Садуова Жанар Қабденовна Павлодар қаласы, 2017 жыл Түсініктеме

Құрастырған: тарих пәнінің мұғалімі Садуова Жанар Қабденовна

• 
  оқушылардың дүниеге ғылыми көзқарасын қалыптастыру; оларға адамзат жинаған әлеуметтік, рухани, адамгершілік тәжірбиесін меңгерту;
  
• 
  оқушылардың басты назарын қоғам тарихына; адамдардың өмір тіршілігі мен қызметіне, салт-дәстүр тарихына аудару, тарихи оқиғаларды, құбылыстарды дұрыс тауып, нақты жауабын беру;
  
• 
  гуманизм мен адам құқықтарын құрметтеудің озық дәстүрлерін меңгерген, құнды бағдарланған жеке тұлғаны тәрбиелеу;
  
• 
  игерген білімін ой елегінен өткізе білу дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  Отаны мен халқы алдындағы жауапкершілігін сезінетін жас ұрпақтың азаматтық ұстанымымен қалыптастыру;
  
• 
  меңгерген білімдерін тексерістің барлық түрлерінде көрсете білу қабілеттілігін қалыптастыру;
  
• 
  пәнаралық байланыстарды сақтай отырып, оқушылардың пәнге деген танымдық-қызығушылығын арттырып, шығармашылық белсенділіктерін жоғарылату.
  

1. 
   Дұрыс жауапты таңдау тесті.
   
2. 
   Сәйкестендіру тесті.
   
3. 
   Баламалы тест.
   
4. 
   Толықтыру тесті.
   

1. 
   Оқушы өткен тақырыпты қайталай отырып, тестпен жұмыс істей білетіндіктерін байқау және білімдерін тексеру.
   
2. 
   Оқушылардың ойлау қабілетін арттыру, есте сақтау ерекшеліктерін дамыту, өздігінен жұмыс істеу арқылы нақтылыққа, іскерлікке, сенімділікке үйрету, өз ббілімін тексеруге дағдыландыру.
   
3. 
   Оқушыларды ізденімпаздылыққа, еңбексүйгіштікке, жауапкершілікке тәрбиелеу.
   

XIV-XV ғасырлардағы Қазақстан мәдениетінің дамуы

Қазақстанның XIV-XV ғасырлардағы сәулет өнері

9-тарау. Қазақ хандығы 21-22

Қазақ хандығы құрылуының алғышарттары

Қазақ хандығының құрылуы

Қазақ хандығының ішкі-сыртқы жағдайы

Қасым ханның тұсында Қазақ мемлекетінің өрлеуі, жер аумағының кеңеюі

Хақназар хан тұсында Қазақ хандығының күшеюі

Тәуекел хан тұсында Қазақ хандығының нығая түсуі

Есім хан тұсындағы Қазақ хандығы

11-тарау.Қазақ мемлекетінің XVI-XVII ғасырлардағы әлеуметтік- 25-26 экономикалық жағдайы

Қазақ хандығының басқару жүйесі

Қазақ хандығының XVI-XVII ғасырлардағы экономикалық жағдайы

12-тарау.XVII ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстан 27-28

Қазақ хандығының әлсіреуі

Тәуке хан тұсында Қазақ хандығы

Қазақ хандығының Жоңғар, Сібір хандықтарымен және Ресеймен қарым-қатынастары

Қазақ халқының мәдениеті

Қазақ халқының шығармашылық дәстүрі

XVI-XVII ғасырлардағы тарихи шығармалар

1-13 тарау жауаптары 31-43

Пайдаланған әдебиеттер: 44

1. 
   Ешбар Елтеріс қаған
   
2. 
   Шегу мен Тон қаған
   
3. 
   Білге қаған
   

1. 
   707ж
   
2. 
   704ж
   
3. 
   706ж
   

1. 
   «Күлтегін» ескерткіші мен Қытай деректерінде
   
2. 
   Византия деректерінде
   
3. 
   Ж.Баласағұни еңбектерінде
   

Оғыздар халықтық дәрежеге көтерілгенде ... тайпадан тұрған.

1. 
   12
   
2. 
   18
   
3. 
   24
   

1. 
   1 ғасырға жуық
   
2. 
   2 ғасырға жуық
   
3. 
   3 ғасырға жуық
   

1. 
   Түрік қағанаты 756-940ж.
   
2. 
   Қарлұқ қағанаты IX ғ соңы- XI ғ басы
   
3. 
   Қимақ қағанаты 552-603ж
   

1. 
   Түрік мемлекетінің негізін салушы Самани әулеті
   
2. 
   Мұқан қағаннан кейін кім билік етті Бұмын қаған
   
3. 
   Испиджабты кімдер басып алды Тобо қаған
   

1. 
   Жужан қағандығы түріктерден бас көтере алмастай болып қашан жеңілді? Xғ
   
2. 
   Батыс Түрік қағанаты қашан толығымен күйреді 552-554
   
3. 
   Қимақтар қай ғасырдан ислам дінін қабылдай бастаған VIIIғ басында
   

1. 
   Батыс Түрік қағанатының астанасы қай қала болды Янгикент
   
2. 
   Түргештердің кіші ордасы қай қала болды Суяб
   
3. 
   Оғыздардың астанасы Күңгіт
   

1. 
   Түріктердің жоғарғы билеушісі қалай аталған Бұқара халық
   
2. 
   Түрік қағанатында сот істерін кімдер атқарған Бұрықтар мен Тархандар
   
3. 
   Түрік қағанатындағы «қара бұдундар» дегендер кім Қаған
   

Соғдылар иран тілдес халық болды ма?

12. Баламалы сұрақ:

Түріктер 555жылы Арал теңізіне дейін жеткен.

13. Баламалы сұрақ:

Шығыс түріктері Монғолияда 682жылы өз мемлекетін қалпына келтірді.

14. Баламалы сұрақ:

Соғдыларды Түрік қағандығы VII-VIII ғасырларда жаулап алды.

15. Баламалы сұрақ:

Қимақтарға X ғ. Қараған мемлекеті шабуыл жасады ма?

16. Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қой:

Түрік қағанатының негізгі құрамы түрік тілдес халықтар болды. Олардың ішіндегі басым көпшілігі ... тайпалары болды

17. Батыс Түрік қағанатының орталығы Суяб қаласы ... өзеннің бойында орналасты.

18. Батыс Түрік қағанатының жазғы орталығы ...

19. Батыс Түрік қағанатында «селиф» атағына ... ие болды.

20. 659 жылы Жетісуға басып кірген мемлекет ...

21. Батыс Түрік қағанатында сот істерін жүргізді ...

22. Қағанның шайқастарға тікелей өзі қатынасуына әрі ылғи да жеңіске жетуіне байланысты арабтар «сүзеген» деп ат қойған ... қаған

23. 751 жылы Атлах қаласы маңында түркештер ... көмегімен қытайлықтарға күйрете соққы берді

24. Араб тарихшысы әл-Марвазидің айтуы бойынша қарлұқтар ... тайпадан тұрды.

25. Оғыздардың жоғарғы билік иесі ...

2-тарау. «VI-IХ ғасырлардағы отырықшы және көшпелі мәдениет»

1.Қолға мал үйрету, археологиялық зерттеулерге қарағанда ,.......басталған.

2.Қай дәуірде көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы өріс алады.

а)Тас дәуірі

b)Қола дәуірі

с) Темір дәуірі

3.Қай ғасырларда Қазақстанның оңтүстік және Жетісудың оңтүстік-батыс аймақтарында қалалық мәдениет дамыған?

а)V-VII ғ

b)VI-IX ғ

с) VII-X ғ

4.Испиджаб қаласын Махмұд Қашғаридің жазуына қарағанда қалай аталды?

а) Сайрам

b) Суяб

с) Мыңбұлақ

а) Отырар, Йасы

b) Сауран, Сығанақ

с) Отырар, Йасы,Сауран, Сығанақ, Құлан

6.Жетісуда отырықшылық мәдениет орталығы болып қандай қалалар болған?

а) Отырар, Йасы

b) Тараз, Талхир, Алмалық, Қойлық

с) Тараз, Талхир, Йасы

7. VI-IX ғасырлардағы қалалардың құрылыс жүйесі қанша бөліктен жасалған:

а) 5

с) 3

9. VI-IХ ғасырларда қаланың орталық бөлігін қоршай орналасқан екінші дәрежедегі үйлерде.......орналасты.

10. VI-IХ ғасырларда қаланың орталық бөлігін қоршай орналасқан үшінші бөлігінде ...........тұрды.

11. VI-IХ ғасырларда қыстақ-кент тұрғындары негізінен ......айналысты.

12.Киіз үй туралы хабар............деректерінде кездеседі.

13. VI-IХ ғасырлардағы қыстаулар көбіне ....өзен бойларында орналасқан.

14.Ерлер......сияқты бас киімдердің түрлерін киген.

15.Қыш құмыра жасау өнері дала тұрғындарына қарағанда ....жақсы дамыған

16.Түріктердің кен қорыту ісімен таныс екенін Vғасырдан байқауға болады.

17.Түсті металдар өндірілген жерлер............

18.Архитектура латын тілінен қандай мағына береді

а) Құрылысшы

b) Өнерші

с) Суретші

19.Сәйкестендір:

1) Ақыртас ғимараты орналасқан Мырзашөл керуен жолының бойына

2) Білеулі ғимараты орналасқан қаласының шығыс жағынан 40кмжерде

3)Мырзарабат пен Якка сардобасы орналасқан Қазақстан мен Қарақалпақстан шекарасы

20.Құрылыс үйге ұқсас ескерткіштерді ата:

а) Дың

с) Мырзарабат

21.Қай қалаларда будда ғибадатханаларының орындары табылды.

а) Жезқазған

b) Сайрам,Тараз

с) Ақбешім, Суяб

22.Баба-ата мешітінің сыртқы көрінісі жартылай сфера тәрізді қанша күмбезден тұрады?

а) 7

с) 5

1)Түрік жазба әдебиетінің көне ескерткііштері «Қорқыт ата»,» «Оғызнама»

2) VIII-IХ ғасырларға жататын шығармалар «Күлтегін мен «Тоныкөк»

24.Көне түрік жазуы бүкіл халық игілігіне айнала бастады VIII-IХғасырда

25.Баламалы сұрақ

Көне түрік әліпбиі 35әріптен тұрады.

1.Сәйкестендір:

1) Қарахан мемлекеті XI-XIIIғасырдың басы

2) Қарақытайлар 1125-1212ж

3) Қыпшақ хандығы 942-1212ж

2. «Икта» деген не?

а) Феодалдарға шартты түрде берілетін жер үлесі

b) Жауынгер

с) Мұрагер

3.Қарахан мемлекетінің астанасы:

а) Отырар

b)Тараз

4.Наймандар мен керейіттер, жалайырлар ұлыстары қай ғасырда пайда болды?

а) VIII ғ.

b) XIIғ. соңы

с)XIIғ. басында

5.Сәйкестендір:

1) Қарахан мемлекетінің алып жатқан аумағы Жетісу мен Шығыс Түркістан

2)Қарақытай мемлекеті аумағы Орхон, Керулен, Аргун

3)Жазба деректер бойынша керейіттер тайпасы мекен еткен жерлер Жетісу

6.Баламалы сұрақ

Қарахан мемлекетін негізін қалаушы Мұқан қаған

7.Сәйкестендір:

1)Қарахан мемлекетінің құрылуында басты рөл атқарған тайпа уәзірлер

2)Қарахан мемлекетінде жоғарғы өкімет билігі кімнің қолында қаған

3)Қарахан қағанатында халық кеңесшісі қызметін атқарған қарлұқ

8.Дінбасыларға, діни мекемелерге ірі жер иеленушілер өсиет етіп қалдырған жерлер:

1)Иқта

2)Муқта

9. Сәйкестендір:

1)Қарахан мемлекетінде ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялаған Әли Арслан

2)960-990 жж Қарахан мемлекетінің қағаны Сүлеймен

3)Керейіт мемлекетінің шарықтау шегі қай хан тұсына тұспа-тұс келеді Маркус

10.Баламалы сұрақ

«Найман» сөзінің моңғол тіліндегі мағынасы «Сегіз» дегенді білдіреді.

11.Сәйкестендір:

1)1141 жылы Каталаун даласындағы шайқаста қарахандықтар бірлесе отырып, қарақытайларға шабуыл жасаған тайпа кундар

2)Махмұд Қашғари қыпшақ тілінде «яланкуг» деп кімдерді атаған құлдарды Венгерлер қыпшақтарды қалай атаған салжұқ

12.Баламалы сұрақ

ХІ-ХІІІ ғ. Алтайдан Еділге дейінгі аумақтың аталуы Қыпшақ даласы ма?

13.Баламалы сұрақ

Қыпшақтардың Орыс далалары, Орта Азия базары мен Қазақстан оңтүстігіне баруына кедергі келтірген Оғыз мемлекеті.

14. «Қыпшақтар аздап бидай, арпа өсіреді, көр өсіретіні- тары...» деген мәлімет кімнің еңбегінде кездеседі?

а)Әл-Марвази

b)Әл-Омари

c)Әл-Фараби

15.Найман мемлекетінің орталығы:

a)Отырар

c)Балықты

16. Баламалы сұрақ

Керейіттер Шыңғысханның әсерінен әлсіреді ме?

17. Баламалы сұрақ

Жалайырлар билеушілерін Гурхан деп атады.

18.Керейіттерде малдың қай түрін өсіру басым болды?

a) Түйе

c) Қой

a) Ақ Орда

b) Ғұз Орда

c) Алтын Орда

20......Қыпшақтардың ішінде ең беделді тайпа.

21.Қарахан мемлекеті Мауараннахрды.....жылы толығымен бағындырды.

22. Найман мемлекетінің аты .....ғасырдан шыға бастады.

23.Керейіт мемлекетінің орталығы.......қала болды.

24.Жалайырлар туралы деректер......шежірелерінде кездеседі.

25.Қарақытай мемлекетін.........құрды.

1. Ұлы Жібек жолы қай кезде қалыптасты?

1. 
   Б.з.б III – II ғасырларда
   
2. 
   Б.з.б II – I ғасырларда
   
3. 
   Б.з.б II – III ғасырларда
   

1. 
   Сайрам
   
2. 
   Жетісу
   
3. 
   Тараз
   

1. 
   Отырарда
   
2. 
   Таразда
   
3. 
   Шашта
   

1. 
   Соғды
   
2. 
   Иран
   
3. 
   Үндістан
   

Отырар, Тараз, Йасы қалаларынан табылған шыны ыдыстар ...... ғасырға жатады.

6. Қазақстан жерінде ... , ғасырда мешіт, монша сияқты қоғамдық құрылыстар салына бастаған.

7. Х I ғасырда ғимараттарды өрнектеуде ... кірпіштерді пайдаланған.

8. Баламалы сұрақ

Оғыздар негізінен жылқыға табынатын болған.

9. Баламалы сұрақ

Орта Азия мен Қазақстанда арабтардың келуімен ислам діні қабылдана бастады.

10. Баламалы сұрақ

Жібек жолының басы Қытай жеріндегі Хуанхэ өзенінің аңғарындағы аймақтан басталады.

11. ... ғасырда жібектің бүкіл Еуразияға әйгілі болған кезеңі.

12. Қашан алғаш рет Қытай елінен Батыстағы елдерге қарай жібек артқан керуендер жолға шыққан.

1. 
   Б.з.б III ғ
   
2. 
   Б.з.б II ғ басы
   
3. 
   Б.з.б I ғ ортасы
   

1. 
   Цинь
   
2. 
   Хуанхэ
   
3. 
   Нарға
   

1. 
   Күміс теңгелер
   
2. 
   Күміс құмыралар
   
3. 
   Алтын теңгелер
   

16. Жібек жолының халықаралық қарым – қатынас жағынан жандана бастаған кезі...

17. Сәйкестендір:

1. 
   Ұлы Жібек жолының Шығысқа шығатын жолдың басты бір бағыты қай жерлерден өтеді? Алматы, Қапшағайдан өтіп, Шеңгелді, Алтынемел, Дүнгене, Қойлық қалаларын басып өтіп, Алакөл жанымен Жоңғар қақпасы арқылы шығысқа қарай өтеді.
   
2. 
   Ұлы Жібек жолының Шығысқа шығатын жолдың басты екінші бағыты қай жерлерден өтеді? Оңтүстік – батыс Жетісу
   
3. 
   Ұлы Жібек жолының Шығысқа шығатын жолдың басты үшінші бағыты қай жерлерден өтеді? Тараздан шығып, Сарқан жері, арқылы солтүстік – шығыс Қазақстанға бет алады.
   

19. XVII ғасырдан бастап ... байланысты Ұлы Жібек жолының қатынасы әлсірей бастады.

20. XVIII ғасырдың екінші жартысынан Қазақстан негізінен солтүстік жағында ... елімен сауда байланыстарын жүргізе бастады.

21. XVIII ғасырдың екінші жартысынан Қазақстан негізінен оңтүстік жағында ... елімен сауда байланыстарын жүргізе бастады.

22. Қытай императоры У – Ди 138 жылы Батыс елдеріне қарай аттандырған елшілік қанша жылдан кейін оралған.

1. 
   13
   
2. 
   12
   
3. 
   11
   

1. 
   Иран мен Қытай
   
2. 
   Қытай мен Ресей
   
3. 
   Түрік қағанаты мен Византия
   

1. 
   Бірінші
   
2. 
   Екінші
   
3. 
   Үшінші
   

1. Қай ғасырда археологиялық зерттеулерге қарағанда отырықшылық мәдениет өркендеп, қалалар саны көбейген?

1. 
   X – XII
   
2. 
   X – XIII
   
3. 
   IX – X
   

Оңтүстік Қазақстан қалалардың топтаса орналасқан жерлері - ... болады.

3. Қалалық отырықшылық мәдениеттің тағы бір қанат жайған жері - ...

4. Қай аймақтан 36 қала жұрты табылды.

1. 
   Алматы
   
2. 
   Тараз
   
3. 
   Шымкент
   

6. X – XII ғ. қалаларындағы басты бір жаңалық – жаңадан салына бастаған қала құрылысының ерекше бір жүйесі - ... пайда болуы.

7. X – XII ғ. Қалалардың құрылыс жүйесінің тағы бір жаңа түрі - ...

8. Қай қаладан екі жерінен шығыс моншасының орны табылды?

1. 
   Сайрам
   
2. 
   Сауран
   
3. 
   Отырар
   

1. 
   X – XI ғ
   
2. 
   X – XIII ғ. басына дейін
   
3. 
   X – XII ортасына дейін
   

Рабад дегеніміз қаланың екінші сыртқы бөлігі.

11. Баламалы сұрақ

Қоржын үй дегеніміз қатар жасалған 3 бөлмелі, бір – бірімен байланысты үйлер.

12. XII ғасырдың тұрғын үйлеріндегі тағы бір ерекшелікті ата:

1. 
   Табылған күміс теңгелер
   
2. 
   Еденге орнатылған дөңгелек немесе тік бұрышты темір ошақтар
   
3. 
   Моншалар , мешіттер
   

Ташнау дегеніміз бүгінгі көп қабатты үйлерде пайдаланып жүрген канализацияның қарапайым түрі.

14. Қыш – құмыра жасайтын шеберханалар қай қалалардан табылды?

1. 
   Отырар , Сайрам, Сауран
   
2. 
   Құйрықтөбе, Тараз, Алмалық
   
3. 
   Отырар , Құйрықтөбе, Талғар, Тараз
   

1. 
   Шыны бұйымдар жасау
   
2. 
   Қыш құмыра жасау
   
3. 
   Алтын бұйымдар жасау
   

1. 
   Темір ұсталығының орындары Отырар, Тараз, Йасы
   
2. 
   Археологиялық зерттеулерге қарағанда бұл қалаларда ақша шығаратын сарайлар болған Испиджаб, Отырар, Фараб
   
3. 
   Бұл қалалардан табылған шыны ыдыстарды жасауда үрлеу мен қалыпқа құю тәсілдерін пайдаланған Алматы, Талғар
   

1. 
   Терракота кеңінен қолданылды X – XII ғ
   
2. 
   Сәулетті ірі құрылыстар салына бастады X ғ аяғы немесе XI ғ басы
   
3. 
   Жетісу халқы жаппай мұсылмандыққа көше бастаған кез X – XII ғ
   

1. 
   Кутейба ибн Муслим Бұхараны соғыссыз алады 751ж
   
2. 
   Насыр ибн Сейяр Орта Азияның бір қатар аймақтары мен Қазақстанның оңтүстігіне басып кіреді 737-748ж
   
3. 
   Атлах шайқасы 709ж
   

a) Әл-Фараби

b) Әл-Макдиси

c) Әл-Марвази

20. Сәйкестендір:

1) Әбу Наср әр-Фараби 1030 - 1090ж

2) Махмуд Қашғари 1021 - 1075 ж

3) Жүсіп Баласағуни 870 – 350 ж

21. Қай ғалымның айтуы бойынша Махмуд Қашғаридың Диуани луғат ат-түрк кітабын жазудағы басты мақсаты түрік тілінің мәртебесін көтеріп, оның араб тілінен ешбір кем түспейтінін дәлелдеу болды?

a) Ахмет Иүгнеки

b) А.Н. Кононов

c) Геродот

22. Қай ғұлама «Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл – біздің тіліміздегі тұңғыш даналық жинақ» деген?

a)Махмұд Қашғари

b) Жүсіп Баласағуни

c) Ахмет Иүгнеки

23. Сүлеймен Арслан хан бұл кітабы үшін ғұламаға Ұлы хас хажип атағын берген. Бұл қай ғулама?

a)Махмұд Қашғари

b) Жүсіп Баласағуни

c) Ахмет Иүгнеки

24. Жазба әдебиетінің көрнекті өкілдерінің бірі, Қарахан мемлекетінің кезінде даңқы шыққан ақын ... болды.

25. Баламалы сұрақ

Әкесі Ибраһим, шешесі Айша, өзінің әпкесі Гауһар – Шаһназдың қолында өскен Қожа Ахмет Йасауи болды ма?

6-тарау. « ХII-XVғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан»

1. 
   Монғол империясы қай жылы құрылды?
   

б) 1155ж

2. Монғол империясының негізін қалаған кім?

а) Батый

б) Шыңғысхан

с) Шағатай

3. Отырар қаласы қанша уақыт қорғанды?

а) 6 ай

б) 7 ай

с) 3 ай

4. Баламалы сұрақ

5. Сәйкестендір

1) Алтын Орданың негізін құрушы

2) Моғолстанның алғашқы ханы

3) Ноғай Ордасының негізін қалаған

6. Сәйкестендір:

1) Ақ Орда Алтын Ордадан бөліне бастады 1370ж

2) Моғолстан қай ғасырда өмір сүрді XIVғ ортасы – XVI ғ барысында

3) Әмір Темір Мауараннахрды қай жылы басып алды XIVғ 2-ші жартысы

7. Әмір Темір Моғолстан хандығына 1371-1390 жылдар аралығында қанша жорық жасаған?

а) 10 шақты

б) 15 шақты

с) 20 шақты

8. Батыс Сібір жеріндегі тайпа бірлестіктері ішінді... басты рөл атқарды.

9. Әбілқайыр хандығы ... ру тайпадан тұрған.

10. Әбілқайыр хандығы .....ру тайпадан тұрған.

11. Моңғолдар Орта Азия мен Қазақстанды .... жылдары жаулап алды.

12. Баламалы сұрақ

Отырарда Төле мен Батый бастаған түрмендер қоршауға алды.

13. Ертіс өзенінің батысынан Еуропа жеріне дейінгі жерді Шыңғысхан қай баласына берді?

а) Жошыға

б) Төлеге

с) Үгедейге

14. Алтын Орда қай кезенде өмір сүрді?

а) XIIIғ аяғы XV ғ басы

б) XIII басы –XV ғ ортасы

с) XIII ғ ортасы-XV ғ ортасы

15. Алтын Орданың соңғы ханы?

а) Өзбек хан

б) Шейх Ахмет

с) Темір хан

16. Ақ Орданың орталығы қай қала?

а) Тараз

б) Баласағұн

с) Сығанақ

17. Баламалы сұрақ

Әмір Темір мен Ілияс-Қожа ханның арасындағы шешуші « Батпақ шайқасы» 1365 жылы болды.

18. Балпмалы сұрақ

Моғолстан хандығы Уәйіс ханның кезінде ыдырай бастады.

19. Тоқтамысты жазалау үшін Әмір Темір .... жылы жорыққа аттанды.

20. Ноғай Ордасының Орталығы қай қала болды?

а) Сарашайық

б) Алмалық

с) Тараз

а) 1428 ж

б) 1435 ж

с) 1430 ж

22. Әбілхайыр .... ханның ұрпағы.

23. Әбілхайыр хан 1446 жылы Атбасар маңында ... ханды тас-талқан етіп женді.

24. Сыр бойындағы қалалар .... жылдары толығымен монғолдардың иелігіне көшті.

25. Шыңғысхан тұсындағы негізгі заң жинағы

а) Жеті жарғы

б) Ясы

1.Қазақстанда қай дәуір кезінде еуропоидтық өңдес андрон тайпалары өмір сүреді?

а) Тас дәуірі

б) Қола дәуірі

с) Темір дәуірі

2. Кімнің пікірі бойынша сақ, сармат, үйсін тайпаларының келбеттері андрондықтарға ұқсас болады?

а) Ә. Марғұлан

б) Геродот

с) О. Смағұлов

3. Қазақстанға шығыстан келген қай тайпалардың жергілікті тайпалармен (сақ, сармат, үйсін, т.б.). араласуының нәтижесінде моңғолоидтық белгілер дами бастайды?

а) Қытай

б) Ғұн

4. Моңғолоидтық белгілер... ғасырда тереңдей түседі?

5. Моңғол шапқыншылығынан кейін қазақ жеріндегі халық болып қалыптасу үрдісі ..... жылға кешеуілдейді?

6. Баламалы сұрақ

Этносаяси қауымдастық дегеніміз –белгілі бір тарихи аймақта құрылған хандықтың тұрғындарын айтамыз ?.

7. Сәйкестендір:

1) Ақ орда тұрғындары «маңғыт»

2) Ноғай Ордасы тұрғындары моғол

3) Жазба деректер бойынша Моғол хандығының халқы қалай аталды (өзбек)

8. Қазақ халқының этникалық жағынан қалыптасуына қай тайпа басты рөл атқарды?

а) Алтын Орда тайпалары

б) Ақ орда тайпалары

с) Сармат тайпалары

9. Деректерде үйсіндер деген атау уақытша айтылмай, оның орнына қалай аталған болатын?

а) Сақ

б) Сармат

10. ХV ғасырдың бірінші жартысында Қазақстанда өмір сүрген хандықтардың этникалық құрамы тілі жағынан, түр-тұрпаты, шаруашылығы , әдет-ғұрпы, салт-санасы жағынан ... болған.

11. Қазақ халқының құрамына атақты қыпшақ, найман, үйсін, қоңырат, қарлұқ, керей, т.б. тайпалар кіретіні туралы дәлелдейтін дерек-.. деп аталады.

12. Баламалы сұрақ

Өзбек ханның хандық құрған мерзімі 1312-1342 жылдар.

13. Тарихшы .... өзбектерге басты 3 халық жататынын жазғанда өзбектерді этникалық сипатта емес, саяси жағдайда көрсетті?

14. Тарихшы Рузбиханның айтуы бойынша өзбектерге кіретін 3 халықтың біріншісіне кімді жатқызды?

а) Шайбанилерді

б) Маңғыттарды

с) Моңғолдарды

15. Тарихшы Рузбиханның айтуы бойынша өзбектерге кіретін 3 халықтың екіншісіне кімді жатқызды?

а) Шайбаниерді

б) Қазақтарды

с) Қарақалпақ пен ноғайларды

16. Тарихшы Рузбиханның айтуы бойынша өззбектерге кіретін 3 халықтың үшіншісіне кімді жатқызды?

а) Шайбанилерді

б) Қарақалпақ пен ноғайларды

с) Қазақтарды

17. Баламалы сұрақ

ХVғасыр басындағы Қазақстанның әлеуметтік-эканомикалық дамуындағы серпіліс хандық өкіметтердің ішіндегі саяси бытыраңқылықты күшеитті ме?

18. Қазақтың халық болып құрылуын жеделдеткен тағы бір басты себеп-оның құрамына негізгі 2 этникалық топтың енуі. Ол қай топтар?

а) Қыпшақ пен үйсін

б) Қыпшақ пен қаңлы

с) Үйсін мен сақ

19. Қазақтың халық болып құрылуын жеделдеткен 2 топ құрамындағы қыпшақ, қаңлы, арғын, қоңырат, дулат, маңғыт, жалайыр, т.б. қазақ және өзбек рулары мен тайпаларының өкілдері ХVғасырдың алғашқы кезінен-ақ ... аймағында өмір сүреді.

20. ... «қазақ» атауы IX-X ғасырларда әлеуметтік мағынада қолданылады.

21. XII ғасырдағы мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзі не білдіреді?

22. «Алаш» сөзі қай кезде алғаш рет қолданылады?

а) XV ғасыр

б) IX-X ғ

с) XIIғ

23. «Үш жүз» аңызында.... деген жерде қазақ халқының құрамына енген ру-тайпалар бір жартасқа өздерінің ең-таңбаларын салады.

а) А. Құнанбаев

б) Ш. Уалиханов

с) С. Сейфуллин

25. Жәнібек, Керей хандармен бірігіп көшкен ру-тайпалар алғашқы кезде ....деп аталды.

8– тарау. «Қазақстанның XIV-XV ғасырлардағы мәдениеті»

1. 
   XIV-XV ғасырларда Қазақстандағы хандықтар гаруашылығының басым түрі - ... болды.
   
2. 
   XIII ғасырдың соңындағы жазба деректерге қарағанда киіз үйлердің ... түрлері болған?
   
3. 
   Әсіресе Оңтүстік Қазақстан – Отырар, Сауран, Сығанақ сияқты т.б. ірі қалалар маңында салынған қыстақ, кенттердің тұрғындары ... қатар жүргізілген.
   
4. 
   Қай тарихшы шөлдеп келе жатқанда кыпшақтар сиыр сүтінен жасалған қышқыл сусын бергенін, оны олар «Айран» деп айтатындарын жазған?
   

1. 
   Фурманов
   
2. 
   Киселев
   
3. 
   Рубрук
   

5. 
   XIV-XV ғасырларда Қазақстанда мекендеген ру-тайпалардың әдеби туындылары ауызша таралды, ғылыми тілмен айтқанда ... түрінде дамыды.
   
6. 
   Ел ішінде айтылып жүрген ертегілер, аңыз-әңгімелер, мақал – мәтелдер, жұмбақтар, эпостық жырлар жататын ауыз әдебиетінің ғылыми тілін атаңыз:
   

1. 
   Философия
   
2. 
   Филология
   
3. 
   Фольклор
   

7. 
   Ауыз әдебиетіндегі кең тараған жарналардың бірі - ...
   
8. 
   «Құламерген», «Жоямерген», «Жерден шыққан Желім батыр», «Ертөстік», т.б. ауыз әждебиеттінің қай түріне жатады?
   

b) Ертегілер

c) Жаңылтпаштар

9. Батырлық жырлар қай уақыттан бастау алды?

a) VI-VII ғасырлардан

b) IX ғасырдан

c) IX-X ғасырлардан

10. Қыпшақтар мен қияттардың қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғысын суреттейтін қай батырлық жырды білесіз?

a) Алпамыс батыр жыры

b) Қобыланды батыр жыры

c) Наурызбай батыр жыры

11. Алтын Орда ыдырған кездегі туған батырлық жырлар - ...

12. Баламалы сұрақ

XIII-XV ғасырларда автор белгілі ауызща поэзияның үлгілері дами бастайды.

