Сабақтың тақырыбы:«Болыс болдым, мінеки», «Мәз болады болысың»

Мазмұны, мәні жағынан ақынның «Болыс болдым мінекей...» шығармасымен үндес, сарындас. Өлеңде болыс болған қазақтың мінез-қүлқы үшінші жақтан суреттеледі. Ақын болыстың қолымен жасаған нақты ісін ғана емес, сонымен қатар оның кеп сырын бүгіп, бүркеп жатқан ішін де ашып көрсете отырып, адам мінезін ашудың ұтқыр да ұтымдытәсіліншеберпайдаланады.Ұлықарқаға қақса, мәз болып, иығына шекпен жапса, шат бо-лып, әр жерде жоқты-барды шатып, күпініп, қампайып, шалқыпжүргенболысәлдебірқуанышыүшін үй-ішін, ауыл-аймағын түгел әурелеп, әбігерге түсіреді. Ол ісі оңға басса, күлмеңдеп, елең қағып, кезін аспанға еліртіп әуреленіп-ақ қалады, қасқайып, мақтанғасалынады, баспайдасы, құлқын қамы үшін біреулерді қақпанға түсіруді ойлайды, оның жөні келіп ел ішінен бір дәмдіні татып, өңеші майлана қалса, қолын шапалақтап жас баладай қуанады. Болыстың ісі әлгіндей болып суреттелгенде, оның қуанышының түрі мынадай түрдеайшықталады. Ақын болыстың ісі мен ішін бірде жарыстырып, бірде даралап әрі саралап көрсетіп алған соң, оны өз тарапынан бағалауға ауысады. Болыстыңжаманқылықтарыноқырмандарыныңкөз алдына келденең тартады да, ақын ойлы жанға болыстан да, оның ықпалынан да алыс болуға кеңес береді. «Миың болса, жолама, Бос желігіп шапқанға» дей келіп, жамандықтан қашқанныңжаман болмайтынына мегзейді. Өлеңнің соңында өзіне-өзі мәз болып, өз буына өзі піскен надан болыстың өзге түгіл, өзінің табан жолына да жарығын түсіре алмайтын қараңғылығына, оныңісініңде, өзініңде баянсыз, опасыздығына білім нұры, ғылым жарығы қарама-қарсы қойылады.

• 
  Өлеңді оқу және талдау
  
• 
  «Болыс болдым, мінеки» өлеңін талдау