Сабақтың түрі: Аралас сабақ

ә)Дамытушылық:Жаңа технология әдістерін пайдаланып,оқушылардың ой-өрісін кеңейту,белсенділігін арттыру.Есептеу дағдысын жетілдіру,танымдық қызуғышылығын дамыту.

б)Тәрбиелік:Оқушыларды өз бетінше жұмыстануға,ізденуге,тез ойлап,тез қорытуға,ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабактың типі: Жаңа сабақты түсіндіру,бекіту

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабактың әдісі: Сын тұрғысынан ойлау технологиясы түсіндірмелі,сұрақ-жауап,топтық, жеке-дара жұмыс.

Пәнаралық байланыс: информатика,қазақ тілі

Сабақтың көрнекілігі: оқулық, есептер жинағы, белсенді тақта, мультимедия, кестелер, формулалар, синквейн


Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі

ІІ. Өткен тарауды қорытындылау

а)Тестпен жұмыс

ІІІ. Негізгі бөлім

а) «Ой шақыру» стратегиясы

ә)Жаңа тақырыпты түсіндіру

ІV.Жаттығулар жұмысы

а)Ауызша жаттығу

«Кім шапшаң?» ойыны

ә)Жазбаша жаттығулар

а)Оқулықпен жұмыс

ә) Топшамамен жұмыс

б) Сөз құрау ойыны

V.Бекіту бөлімі

а)Синквейн

VІ.Қорытынды бөлім

а)Ауызша сұрақтар

VІІ.Үй тапсырмасы

VІІІ.Бағалау

(Сыныпты ашық сабаққа дайындаймын, кезекші арқылы оқушыларды түгендеймін.)

«Сәйкестік» тестпен жұмыс

1. ..... теңдігі а_в² а_0, в_0 болғанда орындалады. 0,5

2. Арифметикалық түбірдің қасиеті болады. _











5.Кез-келген х үшін ..... теңдігі орындалады. _

6.Есепте: _{ }² _ІхІ
III. Негізгі бөлім

Мысал. Ауданы 6 м² тіктөртбұрыш пішінді жер телімін қоршау керек болсын.Жер телімінің бір қабырғасы(ұзындығы) қоршау бар жақтан өтеді.Егер қоршауға арналған материалдың ұзындығы 8 м ғана болса,онда тіктөртбұрышты жер телімінің ені қандай болу керек?

Шешуі: Ені -х м.

Ұзындығы- (8-2х) м²

х*(8-2х)_6

2х²-8х+6_0

Х²-4х+3_0

Х²_4х-3х

у_х², у_4х-3 болатын екі функция қарастырылады.

Демек,теңдеудің екі шешімі бар.Есептің шартын х_1 мәні ғана қанағаттандырады.Сонымен ,жер телімінің ені 1м, ал ұзындығы сәйкесінше 6м.Есеп шығару барысында жаңа х²-4х+3_0 теңдеуі қарастырылды.

Анықтама. ах²+вх+с_ 0 (1)

түрінде берілген теңдеу квадрат теңдеу деп аталады.

Мұндағы а,в,с-нақты сандар және а_0,ал х-айнымалы.(1) теңдеудегі а-бірінші коэффициент, в-екінші коэффициент,с-бос мүше.

Егер (1) теңдеудегі в_0 және с_0 болса,онда ол теңдеу толық квадрат теңдеу деп аталады.

Мысалы, х²-2х-1_0, 3х²-8х+5_0, 2,1х²+102,3х+0,8_0 толық квадрат теңдеулер.

в немесе с, немесе в мен с нөлге тең болатын дербес жағдайлардағы квадрат теңдеу толымсыз квадрат теңдеу деп аталады.

Толымсыз квадрат теңдеулер былай жазылады:

ах²+вх_0 (мұндағы с_0);

ах²+с_0 (мұндағы в_0);

ах²_0 (мұндағы в_0, с_0).

