Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

де бар, мысалы, Ертіс өзенінің бассейні (Шығыс Қазақстан облы-

сы), сонымен қатар су тапшылығы бар өңірлер де бар (Маңғыстау 

облысы). Қазақстан аумағында сегіз өзен бассейні бөлінген, олар-

дың  ішіндегі  ең  ірілері  Ертіс,  Балқаш-Алакөл,  Арал-Сырдария 

жəне Жайық-Каспий (су ресурстарының 90%-дан астамы) болып 

табылады» (Ұлттық баяндама, 2016).

Аталмыш  мəселені  шешу  үшін  пəрменді  шаралар  қолданыл-

маса, 2050 жылға қарай Қазақстанда су тапшылығы үш есе арта-

ды  деген  болжамдарды  2013  жылы  Қазақстан  Республикасының 

бұрынғы  қоршаған  орта  министрі  Нұрлан  Қаппаров  та  айтқан 

(Нұрлан Қаппаровтың баяндамасы, n.d.).

Қазақстандағы ауыз су тапшылығының себебі, көріп отырғаны-

мыздай, бірінші кезекте инфрақұрылымның тозуына жəне сумен 

жабдықтау жүйелерін салу кезінде инновациялық тəсілдердің бол-

мауына байланысты. 1990 жылы Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін, 

өткен жүзжылдықтың ортасында салынған, істен шыққан кеңестік 

инфрақұрылымның  əлі  де  істе  тұрғандарының  салдарынан  Қа-

зақстанның көптеген елді мекендері біртіндеп үзіліп, ауыз сумен 

жабдықтаудан айырылды.

Қазақстанның шалғай елді мекендеріне су əлі күнге дейін ци-

стерналарда  немесе  фураларда  шектеулі  мөлшерде  жеткізіледі. 

Сондықтан бұл ретте Қазақстан барынша табиғи ресурстарды пай-

далану  саласындағы  инновациялық  технологиялар  бойынша  кең 

ауқымды  жобаларды  жүргізіп  келеді.  Сол  өршіл  бағдарламалар-

дың  бірі  –  Қазақстанның  жасыл  экономикаға  көшуі.  2017  жылы 

осыған орай Қазақстан алғаш рет Expo-2017 жаңартылатын энер-

гия көздері мен табиғи ресурстарға көшу бойынша Жаһандық ин-

новациялық  көрме  өткізді.  Бірақ  2017-2020  жылдар  аралығында 

перспективалы мемлекеттік бағдарламалар мен су жəне азық-түлік 

дағдарысының  алдында  тұрған  қарапайым  ауыл  адамдарының 

өмірі  арасындағы  үлкен  қарама-қайшылықтар  əлі  де  байқалады 

(Людмила Петровамен сұхбат, n.d.).

Тарихи  шолу  жасап  өтетін  болсақ,  ауыз  сумен  жабдықтау 

мəселесін кешенді шешу үшін Қазақстан ең алғаш рет 2002 жылы 

бастап,  2010  жылы  аяқтаған  «ауыз  су»  бағдарламасын  қабылда-

ды. «Ауыз су» бағдарламасы аяқталғаннан кейін осы бағдарлама-

ның басты бенефициарлары – Қазақстан өңірлерінің тұрғындары 

тарапынан жағымсыз пікірлер мен сын-пікірлер көп болды. Сон-

22

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: