Сакенова Р. Е., Батырбай Ә. Т., Жапарова М. С., Ботабаева Г. Б., Сакпанов Е. М
жүктеу/скачать 2,44 Mb. Pdf көрінісі
|
2914351229724 Сакенова, Батырбай К ПЕЧАТИ
| Конденсаторлар
Бір-бірінен диэлектрик қабатымен бӛлінген екі металл пластинадан тұратын электрлік жүйені конденсатор деп аталады. Металл пластиналар конденсатор астарлары деп аталады. Конденсаторлар жазық, сфералық, цилиндрлік болып бӛлінеді. 1) тұрақты конденсатор 2) конденсаторлар магазині Конденсатор астарындағы зарядтың оның тудыратын электр ӛрісінің потенциалының айыр-масына қатынасы конденсатор-дың электр сыйымдылығы деп аталады. Конденсатордың сыйымдылығы конденсатордың пішініне және астарлар арасындағы диэлектрик қабатының электрлік қасиетіне тәуелді. 1) Жазық конденсатор 112 Электр ӛрісінің кернеулігі мен потенциалы арасындағы байланыс . Осы ӛрнектен потенциалдардың ӛзгерісін анықтасақ . Зарядтардың беттік тығыздығы потенциалдар айырмасы екенін ескерсек, жазық конденсатордың электр сыйымдылығы келесі формуламен анықталады: . 2) Сфералық конденсатор Электр ӛрісінің кернеулігі мен потенциалы арасындағы байланыс . Осы ӛрнектен потенциалдар ӛзгерісін анықтасақ Потенциалдар айырмасы немесе 113 Сфералық конденсатордың электр сыйымдылығы келесі формуламен анықталады: . 3) Цилиндрлік конденсатор Цилиндрлік конденсатордың электр сыйымдылығы келесі формуламен анықталады : . Конденсаторларды қосу Әрбір конденсатор тек ӛзінің сыйымдылығымен ғана емес, сонымен бірге максимал жұмыстық кернеуімен сипатталады. Егер конденсаторға жұмыстық кернеуден артық кернеу берілетін болса, онда конденсатор астарлары арасынан ұшқын шығып, конденсатор істен шығады. Бұл құбылыс конденсатордың тесілуі деп аталады. Берілген жұмыстық кернеу кезінде қалаған сыйымдылық алу үшін конденсаторларды тізбектей, параллель немесе аралас түрде қосады. 1) Конденсаторларды параллель қосу Кондесаторларды параллель қосқан кезде барлық конденсаторлардағы кернеу бірдей болады: Конденсаторлар батареясындағы толық заряд Конденсаторларды параллель қосқан кездегі батареяның толық электр сыйымдылығы келесі формуламен анықталады: 114 2) Конденсаторларды тізбектей қосу Конденсаторларды тізбектей қосқан кезде барлық конденсаторлардағы зарядтар бірдей, конденсаторлар батареясының толық зарядына тең болады: Батареяларға түсірілген кернеу жеке конденсаторларға түсірілген кернеулердің қосындысына тең болады: Конденсаторларды тізбектей қосқан кездегі батареяның толық электр сыйымдылығы келесі формуламен анықталады: Конденсаторлар аралас қосылған кезде батареяның толық сыйымдылығы олардың қосылу схемасына тәуелді және параллель немесе тізбектей қосу заңдылықтарын пайдаланып анықтауға болады. жүктеу/скачать 2,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|