Сабақтың тақырыбы: Тақырып 19. Кәсіпорындардың басқару құрылымын ұйымдастыру, оның сипаттамасы Жұмыс барысы


Басқарудың ұйымдастырушы құрылымына қойылатын талаптар



бет2/2
Дата27.04.2022
өлшемі18,38 Kb.
#140986
түріСабақ
1   2
Байланысты:
№19 Тақырып

2.Басқарудың ұйымдастырушы құрылымына қойылатын талаптар
- басқарудың ұйымдастырушы құрылымы ұйымның мақсаты мен міндетін көрсетуі керек, өндіріске және оның қажеттіліктеріне тәуелді болу керек;
- жұмыстың шығармашылық сипатын және нормалды жүктемені, сонымен қатар мамандандыруды қамтамасыз ететін, басқару органдарына және жеке жұмысшыларының арасында еңбекті максималды бөлуді қарастырады; 
- ұйымдастыру құрылымды құруды лауазымдарды анықтамасымен, әр жұмысшының жауапкершілігімен және олар арасындағы вертикалдық және горизонталдық байланыстар жүйелерін құруды басқару органдарымен байланыстыру қажет;
- бір жағынан, функциялар мен міндеттер арасындағы, екінші жағынан, лауазымдар мен жауапкершілік араларында, сәйкестікті қамтамасыз ету;
- орталықтандыру, орталықсыздандыру деңгейін шешуге, лауазымдар мен жауапкершілікті бөлу, басшылар мен менеджерлердің басқару масштабтарына және дербестігіне әсер етеін, басқарудың ұйымдастырушы құрылымы ұйымның әлеуметтік-мәдени ортасында адекватно болуы керек.
Басқарушы құрылымды келесілер анықтайды: 
1) ұйымның өзінің масштабтары; 
2) оның жүзеге асыратын қызметтердің әр түрлігі; 
3) басқару нормасы; 
4) технологиялық факторлары; 
5) экономикалық факторлар; 
6) адами факторлар; 
7) жаратылыстанушы. 
Тиімді басқарушы құрылымдарға келесілер тән: 
- басқару объектісіне қатысты; 
- жүйелілік, құрылымдық буындардың олардың мамандануына және орындалатын функцияларын шектеудің бірлігі. 
- қозғалулық; 
- жаңа шарттарға бейімділік; 
- тұрақтылық; 
- басқару сатыларының аз сандығы; 
- басқарылушы нормаларын оптимизациялау; 
- өздік бақылау зоналарын кеңейту; 
- шешім қабылдауда орталықтандыру және орталықсыздандырудың рационалды қатынасы; 
- өзінің қажеттіліктеріне емес, ал тұтынушының қызығушылықтарының жұмыс бағытын қамтамасыз ету; 
- заң шекарасындағы қызмет. 
Басқару құрылымдарының түрлері. Басқарудың қазіргі заманғы теориясында ұйымды басқарудың екі түрі бөлінеді: 
- бюрократиялық (механикалық); 
- органикалық (бейімділіктік) 

 
бюрократиялық

 
органикалық

 
Иерархиясы нақты анықталады

 
Шешілуші мәселелерге сәйкес жиі қолбасшылардың ауысуы

 
Міндеттемелер мен құқықтар жүйесі

 
Талқылау және келісу үрдісінде нормалар және құндылықтар жүйесі құрылады

 
әр міндетті процедураларға бөлу

 
Мәселені шешудегі үрдістік жол

 
Қарым-қатынастардағы жеке тұлғалықтың жоқ болуы

 
Өздік дамытылудың және өздік ашылудың мүмкіндігінің болуы

 
Еңбек функцияларын қатаң бөлу

 
Интеграцияланған жобалық топтарға уақытша жұмыстарды бекіту

Бюрократиялық басқару түріне келесілер жатады: 


- сызықтық; 
- сызықтық-функционалдық; 
- дивизионалдық құрылымдар; 
Органикалық түрге жататындар: 
- жобалық; 
- матрицалық; 
- бағдарламалық - бағыттық; 
- бригадалық. 

15-тақырып. Менеджменттегі мотивация 


Мотивация – жеке мақсатта немесе ұйымның мақсаттарына жету үшін өзін және басқаларды ынталандыру үрдісі.
Мотивацияның түрлері: 

1) экономикалық; 


2) кәсіби; 
3) биліктік; 
4) ойлық; 
5) шаруашылық (дербестікке ұмтылу); 
6) шығармашылық (креативтік), жаңасын іздеу. 
Ынталандыру – ұйымның пайдасына стимулдарды қолдану үрдісі. 
Функциялары: 
1) экономикалық – өндірістің тиімділігін арттыруға жағдай жасайды; 
2) өнегелі – моральдық-психологиялық климатына әсер етеді; 
3 әлеуметтік – жұмысшылардың кірістері мен шығыстарын құрады. 
Принциптері: 
1) кешендігі – бүкіл стимулдардың түрлерінің оптималдық қатынасы; 
2) индивидуалдық жол 
3) түсініктігі 
4) елеулілілгі; 
5) нәтиже мен сый ақының арасындағы минималдық ерекшелік. 
Стимулдандыру әкімшіліқ-құқықтық әдістерді алмастырмайды, ал тек оларды толықтырады. Оның мақсаты жұмысқа ояту емес, ал тек оларды стандартты тапсырмада қаралған ға дейін көбірек және жақсырақ жасауға мәжбүр етеді. 
Стимулдардың түрлері: 
- экономикалық: 
- экономикалық емес. 
Экономикалық стимулдар адамдар оларға қойылатын талаптарды орындау нәтижесінде алатын қосымша пайдамен байланысты болады.
Экономикалық стимулдар тура және жанама болады. Тура: ақшалай кіріс, еңбек ақы, қосымша, пайданы бөлу және т.б. Жанама: тураларды алуға жеңлдетеді – қосымша қаражат табуға көмектесетін бос уақыт. 
Экономикалық еместер ұйымдастырушылық және моральдық-психологиялық болып бөлінеді.. 
Ұйымдастырушылық: 
1) жұмысшыларды фирманың жұмысына қатыуға қарастыру;
2) жаңа білімдер мен дағдыларды алу (перспектива); 
3) еңбекті байытуға стимулдандыру, адамдарға мазмұнды, маңызды, қызықты, әлеуметтік-маңызды жұмысты әкелу.
Моральдық-психологиялық: 
1) адамдар берілген жұмысқа қатысқаны үшін кәсіби мақтаныщш сезіну үшін, оның нәтижелілігне жауапкершілік сезіне үшін шарттарды құру;
2) «иілгіш жеңілдіктер» жүйесін құру; 
3) психологиялық қолдаулар; 
4) кешендік әлеуметтік бағдарламаларды құру. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет