Сабақтың тақырыбы: Серпімділік күші, деформация Гук заңы

1. 
   Болат серіппе 260Н күштің әсерінен 40мм-ге созылды. Серіппенің қатаңдығы неге тең?
   
2. 
   Шиыршық серіппенің ұзындығы 3,5 см-ге қысқартқанда 1,4 Н серпімділік күш пайда болады. Оны 2,1 см ұзартқанда серпімділік күші қандай болады?
   
3. 
   Есікті ашқанда оның серіппесі 12 см ұзарды, сонда серпімділік күші 0,004кН тең, серпімділік күші 10Н-ға тең болуы үшін серіппені қаншаға ұзарту керек?
   
4. 
   320Н күштің әсерінен амортизатордың серіппесі 9мм-ге сығылады. 1,6кН күштің әсерінен серіппе қаншаға сығылады?
   

5. 
   Жай тұрған серіппенің ұзындығы 88 мм, оны 120 мм-ге дейін ұзартқанда 120 Н серпімділік күші пайда болады. Осы серіппеге 90Н күш түскендегі ұзындығын анықтаңдар.
   
6. 
   Серіппенің қатаңдығы 6*10³н/м. Оның оның серпімділік қасиетінің сақталу шегі 18мм. Егер серіппеге 50Н, 100Н және 150Н күш түсіретін болсақ серіппенің серпімділік қасиеті сақтала ма?
   
7. 
   Серіппеге массасы 20 кг жүк ілгенде, оның ұзындығы 12 см, ал 50 кг жүк ілгенде 15 см болса, онда оның бастапқы ұзындығының мәні қандай болған?
   

8. 
   Қатаңдығы 400 Н/м металл сымға ілінген, массасы 3 кг дене вертикаль жоғары 2 м/с²үдеумен қозғалады. Сымның созылуы неге тең. ()
   
9. 
   Қатаңдығы 0,3 кН/м трос массасы 2 кг денені тең үдеуімелі вертикаль жоғары көтерілгенде 4 см – ге созылады. Дененің үдеуі неге тең. ()
   
10. 
    Көтергіш кран тросының массасы 600 кг денені, 3 м/с² үдеумен вертикаль жоғары көтерілгенде 10 см – ге созылады. Тростың қатаңдығы? ()
    
11. 
    Қатаңдықтары бірдей k тізбектей жалғанған 4 серіппенің жалпы қатаңдығы қандай болады?
    
12. 
    Қатаңдығы 100 Н /м –ге тең сымды 1см –ге созу үшін оның шеттеріне қандай күш түсіру керек?  ( 1 Н)
    
13. 
    Массасы 0,2 кг балықты тік жоғары көтергенде қатаңдығы 500 Н / м –ге тең қармақ бауы қаншаға созылады?  (0,04 м)
    

№1

Берілгені:                                Шешуі:

F= 10 кН = 10000 Н                 х = F /к

Т/к: х-?                                    х = 10000Н / 7,2*10⁴  Н/м = 1388,9*10^-4  = 0,14м

№2

F = 245 Н                                 F = кх

ℓ = 35мм = 0,035м                  к = F/х

Т /к: к-?                                    k= 245Н / 0,035м = 7000 Н /м

• 
  Бұл күш денелерді сыққанда, созғанда және т.б. жағдайларда пайда болады.
  
• 
  Серпімділік күшті Гук заңы арқылы анықтауға болады.
  
• 
  Минус таңбасы серпімділік күшінің деформацияланған бөлшектердің орын ауыстыруына қарама-қарсы бағытталғанын көрсетеді.
  

1.Деформация – жайылу, таралу /жоқ/

2.Күшті өлшейтін құрал – динамометр /ия/

3. 
   Дене пішінің немесе өлшемдерінің өзгеруін деформация деп аталады. /ия/
   
4. 
   Деформация түрлері: ауырлық, серпімділік, үйкеліс /жоқ/
   
5. 
   F = kx — Гук заңының формуласы /ия/
   
6. 
   Күштің әрекеті тоқтағаннан кейін, дене өзінің бастапқы пішіні мен өлшемін өзгертетін болса, мұндай деформация пластикалық деп аталады. /ия/
   

A) 100 Н.

B) 50 Н.

C) 1 Н.

D) 5 Н.

A) 10 Н/м.

C) 0,5 Н/м.

D) 5 Н/м.

3. Қатаңдығы 300 Н/м серіппе 50 мм-ге созылды. Жүкті осындай деформацияға ұшыратқан күштің шамасы неге тең?

A) 15Н

B) 20 Н

D) 18 Н

A) 6 см.

C) 4 см.

А. 1661

C. 1662

А. Force

C. Density

D. Mass

7. Күш ағылшынша?

А. Force

C. Density

D. Mass
Сабақтың қорытындысы:

Қорытынды сөз және бағалау.