13. XIV-XV ғасырлар аралығында ауызша әдебиетпен қатар жазбаша әдебиет те дами бастаған. Олардың көпшілігі қай тілде дамыды?

a) Өзбек

c) Қыпшақ

14. XIV-XV ғасырларға жататын ... жазбаша әдебиет шығармалары белгілі болған.

15. «Кодекс куманикус» қай тілде жазылған?

a) Өзбек

b) Маңғыт

c) Қыпшақ

16. Сәйкестендір:

1) Хорезми шығармасы «Хұсрау мен Шырын»

2) Кутб шығармасы «Жүсіп – Зылиха»

3) Дурбек «Мухаббатнама»

17. Халықаралық қарым – қатынастарда сөздік ретінде пайдаланылған еңбекті ата:

a) «Мухаббатнама»

b) «Кодекс куманикус»

c) «Оғызнама»

18. Сүйіспеншілік, әділеттілік тақырыптарын арқау еткен шығармалар:

a) «Мухаббатнама», «Оңызнама»

b) «Хұсрау мен Шырын», «Жүсіп – Зылиха»

c) «Кодекс куманикус»

19. Аспаптық музыка туындылары - ... тәрізді күйлер белгілі.

20. Баламалы сұрақ

Қазақстанда ислам діні VIII ғасырда тарай басталды.

21. «...XI X ғасырдың аяғына дейін ислам діні тұрғындардың жүрек түкпіріне толық жете қоймаған еді» деген пікірді «Ислам діні» атты мақаласында айтқан?

a) Ә. Марғұлан

b) Ш. Уалиханов

c) Баласағұни

22. Атақты Өтеміс қажы өзінің ... кітабында «Дешті уалаяты Берке занға бағынған кезде дінсіздердің көп бөлігін ислам дініне кіргізді» деп жазған.

23. XIVғасырда ислам дініне қатты көңіл бөлген хандар - ...

24. Сәйкестендір:

1) Арыстанбаб кесенесі орналасқан Сығанақ каласының маңында, Төменарық кентінің солтүстік-батысында 8 км жерде

2) Қожа Ахмет Йасаум кесенесі орналасқан Түркістан қаласының дәр ортасында

3) Көккесене орналасқан Отырар қаласының батыс жағында 3 км жерде, Сырдария өзеніне жақын

25. Үстіңгі қабатында күмбез барабанын айналдыра жасалған галереясы бар сәулет өнерінің ескерткішін ата:

a) Қожа Ахмет Йасауи кесенесі

b) Алаша хан кесенесі

c) Бабаджа қатын кесенесі

1. 
   Моғолостан ханы Есен-бұға мен Жәнібекті ... қарсы пайдалану үшін құшақ жая қарсы алды.
   
2. 
   Керей мен Жәнібек қай жылы Қазақ хандығын құрды?
   

1. 
   1440-1441 ж.
   
2. 
   1460 – 1465 ж.
   
3. 
   1465 – 1466 ж.
   

3. 
   Керей мен Жәнібек Батыс Жетісуды құтты мекен ете отырып, Қазақ хандығын қай жерге ұлттық туын тікті?
   

1. 
   Таразға
   
2. 
   Дешті Қыпшаққа
   
3. 
   Қозыбасыға
   

4. 
   Керей ... баласы болды.
   
5. 
   Жәнібек ... бел баласы.
   
6. 
   Қай кезде Әбілқайыр ханның қол астынан 200 мыңдай адам үдере көшіп, Керей, Жәнібек хандардың қол астына келді.
   

1. 
   XV ғасырдың 50-70 жылдары
   
2. 
   XV ғасырдың 20 жылдары
   
3. 
   XV ғасырдың 40 жылдары
   

7. 
   Балмалы сұрақ
   

8. 
   Моғолстан ханы Есен-бұға қашан қайтыс болды?
   

1. 
   1454 ж.
   
2. 
   1466 ж.
   
3. 
   1462 ж.
   

9. 
   «... Олардың маңына жиналғандардың саны 200 мыңға жетті ... Қазақ сұлтандары хижраның 870 жалдары (1465-1466) билей бастады» деп жазған.
   

1. 
   Рузбихан
   
2. 
   Мұхамед Хайдар Дулати
   
3. 
   Уалиханов
   

10. 
    Әбілқайыр хандығы басқаша қалай аталды?
    

1. 
   Маңғыт елі
   
2. 
   Шайбанилер
   
3. 
   «көшпелі өзбек мемлекеті»
   

11. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаныңда наймандар ... жерлерін қоныс тепті.
    
12. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында қоныраттар ... жерлерін қоныс тепті.
    
13. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында арғындар ... жерлерін қоныс тепті.
    
14. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында керейлер ... жерлерін қоныс тепті.
    
15. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында дулаттар ... жерлерін қоныс тепті.
    
16. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында қаңлылар ... жерлерін қоныс тепті.
    
17. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында үйсіндер ... жерлерін қоныс тепті.
    
18. 
    XV ғасырда қазақ хандығының құрылуы қарсаңында жалайырлар ... жерлерін қоңыс тепті.
    
19. 
    Қай кезде қазақ хандары Сырдария бойы мен оған жалғас жатқан Қаратау өнірің басып алды?
    

1. 
   XV ғ жылдары
   
2. 
   XV ғ 40 жылдары
   
3. 
   XV ғ 70 жылдары
   

20. 
    Қазақ хандарының Сыр бойындағы қалалар үшін Әбілқайыр немересі Мұхаммед Шайбани ханмен соғысы қанша жылға созылды?
    

1. 
   20 ж астам
   
2. 
   30 ж жастам
   
3. 
   25 ж астам
   

21. 
    Қай жылы Керей хан бастаған қол Түрксітанға, Жәнібек хан Созаққа шабуыл жасады?
    

1. 
   1478
   
2. 
   1470
   
3. 
   1477
   

22. 
    1470 жылғы Керей мен Жәнібектің шабуылынан кейін қандай жерлер Қазақ зандығының құрамына кірді?
    

1. 
   Сайрам мен Түркістан
   
2. 
   Созақ пен Отырар
   
3. 
   Созақ пен Сауран
   

23. 
    Шайбани хан 1472 жылы кіммен одақтасып Аркөк пен Сығанақты басып алады?
    

1. 
   Ноғай Ордасының мырзаларымен
   
2. 
   Моғолостанмен
   
3. 
   Шаңғысханмен
   

24. 
    Көп нүктенің орнына тиісті сөздері қой:
    

25. 
    Көп нүктенің орнына тиісті сөздері қой:
    

1. 
   Бұрындық хан болған уақыт?
   

1. 
   1480-1511 ж.
   
2. 
   1490-1511 ж.
   
3. 
   1485-1495 ж.
   

2. 
   ... жылы Қасым хандықты қолына алды.
   
3. 
   Хандықтың кеңеюі мен нығаюына белсене араласып, өз елін алыс-жақын елдердің бәріне танымал еткен тұлға
   

1. 
   Тәуке хан
   
2. 
   Қасым хан
   
3. 
   Бұрындық хан
   

4. 
   Қай хан тұсында қазақ халқының саны 1 миллионға жетті?
   

1. 
   Тәуке хан
   
2. 
   Қасым хан
   
3. 
   Бұрындық хан
   

5. 
   Моғолстан билеушісі ... жылы 1514 жылы Шығыс Түркістанға көшіп кетуі Қасым ханның Жетісудағы билігінің нығая түсуіне себепші болды.
   
6. 
   XVI ғасырдың басында қазақ ханы Қасым ханның сыртқы саясатының басты бағыты-... бойындағы қалаларды қаратып алу жолындағы күрес болды.
   
7. 
   1503,1505,1506 жылдары қазақ жеріне тонаушылық жорықтар жасаған хан?
   

1. 
   Мөңке хан
   
2. 
   Ахмет хан
   
3. 
   Шайбани
   

8. 
   Баламалы сұрақ
   

9. 
   Баламалы сұрақ
   

10. 
    Қасым хан Мұхамед Хайдардың дерегіне қарағанда ... жылы қайтыс болды.
    
11. 
    Қазақ хандықтарын біріктіріп, оларды аймақтық жағынан ұлғайтуға Қазақ хандығының халықаралық жағдайын нығайтуға Қасым ханның қай баласы үлес қосты?
    

1. 
   Бұрындық
   
2. 
   Керей
   
3. 
   Хақназар
   

12. 
    Хақназар ханның өмір сүрген жылдары:
    

1. 
   1535-1585 жж.
   
2. 
   1538-1580 жж.
   
3. 
   1540-1580 жж.
   

