Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен амандасып, түгендеу.
« Досыма хат» әдісі арқылы оқушығыларды сабаққа дайындап, сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру негізінде жүргізіледі.
«Ыстық орындық » әдісі арқылы өткен тақырыпты қайталау жүргізіледі.
Сұрақтар қойылады:
1.Квадрат теңдеу дегеніміз не?
2.Квадрат теңдеудің қандай түрлері бар?
3.Қандай жағдайда теңдеулің түбірі болмайды?
4.Қандай жағдайда бір ғана түбірі болады?
5.Қандай жағдайда екі түбірі болады?
6.Дискриминантты табу формаласын айт?
Үй тапсырмасы тексеріледі.
«Мозайка» әдісі бойынша топқа бөлу жүргізіледі
( қиындылардан квадрат үшмүшені құрастыру арқылы оқушылар екі топқа бөлінеді )
«Миға шабуыл» әдісі арқылы жаңа сабақты оқушылар тақырыпты өздері ашады.Ол үшін әр топқа мынадай тапсырма беріледі: екі топқа х2-4х+3=0 теңдеуінің түбірін табыңдар;
І топ Осы екі түбірін қосыңдар
ІІ топ Осы екі түбірді көбейтіңдер
Не байқап отырсыңдар,сендердің жауаптарыңды квадрат үшмүшедегі екінші коэффициент және бос мүшемен салыстырыңдар
Осы жерде қосқан кезде қарама-қарсы таңбамен екінші мүшесі,көбейткен кезде бос мүшесі шығатынын байқайды.
Теорема 1.(Виет теоремасы). Келтірілген квадрат теңдеудің түбірлерінің қосындысы қарама-қарсы таңбамен алынған оның екінші коеффициентіне тең, ал түбірлерінің көбейтіндісі бос мүшесіне тең:
1-мысал:-7х+12 = 0D = 49-4*12= 1 болғандықтан, оның түбірлері = =3
= =4
Ал жалпы квадрат теңдеу: +bх+c = 0 болғандықтан келтіру үшін а-ға бөліп жібереміз сонда жалпы квадрат теңдеу мына түрге келеді: +х+ = 0
Теорема 2. (Керітеорема).Егерболса, ондасандары+рх+q = 0 теңдеуініңтүбірлеріболады.
2-мысал:+2х-15 = 0 Виет теоремасына кері тереманы қолданып шешейік
3+(-5) = -2 және 3*(-5) = -15 болғандықтан 2 теорема бойынша сандары осы теңдеудің түбірлері болады
3- мысал:Түбірлері 2 және 7 болатын квадрат теңдеудіқұрукерек.
Виет теоремасыбойыншабұлтеңдеуді :-(2+7)х + 2*7 = 0 былай жазамыз немесе - 9х +14 = 0 түрінде жазамыз.
Теорема 3. 1)Егер+bх+c = 0 квадрат теңдеуі үшін + b + c = 0 теңдігі орындалса,онда сандары осы теңдеудің түбірлері болады.
2) Егерb + c = 0теңдігі орындалса, онда сандары осы теңдеудің түбірлері болады.
Мысал: 77-13+6=0 онда
9 9-20+11=0 онда
Топтық жұмыс
Кестені толтыр
І топ
Теңдеу
|
Түбірлерініңқосындысы
|
Түбірлерініңкөбейтіндісі
|
Түбірлерініңтаңбасы
|
х2+5х-6=0
|
|
|
|
х2 -х-6=0
|
|
|
|
х2 -21х-46=0
|
|
|
|
ІІ топ
Теңдеу
|
Түбірлерініңқосындысы
|
Түбірлерініңкөбейтіндісі
|
Түбірлерініңтаңбасы
|
х2 -3х+2=0
|
|
|
|
х2 -8х+20=0
|
|
|
|
х2 -9х+18=0
|
|
|
|
Дескриптор:
- Виет теоремасының көмегімен квадрат теңдеудің түбірлерінің қосындысын табады;
- Виет теоремасының көмегімен квадрат теңдеудің түбірлерінің көбейтіндісін табады;
- Виет теоремасының көмегімен квадрат теңдеудің түбірлерінің таңбаларын анықтайды.
«INSERT» әдісі арқылы тақырыпты жинақтап, алған теориялық білімдерін практикада жүзеге асыру негізінде есептер шығарады.
1.Тапсырма: Теңдеуді Виет теоремасын қолданып шешіңдер.
Жауабы: (5;5) Жауабы (-3;-3)
2.Тапсырма: Түбірлердің қосындысы мен көбейтіндісін табыңдар.
а)(2;4);б)(4;5); в) (6;-5)
а) (-6;2); б) (5;1); в) (-3;1)
Дескриптор:
- квадрат теңдеудің түбірлерінің қосындысын табады;
- квадрат теңдеудің түбірлерінің көбейтіндісін табады;
Оқулықпен жұмыс:
№ 292 Виет теоремасына кері теореманы қолданып, теңдеулердің түбірлерін табыңдар.
1)шешуі: 2+3=5; 2*3=6
2)шешуі: -1+(-3)= -4; -1*(-3)=3
3) шешуі: 6+8=14; 6*8=48
4) шешуі: -1+3=2; -1*3=-3
№ 294 Түбірлері бойынша квадрат теңдеу құрыңдар.
-7 және -2
-3,4 және 6
және 2
8 және -3
№ 296 Теңдеудің түбірін 3- теореманы қолданып анықтаңдар
-13х+10 = 0жауабы: = 1 =
+12х+7 = 0 жауабы: = -1 =
Дескриптор
Квадраттық тендеуді шешеді;
Виет теоремасын қолданады;
Сараланған тапсырмалар
Сәйкестендіру тестін орындау:
Теңдеу
|
|
Түбірі
|
х 2 -8х+7=0
|
|
-5 және -2
|
х 2 -2х-8=0
|
|
3 және -4
|
х 2 +10х+14=0
|
|
7 және 1
|
х 2 +х-12=0
|
|
4 және -2
|
|