және талдайды.

«Мәңгі қала» туралы мәтінмен және 1-суретті қарастырып жұмыс жасау.

1. 
   Колизейдің Римнің күш - қуатын қалайша айқындай алатынын анықтау.
   

4.Колизей не мақсатта салынды?(саралау)

5.Ол қалай тұрғызылды және кімдер тұрғызды деп ойлайсыңдар? (болжау)

6.Тиберийдің бесаркалы көпірінің құрылысы қандай және оның басқа көпірден өзгешелігі қандай деп ойлайсыңдар?(проблемалық сұрақ)

Дескриптор: Мұғалім оқушылар жауабынан кейін,тақырыптың толық меңгерілуі үшін практикалық жұмыс ұсынды.( суретпен ) Оқушылар сурет арқылы тақырыптың мазмұнына түсінді,білді.Практикалық жұмысты толық меңгерді.Жеке жұмыс жасау іздену қабілеті артты.

1. «Мәңгі қала» 1 дұрыс жауап үшін 1 балл.

1.А. Патшалық кезең

Б. Республикалық кезең

Тұжырымдар:

1.Билік ұрпақтан ұрпаққа берілді

2.Патша заңдар шығарып,олардың орындалуын бақылап отырды.

3.Сенат басшылығында патша отырды.

4.Сенат жұмысын консулдар басқарды.

5.Заң жобалары халық жиналысында талқыланды.

6.Заңдар сенат бекіткеннен кейін күшіне енген.

7.Заңдар тәртіп ережелерін реттеді.

8.Басқарудың мұндай түрі б.з.б VIII-VI ғғ болған.

9. Басқарудың мұндай түрі б.з.б VI-I ғғ болған.

10. Басқарудың мұндай түрі б.з.б I ғ.- б.з.V ғ. болған.

2.Оқушылардан қандай заң адам құқықтарын қорғайтыны туралы сұрақ беру.

-Басқарушы қабылдаған заң ба әлде талқылау арқылы қабылдаған заң ба және Рим тұрғындарының басым көпшілігі үшін басқарудың қай түрі қолайлы болды?

Мынадай критерийлер сүйене отырып негіздейді

1.Билік кімнің мүдделерін айқындады?

2.Патшаның билігі қандай болды?

3.Халық басқару ісіне қатыса ма?

Республикалық басқару:

1.Көпшіліктің мүдделерін қорғайды

2.Патша билігі жоқ

3.Халық заңдарды талқылайды

Империялық басқару:

1.Императордың билігі қасиетті болып саналды

2.Ол құдайға теңелді

3. Жаулап алу нәтижесінде Рим империясының шекарасы өзгерді

3.Мұғалім:3 сурет бойынша Штандарт ұғымының мағынасын сұрайды.Сонымен қатар «сенат» және «еркін халық» ұғымы қатар қолданылады?Бұл ұғымдар арқылы Рим мемлекетінің тәуелді немесе еркін болғанын анықтауға бола ма?

Дескриптор: Зерделеген ақпаратты қолдана отырып, Ежелгі Рим империясының саяси,құқықтық жүйесінің мазмұнымен танысты, карточкалық сұрақтарға жауап берді.

1дұрыс жауап үшін 1 балл.

3.топ.Ежелгі әлемнің ұлы әскері

1.«Бұл қызық айдар» мәтінмен жұмыс.

2.Римдіктердің қару-жарақтарының түрлерін сурет арқылы талқылау,қару-жарақтарының атауларымен танысу. Рим жауынгерлерінің түрлі санаты үшін қаруланудың қандай түрлері ортақ болғанын анықтау.

3. «Рим жауынгерлерінің әскери жабдығы қандай сыр шертеді» деген эссе жаздырту (30 сөз )

4.Римнің жаулап алушылық соғыстар нәтижесінде,Ұлы империяға айналуына қандай тарихи оқиғалар себеп болды?(Ганнибалдың іс әрекеті, көрген қиындықтары, Пирр жеңісі,Пуни соғыстары,Карфагеннің қирауы)мәтінмен,картамен жұмыс, тұжырымдау

1. «Жеңіліске тән жеңіс»деген Пиррдің тұжырымы туралы ойланыңдар.

2. Пуни соғыстары нәтижесі мәтінін оқып,1-картадан Рим,Карфаген,Македония,Грекия,Испания елдерін салыстыру.

3. Римнің Карфагенді жеңу себебі

4. Ганнибал әскерінің Альпі арқылы өтудегі қөрген қиындығын елестетіп көруді сұрау.Олар не себепті осындай қауіпті жолмен баруға ұйғарғанын айтқызу.

5.Рим империясындағы Цезарьдің билігі

Дескриптор: Оқулықтағы деректерді пайдалана отырып,тақырыптың мағынасын аша білді, материалдарды оқушылар оқыды, талдады, бір-біріне түсіндірді, (оқулық) эссе жазды,тұжырым жасады,түйіндеді.

1дұрыс жауап үшін 1 балл.

топта жұмыс істеуге арналған карточкалар, «Мәңгі қала» көрсетілген түрлі – түсті басып шығарылған суреттер;

флипчарт; 5 сынып оқулығы ЕДТ, мұғалімге арналған нұсқаулық

5 сынып оқулығы ЕДТ, мұғалімге арналған нұсқаулық

Карточкалар

А4 парақшасына шығарылған қару-жарақтардың суреттері

Ежелгі дүние картасы

Римдегі әлеуметтік топтар кестені толтырыңыз:

1дұрыс жауап үшін 1 балл.

Үйге тапсырма:Бұрынғы Рим империясы мен қазіргі Италия мемлекетінің саяси құрылымындағы ұқсастықтармен, ерекшеліктерді Венн диаграммасы арқылы салыстыру.

Сабақ мақсатына жетуде оқушылар саралау әдісіне қатысты тапсырмалар орындау арқылы жаңа тақырыпты меңгерді.

Бағалау критерийлері бар бағалау парақшаларын шығару.

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары қолжетімді ма?

Оқушылар бүгін не үйренді?

Сабақтағы ахуал қандай болды?

Жоспарланған саралау жақсы іске асты ма?

Уақыт есебінен ауытқу болды ма?

Жоспарға қандай өзгеріс енгізілді?

(әр бір дұрыс жауап 1 ұпай)

(әр бір дұрыс жауап 1 ұпай)

(әр бір дұрыс жауап 1 ұпай)

(әр бір дұрыс жауап 1 ұпай)

(әр бір дұрыс жауап 1 ұпай)