13. 
    Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қой:
    

14. 
    Баламалы сұрақ
    

15. 
    Баламалы сұрақ
    

16. 
    Моғолстан ханы ... Жетісу мен Ыстықкөлдің маңындағы жерлерді басып алу ниетімен XVI ғасырдың 50-60 жылдары Қазақ хандығына қарсы үлкен соғыс бастады.
    
17. 
    Баламалы сұрақ
    

18. 
    Жетісудің батыс бөлігі Шу, Талас өңірі Хақназардың билігінде болды
    

1. 
   1580 жбасы
   
2. 
   1590 ж соңы
   
3. 
   1570 ж соңы
   

19. 
    Сібір ханы мен Монғолстан билеушілерінің қазақтарға қарсы шапқыншылық жорықтары жиілеп кетті
    

1. 
   XVI ғ басы
   
2. 
   XVI ғ ортасы
   
3. 
   XVI ғ соңы
   

20. 
    1579 ж өзбек ханы абдаллах хан көп әскер жинап, кімге қарсы 2-ші жорығын бастады?
    

1. 
   Ахмед ханға
   
2. 
   Баба сқлтанға
   
3. 
   Хақназар ханға
   

21. 
    Хақназардан соң хан тағына Жәнібек ханның немере інісі ... отырды.
    
22. 
    Шығай ханның хандық құрған мерзімі
    

1. 
   1579-1585 ж
   
2. 
   1580-1582 ж
   
3. 
   1577-1582 ж
   

23. 
    Қазақ-бұхар соғысы ... ерекше қан төгісті соғыс болды.
    
24. 
    Тұрсын ханның сенімді тірегі қай ру
    

1. 
   Арғын
   
2. 
   Шапырашты
   
3. 
   Қатаған
   

25. 
    ... жылы 4,5,6-шы қазақ-бұхар соғысында Қазақ хандығының әскерін Тұрсын хан бастап, қазақтар толығымен жеңіске жетеді.
    

1. 
   Қазақ хандығының құрылымы неше сатыдан қаланды?
   

b) 8

2. Сәйкестендір:

1) Қазақ халқының ең бірінші қоғамдық ұйымы ауыл

2) Бірнеше рудан құралды арыс

3) Бірнеше ұлыстардан құралды жүз
3.Бірнеше рудан құралған арысты басқаратын адамды тап:

а) Ауылбасы

b) Би

с) Рубасы

Сұлтандар әдетте хандар мен ақсүйектердің әулетінен шыққан болды.

5.Ұлы жүз құрамына қандай тайпалар кірді?

а) Наймандар, уақ, керей, қыпшақ, қоңырат.

b) Жалайыр, албан, суан, дулат, сарыүйсін, сіргелі, ысты.

с) Найман, уақ, керей, қыпшақ, қоңырат.

6.Орта жүз құрамына қандай тайпалар одағы кірді?

а) Жалайыр, албан, суан, дулат, сарыүйсін, сіргелі, ысты.

b) Наймандар, уақ, керей, қыпшақ, қоңырат.

с) 12 ата Байұлы, жетіру, 6 ата Әлімұлы

7.Кіші жүз құрамына қандай тайпалар одағы кірді?

а) 12 ата Байұлы, жетіру, 6 ата Әлімұлы

b) Наймандар, уақ, керей, қыпшақ, қоңырат

с) Жалайыр, албан, суан, дулат, сарыүйсін, сіргелі, ысты.

8.Ру басшылар хан болып сайланатын адамды ақ киізге отырғызып көтереді. Содан соң хан отырған киізді, ханның хан сайланғанға дейін киіп келген киімдерін жапырақтап кесіп, ханды сайлауға қатысатындықтың белгісі ретінде үлесіп алады. Жиналған ханның бар малын да бөлісіп алып, үйлеріне тарайды. Бұл дәстүр......деп аталады.

9.Ханды қорғайтын, онымен бірге жорыққа шығатын, малын бағатын хан жасағы қалай аталады?

а) Рубасылар

b) Әскербасылар

с) Төлеңгіттер мен қараша

10.Қазақ хандығы қандай топтарға бөлінді?

а) Басшылар мен атқарушылар

b) Дінбасылар мен әскербасылар

с) Феодалдар тобы мен қараша

11. Мұсылман дінбасылардың жоғарғы топтарына кімдер кіреді?

а) Ауылбасылар, ақсақалдар

b) Имамдар, рубасылар

с) Ишандар, имамдар, қожалар

12. XVI- XVIIғасырларда Қазақ хандығындағы шаруашылықтың негізгі басты саласы .....болды.

13. Баламалы сұрақ

Маусымды жайылым 5 кезеңге бөлінді.

14.XVI- XVIIғасырларда қазақтарда шаруашылықтың қандай саласы анық байқалды:

а) Көшпелі мал шаруашылығы, балық кәсібі

b) Жер өңдеу, жартылай көшпелі мал шаруашылығы, отырықшы шаруашылығы

с) Көшпелі, жартылай көшпелі мал шаруашылығы, отырықшы шаруашылығы

15.Көшпелі мал шаруашылығы негізінен........басым болды.

16. Қызылқұмда тұрушы көшпелі ауылдар негізінен қандай мал өсірді?

а) Жылқы, қой

b) Қаракөл қойын, нар түйе

с) Жылқы, түйе

17.Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қой:

Қыста туған қозыларды аман сақтау үшін.....қазылып, жас төлдер сонда ұсталды.

18. Сәйкестендір.

1) Жұт кезінде ешкі қандай жұқпалы ауруға шалдығуы мүмкін ... топалаң

2) Жұт кезінде қой қандай жұқпалы ауруға шалдығуы мүмкін..... жамандат, маңқа

3) Жұт кезінде жылқы қандай жұқпалы ауруға шалдығуы мүмкін..... кебенек

19. Көктемгі көштің қозғалуы жас төлдердің жағдайына байланысты күніне .........шақырымнан аспайды.

20.Тоғыту дегеніміз не?

а) Маусым айының аяғында тоқтыларды тереңдеу судан айдап өткізу

b) Қыркүйек айының аяғында тоқтыларды тереңдеу судан айдап өткізу

с) Қаңтар айының аяғында тоқтыларды тереңдеу судан айдап өткізу

21.Ертеден егіншіліктің өркендеген жері?

а) Батыс Қазақстан, Орталық Қазақстан

b) Жетісу мен Оңтүстік Қазақстан

с) Солтүстік Қазақстан мен Шығыс Қазақстан

22. Астықты сақтау үшін жерден.......қазылды.

23.Қай қала Дешті Қыпшақ үшін «сауда аймағы» болды?

а) Тараз

b) Сайрам

с) Сығанақ

24.Қай кезден бастап Йасы Түркістан атанды?

а) XIV

b) XV

25. ..... XIV- XVII ғасырларда Қазақ хандығының қоғамдық, әлеуметтік,-экономикалық өмірінде басты орын алады.

1. 
   Жәңгір ханның хан тағына отырған мерзімі
   

1. 
   1630-1658
   
2. 
   1628-1652
   
3. 
   1628-1654
   

2. 
   Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қой:
   

3. 
   Қай жылы жоңғар шапқыншылары Шығыс Түркістанға аттанып, Шалыш, Ақсу, Қашғарды басып алады?
   

1. 
   1667 ж
   
2. 
   1664 ж
   
3. 
   1665 ж
   

4. 
   Қай жылы жоңғар шапқыншылары Жаркентті өзіне қаратып алады?
   

1. 
   1665
   
2. 
   1670
   
3. 
   1667
   

5. 
   Тәуке ханның билік еткен жылдары?
   

1. 
   1680-1720
   
2. 
   1680-1715
   
3. 
   1680-1725
   

6. 
   Қай қазақтың ханы билерге арқа сүйеуге, сонымен қатар сұлтандардың билігін шектеуге тырысты?
   

1. 
   Қасым хан
   
2. 
   Тәуке хан
   
3. 
   Бұрындық хан
   

7. 
   Феодал шонжарлардың өкілдері мен билерден құралған «хандық кеңестің» және «билік кеңестің» рөлін атқарды?
   

1. 
   Тәуке хан
   
2. 
   Қасым хан
   
3. 
   Есім хан
   

8. 
   Тәуке тұсындағы хандық өкіметтің астанасы?
   

1. 
   Түркістан
   
2. 
   Сығанақ
   
3. 
   Сауран
   

9. 
   Қай жерде Тәуке хан үш жүздің басын қосып, құрылтай жасады?
   