Егер толық квадрат теңдеудегі бірінші коэффициент 1-ге тең (а_1) болса, онда ол келтірілген квадрат теңдеу деп аталады.

Келтірілген квадрат теңдеу х²+рх+q_0 түрінде жазылады.Мұндағы р және q –кез келген нақты сандар.

Енді толымсыз квадрат теңдеулердің шығарылуын қарастырайық.

ах²+вх_0, мұндағы а_ 0 (2)

шешу жолын келтірейік. х(ах+в)_ 0 (3) теңдеуін аламыз.

х_1 0 және х_2 -_ болатын екі түбірі болады.

1-мысал. 6х²-3х_0 теңдеуін шешейік.

х(6х-3)_0

х_10, 6х-3_0 х_{2 } ; Жауабы: 0; _ ;

Енді ах²+с_0, мұндағы а_0 (4) толымсыз квадрат теңдеуінің шешімін қарастырайық. Бұл теңдеудің екі жағын а-ға бөлеміз.

х²_-_ (5) теңдеуін аламыз.

жағдай. а және в сандарының таңбалары бірдей онда _ оң сан, -_ теріс сан болады. х²_0 екені белгілі,сондықтан ол теріс санға тең болуы мүмкін емес.

Теңдеудің шешімі болмайды.

жағдай. с_0 болсын. х²_0 теңдеуіне көшеді.Теңдеудің бір ғана х_0 шешімі бар.

жағдай. а және с сандарының таңбалары қарама-қарсы (яғни,біреуі оң,екіншісі теріс сан) Бұл жағдайда х²_-_ теңдеуінің х_1,2± _ екі түбірі болады.

2- мысал. 4х²-9_0 теңдеуін шешейік.

4х²= 9











3-мысал. 5х²-8=7х²-8 теңдеуін шешейік.

5х²-8-7х²+8=0

-2х²=0

х²=0

x=0 Жауабы: 0 ;

а) Ауызша жаттығу «Кім шапшаң» ойыны.

1) 6х²+4х+11=0 4) х²-6,5х_0

2) 9х²-3х+1_0 5)-2х²-3=0

3) -0,6х²+11х-30_0 6) 5х²-1=0

ә) Жазбаша жаттығулар

а) Оқулықпен жұмыс

№113. Теңдеулердің қайсысы квадрат теңдеу болады?

2,5х²-3х+7=0 3)16х-0,25_0

8-1,3х²_0 4)19х²+х⁴+1_0

ә) Топшамамен жұмыс

№1 Қандай теңдеу берілген?

4х²-2х_0

№2 Егер а,в,с-ның мәндері белгілі болса,онда ах²+вх+с_0 теңдеуін құрыңдар:

а_5, в_2, с_17

№3 Теңдеудің қай коэффициенті берілмеген?

5х²+12_0

б) «Сөз құрау» ойыны

1) 9х²-4_0 ТӘУБЕ 2)5х²-20_0 ЕЛГЕ

9х²_ 4 5х²_20

х²_ х²_4

х_{1,2± ;} х_1,2±2

3) у²-_{ }0 СІЗШЕ 4)0,64-у²_0 ДІКТЕП

у²_ -у²_0,64

у_{1,2± } у²_0,64

у_1,2± 0,8

а) Синквейн (Бес жол өлең стратегиясы)

Зат есім: Не? Теңдеу

Сын есім: Қандай? Квадрат теңдеу

Етістік: Не істеді? Квадрат теңдеу шешіледі

Синоним: Белгісізі бар өрнек,теңдеу

Сөйлем: ах²+вх+с_0 түріндегі теңдеу квадрат теңдеу болады.

VI. Қорытынды бөлім

1.Квадрат теңдеу деп қандай теңдеуді айтамыз?

2.ах²+вх_0 теңдеуі қалай аталады?

3.Келтірілген квадрат теңдеу дегеніміз не?

§ 6. № 117, №118 (Ережелер мен формулалар жаттау)