1-есеп
Салмағы 60кг адамның 8% қанның үлесіне тиеді.
Қанның тығыздығы р=1,050г/см3.
Әрбір 100мл қанда 14г гемоглобин бар. Орташа есеппен алғанда 1г гемоглобин 1,34 млн оттегін өзіне қосып байланысады. Қан адам денесін бір рет айналғанда қанша оттегін тасымалдайды?
Берілгені:
m(дене)=60 кг
қанның салмағы- 8%
C (Hb)=14 г әрбір 100 мл қанда
p-қан тығыздығы=1,050г/см3
С(О2)= 1,34мг әрбір 1 г гемоглобинде
m(O2)=?
Шешуі: 1 мл=1см3
m (қан) 60кг х 0,08=4,8кг=4800 г
V(қан)=4800 г : 1.050г/см3=4571см3=4571мл
100 мл------14 г
4571 мл ------х г
4571мл х 14г
Х= = 639,9л
100 мл
m(O2)=639,94(г) х 1,34 (мг/г)= 857,5 мг= 0,857 г
Жауабы: Қан адам денесін 1 рет айналғанда 0,857 г О2 тасымалдайды
2-есеп
Адам бір рет тыныс алғанда 3500 см2 ауаны жұта алады. Егер де адам минутына 17-20 рет тыныс алатын болса 1 сағат өкпе арқылы қанша оттегіні жұтып, көмірқышқыл газын шығарады?
Б ерілгені:
V=3500 см 2
T=1 сағат
F=16 мин
C(O2)=21%
C(CO2)=0,03%
Авагадро саны=22,4л/моль
Моль масса О2 =32л/ моль
Моль масса СО2= 44л/моль
V(CO2)=? m=(CO2)=?
V(O2)=? m=(O2)=?
Шешуі: V=3500см2 х 16 мин-1 х 60 мин = 3360000 см3 = 3360 л
V (О2) = 3360 л х 0,21 = 705,6 л
m(О2) = 705,6 л х 32г/моль : 22,4л/моль= 1009 г
V (CO2)= 3360 x 0,003= 1,008 л
m (CO2)=1008 л х 44г/моль : 22,4 л/моль = 1,98 г немесе 2 г
Жауабы: 1 сағатта 705,6 литр немесе 1009 грамм оттегімен демалып, 1008 литр немесе 2 грамм СО2 сыртқа шығарып отырады.
3-есеп
Адам денесінің салмағының 17% ақуыз құрайды. Ақуыз құрамындағы заттың көлемі 16%. 70 кг салмақтағы адам ағасындағы ақуыз. Құрамындағы азоттың үлесі қанша?
Берілгені:
m(дене)= 70 кг
ақуыздың саны =17%
ақуыздың құрамындағы
азоттың салмағы=16%
m(N)=?
Шешуі: 1) Адам ағзасында қанша мөлшерде ақуыз болады?
m=70 кг х 0,17= 11,9 кг
2) m (N2)= 11,9кг х 0,16 = 1,90 кг
4- есеп
100 г қан плазмасында ион түрінде 350 мл хлор болады. Қан плазмасы қан салмағының 55% құрайды. 70 кг адам қанының құрамында қанша хлор кездеседі?
Берілгені:
m= 70 кг
қан мөлшері=8%
плазма мөлшері =55%
(қан салмағының)
С(Cl) = 350 мл/100 г плазмада
m(Cl)= ?
Шешуі: 1) m(қан)= 70 кг х 0,08 =5,6 кг
2) m(плазма)=5,6 кг х 0,55=3,08=3080 гр
3) 100 г ----- 350 мг
3080 г ---- m (Cl)
3080г х 350 мг
m(Cl)= =10780 мг= 10,78 г
100 г
Жауабы: Адам қанының плазмасында 10,78 г хлор ионы кездеседі.
5-есеп
Бір тәулікте адам ағзасының бездері 800 мл-ден астам асқазан сөлін бөледі ( асқазан сөлінің тығыздығы р=1,065г/см3). Егер асқазан сөліндегі тұз қышқылының НСl). Мөлшері: 0,4-0,5% болса. Осы тұз қышқылынан пайда қылатын NaCl яғни ас тұзының массасын табыңыздар?
Берілгені:
V/асқазан сөлі =800 мл
P/асқазан сөлінің тығыздығы=-1,065г/см3
W(HCl)=0,4-0,5%
m (NaCl)=?
Шешуі: Алдымен асқазан сөлінің массасын тауып аламыз.
m=800 мл х 1,065 г/см3=852 г
Бір тәулікте бөлінетін асқазан сөліндегі тұз қышқылын табамыз:
m= 852г х 0,005 г=4,26 г
М (NaCl)= 58,5г/ моль
M (HCl)=36,5 г/моль
58,5г х 4,26 г
m= =6,8г/Nacl
36,5
Жауабы: Тәулігіне адам 6,8 г ас тұзын (NaCl) пайдалану керек.
6-есеп
А) Егер тексеруге берілген зәр құрамында 20 г азот болса, адам қанша ақуыз жұмсайды? ( 100г ақуыз тотыққан кезде зәр қышқыл түрінде 16 г азот бөледі).
Б) Егер ағза 150 г оттегін жұмсағанда қанша ақуыздық зат тотықты және ыдырады? (1г ақуыз тотығу үшін 0,95г оттегі жұмсалады).
В) Егер ағза 450 г оттегін жұмсаса қанша көмірсу тотығады және ыдырайды.
А) 20г х 100 : 16г= 125г ақуыз жұмсалады.
Б) 32 г (О2) ------ 1 х=4,4
150г ------ х мол
1 моль ------ 22,4 л
4,4 ------ х л х=105л
105 л ------ х
0,95 л ------ 1 х=40,5
7-есеп
Бір айлық нормамен қабылдаған 1,2 кг майдан адам ағзасында қанша су пайда болады 1 г май ыдырағанда
38,9 кДж энергия бөлінсе, майдың суға айналуына қанша энергия жұмсалады?
Берілгені:
m(май)= 1,2 кг
Q=38,9 кДж/г
m(H2O)=?
E=?
Шешуі: m(май)=890г/моль х 1 моль=890 г
m(H2O)=18г/моль х 55 моль=990 г
890 : 1200=990 : m
1200г х 990 г
m(H2O)= =1335
890г
1,2 кг майдың ыдырауынан мынандай кДж пайда болады.
Е= 1200г х 38,9кДж/г=46680кДж
Достарыңызбен бөлісу: |