1. 
   Түркістан
   
2. 
   Алмалық
   
3. 
   Күлтөбе
   

10. 
    Әйтеке бидің руы?
    

1. 
   Найман
   
2. 
   Алшын
   
3. 
   Арғын
   

11. 
    Қазақша «жарғы» деген сөз ... деген ұғымды береді.
    
12. 
    Жеті жарғы бойынша жылына ... рет, ... айларында қазақ елінің барлық ру – тайпа басшылары жиналуы тиіс болды.
    
13. 
    Баламалы сұрақ
    

14. 
    Баламалы сұрақ
    

15. 
    Жоңғарлар 1680 жылы Оңтүстік қазақстанға щабуылдаған кезде ... қаласы ғана аман қалды.
    
16. 
    ... басында Жоңғар феодалдары Қазақ хандығына үздіксіз шабуыл жасады.
    
17. 
    Қай жылдары аралығында жоңғар феодалдары Оңтүстік Қазақстанға бірнеше рет шабуыл жасады?
    

1. 
   1681-1685
   
2. 
   1681-1686
   
3. 
   1681-1687
   

18. 
    Баламалы сұрақ Қарақұм маңында жау шабуылы қалай тойтару мәселесін талқылау үшін қазақ жүздерінің өкілдері бас қосты.
    
19. 
    Жоңғарлар ... мекен еткен ойрат тайпалары болатын.
    
20. 
    XVII ғасыр ортасында кімнің билікке келуіне байланысты Жоңғар мемлекетінің күш қуаты біршама артты?
    

1. 
   Батыр қонтайшы
   
2. 
   Қалдан Серен
   
3. 
   Цеван Рабдан
   

21. 
    1653 жылы Батыр қонтайшы өліп, орынына ... жылдары хан тағына отырды.
    
22. 
    Ақ мешін жұты қазақ даласын шарпыды?
    

1. 
   1721
   
2. 
   1722
   
3. 
   1723
   

23. 
    Кіші жүз бен Орта жүз жерінің көбісі азат етілген шайқас?
    

1. 
   1728 ж Бұланты өзенінінің жағасындағы шайқас
   
2. 
   1729 жылғы Аңырақай шайқасы
   
3. 
   1718 жылы Аягөз өзенінің жағасындағы шайқас
   

24. 
    Белгілі тарихшы Қ. Жалайри «Жылнамалар жинағында» Көшімді ... ұрпағынан таратады.
    
25. 
    XVI ғасырда орыс көпестеріне қазақтармен баж салығынсыз сауда жасауға рұқсат берген орыс патшасы?
    

1. 
   Петр I
   
2. 
   Александр II
   
3. 
   Иван IV
   

1. 
   Қолөнер кәсібі мен сауда орталықтары ... қалаларында болды.
   
2. 
   Баламалы сұрақ
   

3. 
   Қазақ ауыз әдебиеті тақырыбы мен жанры жағынан кең өрістеді:
   

1. 
   XIV – XV ғ
   
2. 
   XV – XVI ғ
   
3. 
   XVI – XVII ғ
   

4. 
   Қай уақытта қазақ тілі өзіне тән ерекше белгілері бар, дербес тілге айналады?
   

1. 
   XIV ғ
   
2. 
   XV ғ
   
3. 
   XVI ғ
   

5. 
   Керейлер тіліндежазылған поэмаларды ата:
   

1. 
   «Едіге», «Ер Сайын»
   
2. 
   «Ер Көкше», «Базар Батыр»
   
3. 
   «талас ескерткіштері», «Кодекс куманикус»
   

6. 
   Сәйкестендір:
   

1. 
   «Талас ескерткіштері» дулат – үйсін тілінде
   
2. 
   «Наhжи әл Фарадис» қыпшақ тілінде
   
3. 
   «Кодекс куманикус» кердері тілінде
   

... ғасырларда қазақ тілінде тарихи шығармалар жазыла бастады.

8.«Жами ат – тауарих» еңбегінің авторы

1. 
   Қ. Жалаири
   
2. 
   А. Иүгнеки
   
3. 
   Қожа Ахмет Йасауи
   

10. Түндегі жүріс бағытын бағдарлауға пайдаланылған жұлдыз атауы

a) Жетіқарақшы

b) Темірқазық

c) Ақбозат

11. Қазақтар үшін астрономиялық сағат рөлін атқарған жұлдыз- ...

12. Ертеде қазақтар Меркурийді қалай атаған?

a) Таң жұлдызы немесе Кіші Шолпан

b) Темірқазық

c) Жетіқарақшы

13. Баламалы сұрақ

Қазақтар XVI – XVII ғасырларда ресми түрде ислам дінің ұстанды.

14. ислам дінің қазақтар арасына таратушылар - ... дінбасылары болды.

15. Қасиетті оттың ежелгі аты - ...

16. Қазақтарда тұрғын үйдің қанша түрі болды?

a) 5

c) 2

18. Киіз үй қандай бөлімнен тұрады?

a) Шаңырақ, туырлық, уық

b)Шаңырақ, уық, кереге

c) Шаңырақ, кереге, түндік

19. Сәйкестендір:

1) Үйді жауып тұратын киіздер туырлық, үзік, түндік

2) Киіз үйдің бауы ошақ

3) От жағатын орын басқұр

20. Ер адамдардың биік өкшелі, қонышы тізеден жоғары саптама ... етік киеді.

21. 30-40 жастағы әйелдер не киеді?

a) Желек

b) Сәукеле

c) Кимешек

22. 1490 жылы Азов қаласында туып, 1523 жылы Астрахан маңында қаза болған жырау

a) Доспамбет

b) Жиенбет

c) Ақтамберді

24. Сәйкестендір:

a) Лирикалық поэмалар «Қарамерген», «Алтын сақа»

b) Батырлық жырлар «Күлше қыз», «Мақпал қыз»

c) Ертегілер «Төрехан», «Телағыс»

25. Шах Махмұд Шорас еңбегі - ... атты еңбегінде қазақ хандары Бұйдаш, Хақназар, Тәуекел, Есім, Жәңгір кезіңдегі XVI-XVII ғасырлардағы қазақ-моңғол қарым қатынастарының тарихы баяндалады.

1 – тарау жауаптары: «Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттер»

1. 
   c
   
2. 
   b
   
3. 
   a
   
4. 
   a
   
5. 
   b
   
6. 
   1)  552-603 ж
   

3)  IX ғ соңы –XI ғ басы

7. 
   1)  Бұмын қаған
   

3)  Самани әулеті

8. 1)  552 -554 ж

2)  VIII ғ басында

3)  X ғасырда

9. 1)  Cуяб

2)  Күнгіт

3)  Янгикент

10. 1)  Қаған

2)  Бұрықтар мен тархандар

3)  Бұқара халық

11. иә

13. иә

15.иә

17. Шу

19.Салық жинаушылар

20. Қытай

21. Тархандар

22. Сұлу

23. Арабтар

24.9

25. жабғу

1. 
   Тас ғасырының орта кезеңінде
   
2. 
   с
   
3. 
   b
   
4. 
   a
   
5. 
   c
   
6. 
   b
   
7. 
   c
   
8. 
   Бай – шонжарлар
   
9. 
   Тұрмысы орташа қалыптығы қала тұрғындары , қолөнер шеберлері
   
10. 
    Егіншілер, кедейлер
    
11. 
    Егін шаруашылығымен, қосымша мал өсірумен, қолөнермен
    
12. 
    Қытай және араб
    
13. 
    Іле, Шу,Сырдария,Ертіс
    
14. 
    Биік киіз қалпақтар, аң терілерінен бөрік, малақайлар
    
15. 
    Қала тұрғындарында
    
16. 
    Авар қағанының түрік қағанына айтқан « сен менің есімдегі теміршім едің сөзінен»
    
17. 
    Шу,Іле бойлары мен Қаратауда
    
18. 
    А
    
19. 
    1) Тараз қаласының шығыс жағынан 40 км жерде
    

3) Мырзашөл керуен жолының бойына

20. а

21. с

23. 1) ® « Күлтегін » мен «Тоныкөк»

2) ® «Қорқыт ата», «Оғызнама»

