Сабақтың тақырыбы: «Табиғат-тамаша байлығымыз»

Табиғаттың сұлулығында шек жоқ. Адам табиғатты барынша аялап, қамқорлық көрсетуі керек. Адамның табиғатқа сарқылмас байлық деп қарауы табиғи ортадағы тепе – теңдіктің бұзылуына жол береді. Мұның келеңсіз әсері соңғы он жылдықта күшейіп, енді адамзат экологиялық мәселелрді шешуді белсенді түрде қолға алды. Түрліше табиғат қорғау ұйымдары құрылып, қоғамдық акциялар ұйымдастырылуда , қоршаған ортаны қорғау туралы заңдар шығарылуда. Табиғатымыз – адамға баға жетпес байлық. Бүгінгі экологиялық кешіміз 9-10 кластар аралығында сайыс болады.Сайысымызды бастамас бұрын әділ қазылар алқасымен таныс болыңыздар.

2.________________________________________________________________

3._________________________________________________________________

4.________________________________________________________________

5.______________________________________________________________
Сайыстың шарттары:

1. 
   «Жұмбақтар шешу»
   

3.«Полиглот» ( 5 тапсырма)

4.«Мені түсін» ( топ басшылары сайысы )

5.«Өнерлі өрге жүзеді » ( өлең,би,күй,ән)

6.«Кім шапшаң?»
Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан – 2050 сратегиясы-қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына жолдауынан:

«Жаратқан бізге көп табиғи байлық сыйлаған.... Бізге өз табиғи байлықтарымызға деген көзқарасымызды ой елегінен өткізудің принципті маңызы бар.... еліміздің байлығын орнықты экономикалық өсуге барынша тиімді кіріктіруді үйренуіміз керек».

Тек сәттілік,қатысыңдар сайысқа,

Мықты болсаң қабырғаңмен қайыспа

Оқу керек,білім керек қашанда

Ол болмаса,сайыс деген сайыс па?!

4 топқа сұрақтар беріледі, алдындағы тұрған бағдаршам белгісі бар қағазды кім бірінші көтереді сол топ жауап береді.

1. 
   Шөлге төзімді жануар
   

2. 
   Көктемде ақ гүлге оранады,
   

3. 
   Жерге ұқсас сабағы
   

4. 
   Тұздықпенен жүреді
   

5. Дауылға нық күшті

Ағаштың мықтысы ( Қарағай)

6. Орақ болып туады

Табақ болып тынады. (Ай)

7. Біреуін жерге беріп,

Күзде оны тереді (Тұқым)

8. Кең байтақ су, ішуге болмайды ( Теңіз)

9. Жасыл тонның бояуы

Жыл он екі ай оңбайды. ( Шырша)

10. Суда өседі, судан шықса өледі ( Балық)

11.Сылдырдан қорқады,

Шошынып жортады.( Қоян)

12. Тіл ұшында уы бар

Ол не екенін біліп ал ( Жылан)
Әділ қазылардың бағасын сұраймыз.
Туған жер – алтын бесік , асыл анам,

Ауаңмен , ақ сүтіңмен асыраған.

Мендағы ұлың едім өзің тектес

Алысқа нәсібі шашыраған.

1 топқа

2. Жердің ең орталық өзегі.(ядро)

3.Жер бетіндегі ең ескі таулардың бірі (Орал)

4.Атмосфера қабаттары (тропосфера, стратосфера, мезосфера, термосфера)

5.Мұхит түбін үздіксіз өлшейтін құрал (эхолот)

6.Оқ жасауда қолданылатын металл

7. Қай элементтің таңбасы айдаһар бейнесіне ұқсайды.

8. «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым

9.Эволюциялық ілімнің негізін салған ғалым.

10. Алғашқы құс-көнеқұс пайда болуы.

1. Желдің жылдамдығын өлшейтін құрал (анемометр)

2. Жердің су қабағы (гидросфера)

3.Мұхит деңгейін есептелінетін биіктік (абсолют биіктік)

4.Тұрақты желдің қалыптасуы неге байланысты? (атмосфералық қысымға)

5.Әлемдегі ең биік нүкте (Джамолумгма)

6.Ең жеңіл металл?

7.1892 жылы темекі теңбілін зерттеп,вирусты ашты?

8.Қарағайлы орманмен аттас қандай элемент?

9.Термометрде қолданылатын металл

10.Бір әрпін алмастырса тауға айналатын элемент

3-топқа

2.Әлемдегі жауын шашын ең көп түсетін жер (Черапунжи)

3.Ауаның жер бетіне түсіретін салмағы (атмосфералық қысым)

4.Қазақстанда «Қызыл кітап» ұйымдастырылған жыл (1978)

5.Қазақстанда қанша қорық бар? (10)

6.Қандай ағаштар атауында химиялық элемент аты бар?

7.Жасыл түс беретін қандай элемент пен пигмент?

8.Аквариум балығымен аттас инертті газ

9.Қандай элемент түбектің атымен аталады?

10.Алғашқы құс-көнеқұс пайда болуы

1.Атмосфералық жауын-шашын мөлшерін өлшейтін бірлік ( мм)

2.Қазақстандағы жауын-шашын ең көп түсетін жер ( Батыс Алтай)

3.Қазақстанның ең төмен жері (Қарақия)

4.Жер шарында сейсмикалық белдеу нешеу? (2)

5.Қазақстандағы ең суық жер (Атбасар)

6.Тек өсімдік жасушасына ғана тәне денешіктер

7.Қандай элементтердің аты гүлге байланысты?

8.Қышқыл жаңбыр дегеніміз?

9.Бензиннің қандай түрі ауаға көп зиян келтіреді?

10.Қазақстандағы екі адам атымен аталатын темір кен орны.
Әділ-қазылардың бағасын сұраймыз
Ормандар, жап – жасыл ормандар,

Орманды отаушы болмаңдар!

Отан мен Орман жұп, бір ұғым,

Орманды, Отанды қорғаңдар!

Озбыр қол орманды отаса –

Отанға қастандық қылғаны.

Әр топқа 5 сұрақтан қазақша,орысша, ағылшынша жауап береді.

Қыс – зима – winter

Ағаш – дерево – tree

Тау – гора – mountain

Көл–озеро – lake

Аспан –небо– sky

2 топқа

Күн– солнце – sun

Күз– осень – autumn

Су– вода – water

Жер– земля – land

3 топқа

Жаз– лето– summer

Жұлдыз –звезда – star

Жаңбыр – дождь– rain

Ауа– воздух–air

4 топқа

Ай – луна – moon

Гүл –цветок – flower

Теңіз –море –sea

Бұлт – облако–cloud

2топқа Ай

3топқа Күн

4топқа Тұз

Ән саламын бір сенің көркің үшін.

Жан – жануар табынып бір өзіңе,

Сенен алып тұрғандай бар тынысын.

5 кезең - Өнерлі өрге жүзеді. ( өлең,би,күй,ән )
Әділ қазылар алқасының бағасын сұраймыз.
Жаралған Жер – ана зыр айналып ғаламды.

Арқасына қондырып , аялаған адамды

Адам жердің етене сүйініші, тынысы

Әсте ана баласын жаман болсын дерме екен,

Сол секілді адамды аялайды Жер мекен.
6 кезең - Кім шапшаң?

4 топқа тапсырма беріледі. (Сурет салу)

Шығыңдар білім шыңына.

Дарындылық пен тапқырлық

Жеткізеді сіздерді