24. VIII-IX ғасырларда

25. иә

3- тарау жауаптары: «Дамыған орта ғасырлардағы мемлекеттер»

1. 
   1) → 942-1212ж
   

3) → XI-XIII ғасырдың басы

2. а

3. с

5. 1) → Жетісу мен Шығыс Түркістан

2) → Жетісу

3) → Орхон, Керулен; Аргун

6. жоқ, Сатұқ боғра хан

7. 1) → Қарлұқ

2) → қаған

3) → уәзірлер

8. с

9. 1) → Сүлейман

3) → Маркус

10. иә

11. 1)→ салжұқ

12.иә

14. b

16.иә

18.b

20. Бөрілер

21. 999

22. XII ғ II жартысынан

24. Монғол

25. Елюй Даши

4-тарау жауаптары: «Ұлы Жібек жолы»

1. 
   b
   
2. 
   b
   
3. 
   a
   
4. 
   a
   
5. 
   Xғ
   
6. 
   X-XII ғ. басына дейін
   
7. 
   Жылтыратылған оюлы кірпіштер
   
8. 
   жоқ, қойға
   
9. 
   иә
   
10. 
    иә
    
11. 
    VI ғ.
    
12. 
    С
    
13. 
    С
    
14. 
    B
    
15. 
    Тараз, Баласағұн, Испиджаб
    
16. 
    IIғ ортасы
    
17. 
    1)→ Оңтүстік-батыс Жетісу
    

3)Тараздан шығып, Сарқан жері арқылы солтүстік-шығыс Қазақстанға бет алады.

18. 
    Отырар
    
19. 
    Теңіз жолдарының ашылуына
    
20. 
    Ресей
    
21. 
    Қытай
    
22. 
    А
    
23. 
    С
    
24. 
    С
    
25. 
    Тараз, Сайрам
    

1. 
   А
   
2. 
   Арыс өзенінің Сырдариядағы қосылатын тұсындағы сағалары
   
3. 
   Жетісу аймағы
   
4. 
   B
   
5. 
   Испиджаб, Отырар, Сауран
   
6. 
   Мешіттердің
   
7. 
   Шығыс моншасы
   
8. 
   С
   
9. 
   B
   
10. 
    Жоқ,үшінші
    
11. 
    Иә
    
12. 
    B
    
13. 
    Иә
    
14. 
    С
    
15. 
    А
    
16. 
    1)→ Алматы,Талғар
    

3)→ Отырар,Тараз,Йасы

17. 
    1)→ XI-XII
    

3) →X ғ аяғы немесе XI ғ басы

18. 1)→ 709ж

2)→ 737-748ж

3) →751ж

19.b

2)→ 1030-1090

3) →1021-1075

21.b

23.b

25.иә

1. 
   A
   
2. 
   B
   
3. 
   A
   
4. 
   Иә
   
5. 
   1) Батый хан
   

7. а

9. 1428 – 1468

10. 92

11. 1219 – 1224

13. а

15. b

18. Жоқ, Абдар-Рашид

19. 1391

21. а

23. Мустафа

17. иә

24. 1219-1220

1. 
   B
   
2. 
   C
   
3. 
   B
   
4. 
   VI-IX ғ
   
5. 
   150-200
   
6. 
   Иә
   
7. 
   1) «өзбек»
   

8. b

10. Бір-біріне ұқсас

11. «92 баулы өзбектер»

12. иә

14. а

16. b

18. а

20. Шығыс Дешті Қыпшақта

21. с

22. b

24. b

1. 
   Мал шаруашылығы
   
2. 
   Арба үстіне тігілген, жылжымалы
   
3. 
   Отырықшы мал және егін шаруашылығы
   
4. 
   С
   
5. 
   Фольклор
   
6. 
   С
   
7. 
   Ертегілер
   
8. 
   B
   
9. 
   A
   
10. 
    B
    
11. 
    «Ер Тарғын», «Орақ-Мамай», «Ер Қосай»
    
12. 
    Иә
    
13. 
    С
    
14. 
    «Оғызнама», «Кодекс куманикус»
    
15. 
    С
    
16. 
    1) «Мухаббатнама»
    

17. 
    В
    
18. 
    В
    
19. 
    «Ескендір», «Қамбар батыр», «Шора батыр»
    
20. 
    Иә
    
21. 
    В
    
22. 
    «Шыңғыснама»
    
23. 
    Өзбек хан мен Тоғылық Темір
    
24. 
    1) Отырар қаласының батыс жағында 3 км жерде, Сырдария өзеніне жақын
    

25. 
    В
    

1. Әбілқайыр ханға

2. с

3. с

5. Барақ ханның

6. а

7. иә

9. b

11. Ұлытаудан Есілге дейін

12. Түркістан мен Қаратау аралығында

13. Ертістен батысқа қарай, Орталық Қазақстанда

14. Жетісу, Тарбағатай, Ертіс бойы, Зайсан көлі маңы мен Обь және Тобыл өзендері аралығы

15. Іле, Шу, Талас өзендері бойында, Ыстықкөл маңы мен Оңтүстік Қазақстан өңірінде

16. Қаратау бауыры, Сырдария мен Жетісу өзендері бойында

17. Жетісуда

18. Қаратауда, Сырдария ойында, Жетісуда

19. с

21. b

23. a

25. Алтын Орда

1. 
   а
   
2. 
   1511 ж
   
3. 
   b
   
4. 
   b
   
5. 
   Саид ханның
   
6. 
   Сырдария
   
7. 
   с
   
8. 
   иә
   
9. 
   Жоқ, 1510 жылы
   
10. 
    1518 жылы
    
11. 
    с
    
12. 
    b
    
13. 
    1552
    
14. 
    иә
    
15. 
    иә
    
16. 
    Абд ар-Рашид
    
17. 
    Жоқ, Батыс Моңғолия
    
18. 
    с
    
19. 
    b
    
20. 
    b
    
21. 
    Шығай хан
    
22. 
    b
    
23. 
    1603-1624ж
    
24. 
    с
    
25. 
    1620-1621 ж
    

1. c

3. b

5. b

7. a

9. с

11.с

13.жоқ,4

15.Қазақстанның оңтүстік,оңтүстік-батыс,оңтүстік-шығыс және орталық

16. b

17.Жеркепелер

2) топалаң

3) жамандат,маңқа

19.8-10

21.b

23.с

25.Сайрам

1.b

3. с

5. b

7. a

9. c

11.Әділдік

12. 1 рет, күз

13. жоқ, тартылмады.

14.иә

15.Түркістан

17.а

19.Батыс Монғолия

20.а

21. Қалдан-Бошқоты

23.b

25.с

1. 
   Сығанақ, Сауран, Түркістан
   
2. 
   жоқ, сал-сері
   
3. 
   с
   
4. 
   b
   
5. 
   b
   
6. 
   1) дулат-үйсін
   

7. XVI – XVII

8. а

9. Қ. Жалаиридің «Жылнамалар жинағы»

11. Жетіқарақшы

12. а

13. иә

15. Алас

17. Үй-күйме

18. b

19. 1) туырлық, үзік, түндік

3) ошақ

21. с

23. b

2) «Төрехан», «Телағыс»

3) «Қарамерген», «Алтын сақа»

25. «Тарих»

1.Оқулық: Н.С. Бакина, Н.Т. Жанақова «Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы»7- сынып. Алматы «Атамұра» , 2012 жыл.

2. «Қазақстан тарихы:әдістемелік журнал »-12.2009.

3.Е.Дәуенов. «Қазақстан тарихы» пәні бойынша пән олимпиадасына дайындық кезінде жеке білім беру траекториясын қалыптастыруға арналған оқу құралы. Павлодар -2012

4.КТЛ «Шың» баспасының тест материалдары,2012 жыл.

5. «Қазақстан тарихы пәні бойынша оқушылардың республикалық ғылыми жарыстарына арналған тест сұрақтары», «Дарын».Астана-2008,

6.Оқулық: Жолдасбайұлы С. «Қазақстан тарихы» 10- сынып.А: «Мектеп», 2009

7.Оқулық :Т. Тұрлығұл , С.Жолдасбаев; Л.Қожакеева «Қазақстан тарихы» 11-сынып . А. «Мектеп» , 2011

8. Электрондық оқулық 11- сынып

9. Электрондық оқулық 10-сынып